Ծաղիկներ, երկրորդ համաշխարհային պատերազմում զոհվածների նկարները և «Անմահ գնդի» դրոշերը – Ախալքալաքում հարյուրավոր մարդիք երթ կազմակերպեցին քաղաքապետարանից դեպի պատերազմի հերոս՝ Վաչագան Վանցյանի հուշարձանի մոտ: «Անմահ գնդի» առջևում կանգնած էին – Խորհրդարանի պատգամավոր Հենզել Մկոյանը և մունիցիպալիտետի քաղաքապետ Յուրի Հունանյանը: Երթում դժվար էր տարբերել, ով էր և ով չէր հանդիսանում համառուսական կազմակերպության աջակից:

Արմեն Ֆարմանյանը Ախալքալաքում «Անմահ գնդի» կոորդինատորն էր: Ռուսաստանի հետ կապը բացարձակապես ժխտում է: Ասում է, որ մայիսի 9-ը նրա համար հաղթանակի օր է: Իր քաղաքում երթը անձամբ է կազմակերպել:

«Այս խաղաղ հանրահավաքով ուզում ենք ցույց տալ, որ Ախալքալաքից էլ էին մասնակցում պատերազմին: Հազարավոր մարդիք են եղել, ովքեր հետ, հայրական տուն չեն վերադարձել: Մեր նախնիները պատերազմ են գնացել Վրաստանը պաշտպանելու համար: Այն ժամանակ ոչ ոք չէր մտածում, որ Խորհրդային միությունը կարող էր քանդվել»,- ասում է Արմեն ֆարմանյանը:



«Անմահ գնդի» երթից մի քանի օր առաջ տեղեկացել է Ախալքալաքի քաղաքապետը: Յուրի Հունանյանը այս հարցում ոչ մի խնդիր չի տեսնում:

«Այս հանրահավաքը մեր վետերաններին հիշելու համար է: Կարծում եմ վատ բան չէ, կարևորն այն է, որ չօգտագործեն այնպիսի խորհրդանիշներ, որոնք օրենքով արգելված են»,- ասում է Յուրի Հունանյանը:

Երթի կազմակերպիչ Արմեն Ֆարմանյանին հարցրեցինք, թե ինչու՞ են դուրս գալիս «Անմահ գնդի» անունից: Նա պատասխանեց հետևյալը:

«Պատերազմի մասնակիցները մեզ համար անմահ են: Մարդը ապրում է այնքան, որքան նրան հիշում են»:

Արմեն Ֆարմանյանի հետ համաձայնվում է նաև «Ջավախքի մտավորականները միության» նախագահ Ազատ Շիպակցյանը, ով միաժամանակ երթի մասնակից է:

««Անմահ գունդը» վրացական կազմակերպություն է և ոչ թե ռուսական, սկսվել է Ռուսաստանից և հիմա անցկացվում է ամենուրեք: Օկուպա՞նտ է արդյոք Ռուսաստանը – չգիտեմ»:

Քաղաքականությունում չեմ խառնվում: «Անմահ գնդի մասին ցանկացած հարցի կպատասխանեմ, բայց այս մասին - չեմ կարող»,- ասում է «Ջավախքի մտավորականները միության» նախագահ Ազատ Շիպակցյանը:

Ազատ Շիպակցյանի նման՝ Վրաստան-Ռուսաստանի հարաբերություններից խոսելուց խուսափում են նաև Նինոծմինդայում, որտեղ մայիսի 9-ը ավելի մեծ շուքով և բավականին շատ խորհրդային մանրուքներով են նշել: Նինոծմինդայի քաղաքապետ Անիվարդ Մոսոյանը և պատգամավոր Հենզել Մկոյանը պատերազմի զոհի հուշարձանին ծաղիկներ խոնարհել են «День Победы»-«հաղթանակի օր» երգի հանգերի տակ: Սույն երգը Նինոծմինդայում հնչեց նաև փոքր ուշ: День Победы երգը, որը մինչ օրս օգտագործվում է ռուսական բանակի մարշի համար, դպրոցի աշակերտները իրականացրեցին երկրորդ համաշխարհային պատերազմի հուշարձանի մոտ: Նինոծմինդայի քաղաքապետն ասում է, որ միջոցառումը քաղաքապետարանի մշակույթի գործակալության կողմից չի կազմակերպվել:

«Մեր կազմակերպածը միայն երթն էր, որը ավարտվեց հուշարձանի մոտ: Երբ հասանք, միջոցառումը սկսվեց: Դպրոցի աշալերտները ամեն տարի պատրաստում են փոքր համարներ»,- ասում է Անիվարդ Մոսոյանը:

Երգը, որը աքտուլ է Ռուսաստանում, անհարմարություն չառաջացրեց նաև ինքնակառավարման այլ ներկայացուցիչների մոտ: Երերխաների կազմակերպած համերգին ուշադրությամբ ունկնդրում էր Նինոծմինդա-Ախալքալաքի մաժորիտար պատգամավոր՝ Հենզել Մկոյանը:

«Համերգը կազմակերպվել է հասարակ մարդկանց կողմից: Այս երեխաները ուզում են խաղաղություն: Նրանք չեն կարծում, որ այս երգում կան վատ բառեր: Նրանք են ընտրել թե ոչ՝ չգիտեմ: Քանի որ կազմակերպիչը ես չեմ, մարդկանց ոչինչ արգելել չեմ կարող»,- ասում է պատգամավոր՝ Հենզել Մկոյանը:

«Սա որևէ զգացմունք չէր, Խորհրդային Միության հանդեպ»,- ասում է «Դեմոկրատ մեսխերի միություն» հասարակական կազմակերպության ղեկավարը:

Վրաստանում «Անմահ գունդը» 2 տարի առաջ մայիսի 9-ին հայտնվեց: Սկզբում հավաքվում էին միայն Թբիլիսիում, Գորիում և Բաթումիում, սակայն այս տարի ավելի լայնածավալ միջոցառում անցկացրին, հավաքը փոխարինեցին երթով և որոշեցին ևս երկու քաղաք՝ Ախալքալաքը և Նինոծմինդան նույնպես ցանկում ավելացնել: