«Մեդալներով կարված վերարկուն ուզեց, որը միայն մայիսի 9-ին էր հագնում:
Հուզվում էր, առաջին տարին էր, երբ հուշարձանի մոտ գնալ չէր կարող, դրա համար էլ տանը սպասում էր հյուրերի: Ասեց, վաղը պետք է շնորհավորեն ինձ, սեղանը պատրաստեք: Լուսաբացին շաքարը բարձրացել էր, երեք անգամ կանչեցինք շտապ օգնություն . . . Այդ մեդալներով վերարկուն միևնույն է նրա վրա էր, մահից հետո»,- այսպիսին էին երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մասնակցի, ախալցխացի Ալեքսանդրե Պետրիաշվիլիի կյանքի վերջին ժամերը: Ռուսուդան Պետրիաշվիլիի 95-ամյա հայրը մահացավ այն ժամանակ, երբ Վրաստանը պատրաստվում էր նշել հաղթանակի օրը:
Մահվանից մի քանի ժամ առաջ 9-րդ ալիքի աշխատակազմը պատերազմի վետերանի տանն էր: Դժվարանում էր խոսել, 76 տարի առաջ պատերազմում ոտքի վրա ստացած վերքը անդադար ցավում էր: Վերջին մեկ տարին դժվարանում էր մահճակալից հեռանալ. . . Հիմնականում պառկում և ցավազրկող դեղահաբեր էր խմում:
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին մասնակցելու տարել են Ադիգենից, 17 տարեկան հասակում: Զենք առաջին անգամ վերցրել է Գորիում, որտեղ 2 ամիս նախապատրաստում էին ճակատ տանելուց առաջ: Սովորեցնում էին միայն այն, ինչ պետք է իմանար խորհրդային զինվորը: Գորիից 50 վրացիների հետ տեղափոխեցին հյուսիսային Կովկաս, որտեղ կռվել է ուղիղ 2 տարի:
«Ինքնաթիռի ձայն լսեցի, մտածեցի, որ մեզ էր մոտենում: Ռումբերը գցեցին, խրամատներից մեկի մեջ ընկա, բայց պայթյունի ալիքը մարմնիս մի մասը հողով ծածկեց: Տղաները հողը փորեցին և ինձ դուրս հանեցին, ծունկս դեֆորմացվել էր և մինչ օրս ցավում է»,- պատմում էր 9-րդ ալիքին:
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում Վրաստանից 700 000 մասնակիցների թվում Ալեքսանդրեն և նրա 2 եղբայրներն էին:
«Երեքս ել ճակատում էինք կռվում, տանը ոչ ոք չէր մնացել: Ավագ եղբորս ավելի վաղ էին տարել: 20-ամյա երիտասարդը միաժամանակ ստացել է 14 վերք: Միևնույն է, փրկվեց: Կրտսեր եղբայրս տեսնելով, որ մենակ է մնացել, 15 տարեկան հասակում ինքնակամ կռվի գնաց: Գերմանացիները գերի էին վերցրել, գրպանից փաստաթուղթը հանելիս, տեսել են, որ կամավորական է, ասել են. «Քո տարիքին Վրաստանից ոչ ոք չկա, դու այստեղ ի՞նչ ես ուզում»: Ուզում էին սպանել, բայց գեներալը վերադարձրել է, հարցաքննել և ճամբար ուղարկել: Ֆրանսիայում հայտվեց, ի վերջո, վերադարձավ Վրաստան»,- պատմում էր 95-ամյա հերոսը:
Պետրիաշվիլիների ընտանիքի 3 զինվորներն էլ կռվից տուն վերադարձան: Պատերազմում ստացած վերքերը մինչև կյանքի վերջ տանջում էին նրանց:
Չիլաշվիլիները, Մերաբիշվիլիները... – հիշում էր գրեթե բոլոր ռազմիկներին, ովքեր նրա հետ պայքարում էին կռվում: Հայրենական պատերազմի մասնակիցների թվաքանակը տարեց տարի նվազում է:
Մայիսի 8-ին Ախալցիխեում գրանցվում էր 9 վետերան, իսկ մայիսի 9-ին նրանց թիվը մեկով նվազեց: Ալեքսանդրե Պետրիաշվիլին վերջին անգամ հաղթանակի օրը նշեց անկողնում, մահից մի քանի ժամ առաջ:
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.