ინტერვიუ
სკოლამ უნდა შეიძინოს უფრო მეტი სოციალური დატვირთვა - UNICEF-ის რეკომენდაციები სახელმწიფოს და მშობლებს

 

სამცხე-ჯავახეთის 42 სკოლაში გაკვეთილები დისტანციურად ტარდება. სულ უფრო იზრდება იმ საჯარო სკოლების რაოდენობა, სადაც კორონავირუსი ფიქსირდება და ამის გამო, საგანმანათლებლო დაწესებულებები ონლაინ სწავლებაზე გადადიან. გაეროს ბავშვთა ფონდი, ბავშვების ინტერესებიდან გამომდინარე, ხელისუფლებას რეკომენდაციებით მიმართავს. რა პრობლემებს ქმნის დისტანციური გაკვეთილები და მოზარდების ორწლიანი იზოლაცია - ამ საკითხზე UNICEF-ის განათლების პროგრამის ხელმძღვანელს მაკო ყუფარაძეს ვესაუბრეთ.

ქალბატონო მაკო, საქართველოში ასობით სკოლა არის დისტანციურ სწავლებაზე და ეს ციფრი მუდმივად იცვლება. სკოლები სწავლობენ საკლასო ოთახებში, შემდეგ უწევთ ონლაინ სწავლა, ორი კვირის შემდეგ ისევ ბრუნდებიან სკოლაში, შემდეგ ისევ ონლაინ... სწავლების ეს პრაქტიკა, რაც დამკვიდრდა, რა გავლენას ახდენს მოსწავლეებზე, განათლების ხარისხზე?

რასაკვირველია, გათვალისწინებული უნდა იყოს ჯანმო-ს და ჯანდაცვის სამინისტროს რეკომენდაციები და ქვეყანაში არსებული ვითარება. მაგრამ ვინაიდან სკოლებში ბავშვების დასნებოვნების ალბათობა ძალიან დაბალია, UNICEF-ის რეკომენდაცია არის, რომ სწავლა გაგრძელდეს, როგორც სკოლებში, ასევე ბაღებში.

დისტანციური სწავლება არათანაბარ პირობებში აყენებს სკოლებს და პირველ რიგში, ბავშვებს. გარდა იმისა, რომ ისინი ბევრად უკეთესად სწავლობენ როდესაც დადიან სკოლებში, ასევე მათ აქვთ ერთმანეთთან სოციალიზაციის საშუალება, ფიზიკური აქტივობის საშუალება, თამაშის და გართობის საშუალება, რაც ბავშვის უფლებების კონვენციის მიხედვით ერთ-ერთი უფლებაა, რომელიც არავითარ შემთხვევაში არ უნდა დაგვავიწყდეს. ეს ყველაფერი ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს ჰქონდეს საშუალება სკოლაში სიარულის, გაკვეთილებზე დასწრების, თანაბარი მონაწილეობის მიღების.

იმ ფონზე, როდესაც ბავშვების დიდ ნაწილს არ აქვს ინტერნეტთან წვდომა, არ აქვს კომპიუტერული უნარები კარგად განვითარებული, მასწავლებლების დიდ ნაწილს არ აქვს უნარი, რომ ჩაერთოს ონლაინ გაკვეთილებში და პედაგოგების ძალიან დიდ ნაწილს არა თუ კომპიუტერული უნარები არ გააჩნია, არამედ საგნობრივი უნარებიც. არ გააჩნია ცოდნა და პედაგოგიური უნარი. არ იცის, თუ როგორ შეიძლება მოსწავლისთვის საინტერესოდ და ეფექტურად ჩაატაროს ონლაინ გაკვეთილი ისე, რომ ბავშვს ჰქონდეს ინტერესი და მოტივაცია გაკვეთილზე დასწრების, მონაწილეობის მიღების, ბავშვმა არ დაიძინოს, არ მოიწყინოს და არ შევიდეს წინააღმდეგობაში იმ საგაკვეთილო მოცემულობასთან, რომელსაც ეს არაეფექტური ონლაინ გაკვეთილი სთავაზობს ჩემს მიერ ჩამოთვლილი მიზეზების გამო.

ეს არის ძირითადი არგუმენტები, რაც გვესმის გაეროს ბავშვთა ორგანიზაციისგან, თუ რატომ უნდა მიენიჭოს უპირატესობა საგაკვეთილო პროცესის ჩატარებას საკლასო ოთახებში. UNICEF-ის წარმომადგენელმა საქართველოში ღასან ხალილმა ახალციხეში ვიზიტისას განაცხადა, რომ თუ მოსწავლეები საკლასო ოთახებს არ დაუბრუნდებიან, მივიღებთ დაკარგულ თაობას.

რა თქმა უნდა, ჩვენ ერთი გუნდი ვართ და როდესაც სტრატეგიებს და სხვადასხვა საკითხებს ვაცნობთ საზოგადოებას, ეს არის როგორც საქართველოს რეალობაზე და საჭიროებაზე მორგებული UNICEF-ის ხედვა, ასევე UNICEF-ის რეგიონული და გლობალური ხედვა, რომელიც ეყრდნობა სამეცნიერო კვლევით დასკვნებს.

ბოლო ორი წელია, კოვიდი არ გვაძლევს გრძელვადიანი კვლევების ჩატარების საშუალებას, მაგრამ გვაძლევს იმის საფუძველს, რომ გავაკეთოთ დასკვნები ჯანმოსთან, საქართველოს ჯანდაცვის სამინისტროსთან და განათლების სამინისტროსთან ერთად სწავლა-განათლებასთან დაკავშირებით.

განათლების არათანაბარი ხარისხი, ინტერნეტსა და ტექნიკაზე წვდომა - ამ ყველაფერს ემატება მოზარდების ემოციური და ფსიქიკური მდგომარეობა, რაც ორწლიანმა იზოლაციამ განაპირობა. UNICEF ამ საკითხებზეც მუშაობს და ამაზეც რომ ვისაუბროთ, რა ხდება ამ მხრივ?

ჩვენ ეს გავითვალისწინეთ და ამიტომ გვაქვს ინიციატივები, რომელსაც ვახორციელებთ სხვადასხვა პარტნიორ ორგანიზაციებთან ერთად - საზოგადოებრივი მაუწყებელი, კოალიცია „განათლება ყველასათვის“, განათლების და მეცნიერების სამინისტრო.

UNICEF-ი მხარს უჭერს ანიმაციური სერიების ჩვენებას ტელევიზიით, რომელიც სკოლამდელი ასაკის ბავშვებზეა გათვლილი. დიდაქტიკურ-ანიმაციურ სიუჟეტებში არიან ბავშვების საყვარელი პერსონაჟები და გმირები, რომლებიც ბავშვებს ეხმარებიან მიზნობრივად გაატარონ დრო ოჯახში, მაგრამ რასაკვირველია, სრულიად არაა საკმარისი.

რაც შეეხება მშობელს - მნიშვნელოვანია, შეუწყოს ბავშვს ხელი, რომ რაც შეიძლება საინტერესოდ გაატაროს დრო ოჯახურ პირობებში. ზოგადად, როგორ შეიძლება დაიტვირთოს ბავშვის დღის ხანგრძლივობა სახლის პირობებში, რა ნაწილი უნდა ეთმობოდეს ბავშვის თამაშს, თავისუფალი დროის ორგანიზებას, ფიზიკურ აქტივობას, ამისთვის ჩვენ გვაქვს თოკ-შოუები, რომელიც ვფიქრობთ, რომ მშობლებისთვის ძალიან საინტერესოა. ძალიან კარგი სპეციალისტები მონაწილეობენ და ბევრ კარგ ტექნიკურ რჩევებს აძლევენ მშობლებს, ბავშვის სახლში ყოფნის შემთხვევაში როგორ შეიძლება დაიტვირთოს მისთვის სასარგებლოდ ისე, რომ ნაკლები სტრესი განიცადოს ორივე მხარემ. მშობელმა უფრო მეტი დრო დაუთმოს ბავშვს, გაატაროს მასთან გარკვეული საათები, უპასუხოს მის კითხვებს, წაუკითხოს ბევრი, დააკმაყოფილოს მისი ცნობისმოყვარეობა და ეს თავისუფალი დრო დატვირთოს ისეთი აქტივობებით, რომელიც ხელმისაწვდომია ყველა ოჯახისთვის ნებისმიერ პირობებში და უაღრესად სასარგებლოა ბავშვისთვის.

დანამდვილებით შემიძლია ვთქვა, რომ ფიზიკურ აქტივობას, ბავშვის ჰაერზე ყოფნას უსაფრთხო გარემოში, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. უაღრესად დიდი მნიშვნელობა აქვს იმას, რომ მშობელმა ბავშვს წაუკითხოს მისი ასაკისთვის შესაფერისი ლიტერატურა, თუნდაც 15 წუთი გამონახოს ბავშვთან სათამაშოდ. ჩვენი ვიდეო გადაცემები და თოკ-შოუები იძლევა ამის საშუალებას, რომ სპეციალისტებმა აუხსნან მშობლებს, როგორ შეიძლება დროის ორგანიზება ბავშვისთვის სასარგებლოდ ოჯახურ გარემოში.

ძალიან საინტერესო თემას შეეხეთ, საქართველოში ძირითადად, უგულებელყოფილია ეს საკითხი. საკლასო ოთახსა და დისტანციურად სწავლების მონაცვლეობამ, მშობლებს დამატებითი პრობლემა შეუქმნა. არაერთი ოჯახია, სადაც ერთ წევრს მაინც მოუწია სამსახურის დატოვება, რადგან როცა დისტანციურად უტარდებათ ბავშვებს გაკვეთილი, ან როცა საბავშვო ბაღი იხურება, ის ორი კვირა ვინ გაუწევს მეთვალყურეობას სახლში დარჩენილ ბავშვებს, არ იციან. ეს განსაკუთრებით ართულებს მცირე და საშუალო ეკონომიკური მდგომარეობის ოჯახების სოციალურ მდგომარეობას.

ეს არის სისტემური პრობლემა ისევე, როგორც სხვა ის საკითხები, რომლებსაც ჩვენ შევეხეთ. სისტემაში უნდა მოხდეს გააზრება განათლების სამინისტროსა და მუნიციპალიტეტების მიერ, სკოლების და ბაღების მიერ და შესაბამისი გადაწყვეტილების მიღება. ჩვენ შევთანხმდით განათლების და მეცნიერების სამინისტროში, რომ არა მხოლოდ პანდემიის დროს, არამედ ჩვეულებრივ პირობებშიც სკოლა უნდა იქცეს სოციალურ მოდელად. სკოლამ უნდა აიღოს უფრო მეტი სოციალური დატვირთვა, რადგან სკოლას აქვს უზარმაზარი ინფრასტრუქტურა, რომელშიც სახელმწიფო დებს თავის ბიუჯეტს, თავის რესურსებს. სკოლაში არის ყველანაირი კომუნალური მომსახურება, უსაფრთხო გარემო, გააჩნია შიდა და გარე სპორტული მოედნები, სკოლას აქვს თავისუფალი ოთახები, განსაკუთრებით გაკვეთილების დასრულების შემდეგ. მოსაფიქრებელია რა დატვირთვა უნდა შეიძინოს სკოლამ გაკვეთილების დასრულების შემდეგ, სადაც ნებისმიერი ოჯახის ბავშვს, რომელსაც აქვს დამატებითი ზრუნვის საჭიროება, სახელმწიფომ აიღოს ეს ფუნქცია. როდესაც ბავშვი ამის საჭიროებას განიცდის, დარჩება სკოლის შენობაში, კარგად მომზადებული ან გადამზადებული აღმზრდელ- პედაგოგ- მასწავლებელი ამ ბავშვებთან იმუშავებს, შესთავაზებს სხვადასხვა აქტივობებს, ამ აქტივობებში შეიძლება იგულისხმებოდეს ბავშვების დახმარება საშინაო დავალებების მომზადებაში, ბავშვების ჩართვა სხვადასხვა რეკრეაციულ აქტივობებში, მისი ტალანტის, ნიჭის და ინტერესების გათვალისწინებით. ბავშვის ჩართვა ფიზიკურ აქტივობებში. და თუ ბავშვს და მის ოჯახს აქვს საჭიროება რომ სკოლის შემდგომ პროგრამაში დატოვოს, აუცილებლად უზრუნველყოფილი უნდა იყოს დაბალანსებული კვებით.

კარგად გაწერილი და ორგანიზებული პროგრამა უნდა იყოს რამდენიმე საათიანი, მაგალითად, ორი საათიდან ოთხ ან ექვს საათამდე, სადაც ოჯახს შეეძლება თავისი მდგომარეობიდან და ბავშვის საჭიროებიდან გამომდინარე ბავშვის დატოვება, სადაც სახელმწიფო, განათლების სამინისტრო, მუნიციპალიტეტი და სკოლა აიღებს ბავშვზე ზრუნვის ვალდებულებას იმ პერიოდში, როცა მშობელს არ შეუძლია ბავშვის მიხედვა და ეს არის ორმაგი დახმარება. ამ დროს არა მხოლოდ ბავშვს დავეხმარებით აკადემიური მოსწრების გაუმჯობესებაში, არამედ ეს არის ოჯახის დიდი დახმარება.

ვიცით, რომ არსებობს გახანგრძლივებული ჯგუფები ძირითადად, კერძო სკოლებში, სადაც მშობლები თანხას იხდიან, მაგრამ მსგავსი და კარგად აწყობილი პროგრამები უნდა მუშაობდეს საჯარო სკოლებში იმ ლოკაციებზე, სადაც ამის საჭიროება არსებობს. UNICEF-ი იწყებს პროგრამას თავის პარტნიორ ორგანიზაციებთან ერთად, რომელსაც ჰქვია დებატ კლუბი, ეს არ იქნება პირდაპირი გაგებით გახანგრძლივებული პროგრამა, მაგრამ იქნება ბავშვების ჩართულობა სადებატო კლუბებში, სადაც მათ ექნებათ საშუალება მასწავლებლებთან და სხვა დამხმარეებთან ერთად იმუშაონ თავიანთი უნარების განვითარებაზე. ეს არის ცალსახა დახმარება ბავშვისთვის და მისი ოჯახისთვის და ჩვენ იმედი გვაქვს, რომ ერთ ან ორ წელიწადში ჩვენ შეგვეძლება განათლების და მეცნიერების სამინისტროსთან ერთად წარმატებული, გახანგრძლივებული სწავლების მოდელის დადება, რომელსაც სამინისტრო ყველა სკოლაში დანერგავს და ეს ნაწილობრივ გასცემს პასუხს იმ საჭიროებას, რაც თქვენ დააყენეთ - თუ რა ქნას მშობელმა, რომელსაც უწევს მუშაობა, ვინ უნდა იზრუნოს ამ დროს მის შვილზე. რასაკვირველია, ეს უნდა იყოს სახელმწიფო, უნდა იყოს სკოლა, როგორც მზრუნველი როგორც სოციალური დახმარების მოდელი და არა მხოლოდ საგანმანათლებლო და სააღმზრდელო.

 

| Print |