Տնտեսություն
«Օկուպացված՝ ռուս զբոսաշրջիկների կողմից». ինչու են ռուսներն իրենց ապահով զգում Վրաստանում
16:41 / 08.08.2023
Տասնյակ հազարավոր զբոսաշրջիկներ ամեն տարի այցելում են Ախալցիխեի ամրոց՝ Ախալցիխեի քաղաքապետարանի գլխավոր զբոսաշրջային կետ։ Կորոնավիրուսի համաճարակից հետո ավելանում է ինչպես տեղացի, այնպես էլ օտարերկրյա այցելուների թիվը։ Օտարերկրյա քաղաքացիների շրջանում տարիներ շարունակ առաջատար է Ռուսաստանի Դաշնությունը։ Եթե 2021 թվականին Ռաբաթի է այցելել 2525 այցելու, ապա 2022 թվականին նրանց թիվը հասել է 10016-ի։ Ինչ վերաբերում է 2023 թվականի վեց ամիսներին, վարչակազմի տվյալներով՝ բերդ արդեն այցելել է Ռուսաստանի 5260 քաղաքացի։
Ախալցիխեի ամրոցի այցելուների ընդհանուր թիվը 2021 թվականին կազմել է 61 008, 2022 թվականին՝ 91 240, իսկ 2023 թվականի վեց ամիսներին՝ 59 505։ Զբոսաշրջային օբյեկտի եկամուտը համապատասխանաբար աճել է։ 2021թ.՝ 40.7062 լարի, 2022թ.՝ 1.074.499 լարի, 2023թ. վեց ամիս՝ 534.953 լարի:
Աղբյուր՝ «Ախալցիխեի բերդ»
Զբոսաշրջային օբյեկտները իրականում շահագործվում են ռուս այցելուների կողմից, ասում են Ախալցիխեի տուրիստային գոտում։ Ռաբաթիում կան բազմաթիվ ընտանեկան հյուրանոցներ, այդ թվում՝ «Հին Ռաբաթը» և «Կեսանեն», որոնք Շավաձեները գործում են 2012 թվականից։ Երկուսում էլ կա ութ սենյակ, որոնցից շատերը պատվիրված են ռուս զբոսաշրջիկների կողմից։ Հյուրանոցի սեփականատեր Ցիալա Շավաձեն ասում է, որ ռուս հյուրերն իրենց մոտ են մնում երկու-երեք օր և շատ ավելի քիչ են վճարում, քան եվրոպացիները։
«Այս տարի ամենալավ ծախսողները լեհերն ու հայերն են։ Կարծում եմ՝ ռուսները տնտեսում են, քանի որ իրենց երկիրը պատերազմի մեջ է։ Ոմանք պատվիրում են մեկ խաչապուրի ու կիսում, ռուսներից շատ քչերն են, որ առատ են ծախսում։ Ինձ դուր չի գալիս, որ մեր օկուպացված երկրում միայն ռուս զբոսաշրջիկներ են ավելացել։ Ոմանք նույնիսկ չեն սիրում անձամբ Պուտինին, շատ քչերն են, ովքեր բարձրաձայն արդարացնում են պատերազմն ու ասում՝ լավ է, պետք է շրջանցել երկիրը (Ուկրաինան)։ Մեքենայի վրա գրել էի f**k Putin, զբոսաշրջիկները լուսանկարում էին, նկատողություններ անում։ Մի վրացի ու մի ռուս կին նստած էին սեղանի մոտ ու խոսում էին, ասելով, թե ով սա գրել է մեքենայի վրա, նա ընդհանրապես կրթություն ունի՞։ Գնացի ասացի, որ մեքենան իմն է։ Ինձ ասացին, որ այս գրությունը գեղեցիկ չէ, մենք մեզ վիրավորված ենք զգում։ Նրանց համար նյարդեր չունեի և փակցրեցի Վրաստանի դրոշը»։
Հյուրանոցի սեփականատիրոջ խոսքով՝ ռուս զբոսաշրջիկները երկար չեն մնում Ախալցիխեում, նրանք սովորաբար սենյակ են պատվիրում երկու օրով։ Այնքան էլ չեն սիրում բարձր լեռնային բնակավայրերը և նախընտրում են ապրել մեծ քաղաքներում։
«Քանի որ պատժամիջոցներ են գործում, ու չեն կարող գնալ այլ երկիր, գալիս են այստեղ։ Որոշ երկրներում ընդհանրապես չեն կարող մուտք գործել, որոշ երկրների վատ աչքով են նայում։ Երբ խոսում եմ նրանց հետ, ասում են, որ մեզ մոտ վիճակը վատ է, և մենք նայում ենք այստեղի վիճակին, եթե մեզ դուր է գալիս, կարող ենք մնալ, Վրաստանում մենք մեզ ապահով և անվտանգ ենք զգում. Ասում են՝ ձեր իշխանությունը մեզ չի սիրում, մարդիկ ագրեսիա են դրսեւորում, բայց մենք մեղավոր չենք, դա մեր իշխանությունն է։ Նրանք ավելի մեծ քաղաքներում են, ասում են,որ այնտեղ նկատելի չեն և իրենց ավելի ապահով են զգում։ Նրանք նկատելի են փոքրիկ քաղաքում»,- ասում է Ցիալան։
2023 թվականին ռուս զբոսաշրջիկների աճ է գրանցվել Բորջոմի Խարագաուլիի ազգային այգու այցելուների կենտրոնում: Պաշտոնական տեղեկատվության համաձայն՝ 2022 թվականին Բորջոմի-Խարագաուլի ազգային պարկի ադմինիստրացիան գրանցել է 32790 այցելու, որից 28100-ը տեղացի այցելուներ են եղել, իսկ 4690-ը՝ օտարերկրացիներ։
Իսրայել - 1084 այցելու;
Գերմանիա - 859 այցելու;
Ռուսաստան - 636 այցելու;
Ֆրանսիա - 233 այցելու;
Լեհաստան - 229 այցելու;
Նիդեռլանդներ - 195 այցելու;
Սաուդյան Արաբիա - 177 այցելու;
Մեծ Բրիտանիա՝ 128 այցելու։
Եթե անցյալ տարի Բորջոմի-Խարագաուլի ազգային պարկ այցելել են ավելի շատ տեղացի այցելուներ, ապա այս տարի օտարերկրյա այցելուների թիվը շատ ավելի մեծ է։ 6 ամսվա տվյալներով՝ Բորջոմի-Խարագաուլի ազգային պարկ է այցելել 4069 այցելու, որից 1836-ը Վրաստանի քաղաքացիներ են, իսկ 2233-ը՝ օտարերկրացիներ։ Ռուսաստանը առաջին տեղն է զբաղեցնում միջազգային այցելուների շարքում։
Ռուսաստան - 506 այցելու;
Գերմանիա - 382 այցելու;
Իսրայել - 275 այցելու;
Սաուդյան Արաբիա - 100 այցելու;
ԱՄՆ - 74 այցելու.
Ամենաշատ զբոսաշրջիկներն Վրաստան այցելում են երրորդ եռամսյակում: Համեմատության համար նշենք, որ եթե 2021 թվականի այս ժամանակահատվածում ռուս զբոսաշրջիկների թիվը կազմել է 29,2 հազար, ապա 2022 թվականի նույն ժամանակահատվածում՝ Ուկրաինայում պատերազմի սկսվելուց հետո, երկիր մուտք գործած օտարերկրյա այցելուներից 147,9-ը Ռուսաստանի քաղաքացիներ են եղել։
«Երկրի օկուպացիան՝ քողարկված զբոսաշրջության տեսքով», - այսպես են բնութագրում ախալցխացիները երկրում ՌԴ քաղաքացիների ավելացած թիվը։ Տեղի բնակչությունը կարծում է, որ վրացական կառավարությունը դրանում խնդիր չի տեսնում, բայց փաստորեն ՌԴ քաղաքացիները Վրաստան չեն գալիս միայն զբոսաշրջային նպատակով։ Նրանք գնում են անշարժ գույք, գրանցում են բիզնես, և նրանց մուտքը վրացական շուկա կարևոր դեր է խաղում գների փոփոխության հարցում:
Ախալցիխեի ամրոցի այցելուների ընդհանուր թիվը 2021 թվականին կազմել է 61 008, 2022 թվականին՝ 91 240, իսկ 2023 թվականի վեց ամիսներին՝ 59 505։ Զբոսաշրջային օբյեկտի եկամուտը համապատասխանաբար աճել է։ 2021թ.՝ 40.7062 լարի, 2022թ.՝ 1.074.499 լարի, 2023թ. վեց ամիս՝ 534.953 լարի:
Աղբյուր՝ «Ախալցիխեի բերդ»Զբոսաշրջային օբյեկտները իրականում շահագործվում են ռուս այցելուների կողմից, ասում են Ախալցիխեի տուրիստային գոտում։ Ռաբաթիում կան բազմաթիվ ընտանեկան հյուրանոցներ, այդ թվում՝ «Հին Ռաբաթը» և «Կեսանեն», որոնք Շավաձեները գործում են 2012 թվականից։ Երկուսում էլ կա ութ սենյակ, որոնցից շատերը պատվիրված են ռուս զբոսաշրջիկների կողմից։ Հյուրանոցի սեփականատեր Ցիալա Շավաձեն ասում է, որ ռուս հյուրերն իրենց մոտ են մնում երկու-երեք օր և շատ ավելի քիչ են վճարում, քան եվրոպացիները։
«Այս տարի ամենալավ ծախսողները լեհերն ու հայերն են։ Կարծում եմ՝ ռուսները տնտեսում են, քանի որ իրենց երկիրը պատերազմի մեջ է։ Ոմանք պատվիրում են մեկ խաչապուրի ու կիսում, ռուսներից շատ քչերն են, որ առատ են ծախսում։ Ինձ դուր չի գալիս, որ մեր օկուպացված երկրում միայն ռուս զբոսաշրջիկներ են ավելացել։ Ոմանք նույնիսկ չեն սիրում անձամբ Պուտինին, շատ քչերն են, ովքեր բարձրաձայն արդարացնում են պատերազմն ու ասում՝ լավ է, պետք է շրջանցել երկիրը (Ուկրաինան)։ Մեքենայի վրա գրել էի f**k Putin, զբոսաշրջիկները լուսանկարում էին, նկատողություններ անում։ Մի վրացի ու մի ռուս կին նստած էին սեղանի մոտ ու խոսում էին, ասելով, թե ով սա գրել է մեքենայի վրա, նա ընդհանրապես կրթություն ունի՞։ Գնացի ասացի, որ մեքենան իմն է։ Ինձ ասացին, որ այս գրությունը գեղեցիկ չէ, մենք մեզ վիրավորված ենք զգում։ Նրանց համար նյարդեր չունեի և փակցրեցի Վրաստանի դրոշը»։
Հյուրանոցի սեփականատիրոջ խոսքով՝ ռուս զբոսաշրջիկները երկար չեն մնում Ախալցիխեում, նրանք սովորաբար սենյակ են պատվիրում երկու օրով։ Այնքան էլ չեն սիրում բարձր լեռնային բնակավայրերը և նախընտրում են ապրել մեծ քաղաքներում։
«Քանի որ պատժամիջոցներ են գործում, ու չեն կարող գնալ այլ երկիր, գալիս են այստեղ։ Որոշ երկրներում ընդհանրապես չեն կարող մուտք գործել, որոշ երկրների վատ աչքով են նայում։ Երբ խոսում եմ նրանց հետ, ասում են, որ մեզ մոտ վիճակը վատ է, և մենք նայում ենք այստեղի վիճակին, եթե մեզ դուր է գալիս, կարող ենք մնալ, Վրաստանում մենք մեզ ապահով և անվտանգ ենք զգում. Ասում են՝ ձեր իշխանությունը մեզ չի սիրում, մարդիկ ագրեսիա են դրսեւորում, բայց մենք մեղավոր չենք, դա մեր իշխանությունն է։ Նրանք ավելի մեծ քաղաքներում են, ասում են,որ այնտեղ նկատելի չեն և իրենց ավելի ապահով են զգում։ Նրանք նկատելի են փոքրիկ քաղաքում»,- ասում է Ցիալան։
2023 թվականին ռուս զբոսաշրջիկների աճ է գրանցվել Բորջոմի Խարագաուլիի ազգային այգու այցելուների կենտրոնում: Պաշտոնական տեղեկատվության համաձայն՝ 2022 թվականին Բորջոմի-Խարագաուլի ազգային պարկի ադմինիստրացիան գրանցել է 32790 այցելու, որից 28100-ը տեղացի այցելուներ են եղել, իսկ 4690-ը՝ օտարերկրացիներ։
Իսրայել - 1084 այցելու;
Գերմանիա - 859 այցելու;
Ռուսաստան - 636 այցելու;
Ֆրանսիա - 233 այցելու;
Լեհաստան - 229 այցելու;
Նիդեռլանդներ - 195 այցելու;
Սաուդյան Արաբիա - 177 այցելու;
Մեծ Բրիտանիա՝ 128 այցելու։
Եթե անցյալ տարի Բորջոմի-Խարագաուլի ազգային պարկ այցելել են ավելի շատ տեղացի այցելուներ, ապա այս տարի օտարերկրյա այցելուների թիվը շատ ավելի մեծ է։ 6 ամսվա տվյալներով՝ Բորջոմի-Խարագաուլի ազգային պարկ է այցելել 4069 այցելու, որից 1836-ը Վրաստանի քաղաքացիներ են, իսկ 2233-ը՝ օտարերկրացիներ։ Ռուսաստանը առաջին տեղն է զբաղեցնում միջազգային այցելուների շարքում։
Ռուսաստան - 506 այցելու;
Գերմանիա - 382 այցելու;
Իսրայել - 275 այցելու;
Սաուդյան Արաբիա - 100 այցելու;
ԱՄՆ - 74 այցելու.
Ամենաշատ զբոսաշրջիկներն Վրաստան այցելում են երրորդ եռամսյակում: Համեմատության համար նշենք, որ եթե 2021 թվականի այս ժամանակահատվածում ռուս զբոսաշրջիկների թիվը կազմել է 29,2 հազար, ապա 2022 թվականի նույն ժամանակահատվածում՝ Ուկրաինայում պատերազմի սկսվելուց հետո, երկիր մուտք գործած օտարերկրյա այցելուներից 147,9-ը Ռուսաստանի քաղաքացիներ են եղել։
«Երկրի օկուպացիան՝ քողարկված զբոսաշրջության տեսքով», - այսպես են բնութագրում ախալցխացիները երկրում ՌԴ քաղաքացիների ավելացած թիվը։ Տեղի բնակչությունը կարծում է, որ վրացական կառավարությունը դրանում խնդիր չի տեսնում, բայց փաստորեն ՌԴ քաղաքացիները Վրաստան չեն գալիս միայն զբոսաշրջային նպատակով։ Նրանք գնում են անշարժ գույք, գրանցում են բիզնես, և նրանց մուտքը վրացական շուկա կարևոր դեր է խաղում գների փոփոխության հարցում: