ჯანდაცვა
როცა „სიკეთეს არ უნდა გამოაკლდე“
12:24 / 24.06.2021
,,მფრინავი ტორპედო“, - კაცი, რომელსაც ამ სახელით იცნობენ, ივნისში ახალციხის კლინიკა „იმედში“ გამოჩნდა. 86 წლის კობა წაქაძე ბაკურიანიდან კვლევებზე არ ჩამოსულა. ტრამპლინიდან თხილამურებით ხტომაში საბჭოთა კავშირის ექვსგზის ჩემპიონმა გადაწყვიტა, ამ ასაკშიც მაგალითი მიეცა სხვებისთვის და კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინა ახალციხეში გაიკეთა. აიცრა სწორედ იმ კლინიკაში, სადაც 28 წლის მედდა, ვაქცინის გაკეთების შემდეგ, სავარაუდოდ, ანაფილაქსიური შოკის გამო გარდაიცვალა. სხვადასხვა ჩემპიონატსა თუ შეჯიბრში 54-ჯერ გამარჯვებულმა სპორტსმენმა საზოგადოებას მიანიშნა, რომ ვაქცინას და სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლებს მეტად უნდა ენდობოდნენ. კობა წაქაძეს აცრაზე მკაფიოდ ჩამოყალიბებული აზრი აქვს.
,,ექიმების გადაწყვეტილებას მხარში უნდა ამოუდგე... აცრა საჭიროა იმისათვის, რომ შენც ჯანმრთელად იყო და სხვაც“.
სპორტსმენი იხსენებს, რომ ახალგაზრდობაში ქოლერის საწინააღმდეგო ვაქცინითაც აიცრა. იმუნიზაციის მიმართ მოსახლეობის დამოკიდებულება წლების წინაც ორად იყო გაყოფილი. კობა წაქაძეს კი მაშინაც და ახლაც მიაჩნია, რომ ,,როდესაც სხვები სიკეთეს აკეთებენ, შენ არ უნდა გამოაკლდე“.სიკეთეს არ გამოჰკლებია და ლეგენდარული სპორტსმენის მსგავსად, საზოგადოებისთვის სტიმულის მისაცემად ახალციხეში აიცრა გაეროს ბავშვთა ფონდის (იუნისეფი) წარმომადგენელი საქართველოში. სამცხე-ჯავახეთი, ვაქცინაციის მიმართულებით დღესაც ყველაზე დაბალი აქტივობით გამოირჩევა. ამიტომ ღასან ხალილი, აცრამდე ორი დღის განმავლობაში, სამცხე-ჯავახეთში რელიგიურ ლიდერებსა და ექიმებს ხვდებოდა. ის მათ იმუნიზაციის პროცესში აქტიურად ჩართვისკენ მოუწოდებდა.
წარმოშობით ლიბანელი ბავშვთა უფლებადამცველი, საქართველოში ჩამოსვლამდე, გაეროს ბავშვთა ფონდის ახლო აღმოსავლეთისა და ჩრდილოეთ აფრიკის რეგიონალური ოფისის მთავარი მრჩევლის პოზიციას იკავებდა. ღასან ხალილი ფიქრობს, რომ იმუნიზაციის გარეშე ,,ბავშვებსა და ახალგაზრდებს ნორმალურ პირობებს ვერ შევუქმნით“.
საქართველოს სამხრეთით მცხოვრები საზოგადოებისთვის ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ მთავარი ავტორიზებული ვაქცინაა და არა მწარმოებელი კომპანია.
,,მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის მიერ რეგულირებული და სახელმწიფოს მიერ ნებადართული ყველა ვაქცინა ჩვენთვის მისაღებია. მეც ავიცერი სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში, როგორც ჩვეულებრივი მოქალაქე, რადგან ეს არის ერთადერთი გზა დავამარცხოთ კოვიდპანდემია, გაიხსნას ყველა დაწესებულება და ძველებურად ვიცხოვროთ“, - განმარტავს გაეროს ბავშვთა ფონდის წარმომადგენელი საქართველოში.ახალციხეში ოჯახით ჩამოვიდა და აიცრა საქართველოში ევანგელისტურ-ბაბტისტური ეკლესიის ეპისკოპოსი. რუსუდან გოცირიძეს არ ეშინოდა ვაქცინის იქ გაკეთების, სადაც მეგი ბაქრაძე აცრის შემდეგ გარდაიცვალა. ,,რაც მოხდა ახალგაზრდა მედდის შემთხვევაში, არასდროს დამიკავშირებია აცრის პრობლემატიკასთან. როცა ახალციხეში დავრეგისტრირდი, ძალიან გვიან დავაკავშირე ეს ამბავი ჩემი აცრის ადგილთან. ოჯახის არც ერთ წევრს შიშნარევი დამოკიდებულება არც ერთ ეტაპზე არ გვქონია“.
რუსუდან გოცირიძის აზრით, მედდის ტრაგედიამ სამხრეთ საქართველოს სამედიცინო პერსონალი უფრო ყურადღებიანი და მზრუნველი გახადა. ერთი მხრივ, ადამიანური ურთიერთობები და მეორე მხრივ, მიღებული ,,მწარე გაკვეთილი“ მათ განსაკუთრებულობას ანიჭებს.
„ახალციხელებს ვეტყოდი, არ გაუშვან შანსი ასეთ თბილ, ყურადღებიან და კარგ გარემოში აიცრან, სადაც ყველა ეტაპზე ძალიან კარგად გაკონტროლებული და ყურადღებიანი გარემოა და არა მარტო ახალციხელებს, არამედ ვისაც კი ვხვდები, ყველას ამას ვეუბნები. ძალიან დიდი პროპაგანდისტი გავხდი აცრებში, იმიტომ რომ სხვა გამოსავალს ამ რთული პანდემიური მდგომარეობიდან მართლა ვერ ვხედავ. თუ გვინდა, რომ რამე დაბრუნდეს ნორმალურ რეჟიმში, - ეკონომიკა, განათლების რიტმი, ცხოვრება თუ სილაღე, ამის გარდა სხვა ალტერნატიული გზა არ არსებობს“.
ეპისკოპოსი და ქალთა უფლებების დამცველი პანდემიამ ადამიანურ ურთიერთობებზე სხვაგვარად დააფიქრა. მიაჩნია, რომ იმუნიზაციის პროცესმა ბევრი არასახარბიელო ფაქტორი გამოავლინა. ორად გახლეჩილ საზოგადოებას ნებისმიერ მნიშვნელოვან თუ უმნიშვნელო საკითხზე შეუძლია ერთმანეთს სამკვდრო -სასიცოცხლოდ დაუპირისპირდეს.
,,ვაქცინაციისადმი დამოკიდებულებამ ძალიან გაგვყო. მე მაქვს ჩემი რეაქცია ანტივაქსერების მიმართ, ყოველთვის ვცდილობ, ასეთ ადამიანებს დავანახო ამ პროცესის აუცილებლობა. ასევე ის, თუ რა საჭიროების წინაშე ვდგავართ დღეს და რა შეცვალა ვაქცინის გაჩენამ ზოგადად, ცივილიზაციის ისტორიაში. პანდემიამ შეგვცვალა იმ თვალსაზრისითაც, რომ ერთმანეთისაგან გამიჯვნის კიდევ ერთი შანსი გაგვიჩნდა. ჩემი მეგობარი ხუმრობს - ვაქცინის მიხედვით, ასაკსაც გაიგებ და პოლიტიკურ ორიენტაციასაცო. ის კი არა, შეიძლება უბანსაც მიხვდე, თუ სად ცხოვრობს თბილისში. ჩვენ საზოგადოებაში რაღაც უცნაურ მარკერად იქცა ვაქცინაცია. აცრების საკითხმა და მისდამი დამოკიდებულებამ ჩვენი საზოგადოების კიდევ უფრო ბევრი არასახარბიელო მხარე გამოავლინა“.
ვაქცინაციის დაწყებიდან 20 ივნისის ჩათვლით, ახალციხის ორ კლინიკაში 734 ადამიანი აიცრა. აცრილებს შორის ადგილობრივი მოსახლეობის წილი ნახევარზე ნაკლებია.
,,აცრის მსურველებს შორის, ძირითადად, თბილისიდან და სხვადასხვა რეგიონიდან რეგისტრირდებიან, ჩამოდიან და ჩვენთან იცრებიან. თუმცა ვაქცინაციის პროცესში ბოლო პერიოდში ახალციხელებიც ჩაერთნენ“, - განგვიმარტეს ახალციხის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრში.
20 ივნისის მონაცემებით, ახალციხის მუნიციპალიტეტში ყველაზე მეტი, 350 ადამიანი ჩინური კომპანია „სინოფარმის“ მიერ წარმოებული ვაქცინით აიცრა. ცხრილში შემდეგია ასევე ჩინური „სინოვაკი“(212 მოქალაქე), ხოლო ყველაზე ნაკლებმა, 172 პირმა ბრიტანულ-შვედური კომპანია „ოქსფორდ-ასტრაზენეკას“ წარმოების ვაქცინა გაიკეთა. კობა წაქაძე, ღასან ხალილი და რუსუდან გოცირიძე ერთხმად ამბობენ, რომ მთავარია საკუთარი და სხვისი სიცოცლხის დასაცავად აიცრა, თორემ ვაქცინის მწარმოებელს მნიშვნელობა არ აქვს. მათ იმედი აქვთ, რომ ადგილობრივებს შიშის დაძლევაში ცოტათი მაინც დაეხმარნენ.
,,ექიმების გადაწყვეტილებას მხარში უნდა ამოუდგე... აცრა საჭიროა იმისათვის, რომ შენც ჯანმრთელად იყო და სხვაც“.
სპორტსმენი იხსენებს, რომ ახალგაზრდობაში ქოლერის საწინააღმდეგო ვაქცინითაც აიცრა. იმუნიზაციის მიმართ მოსახლეობის დამოკიდებულება წლების წინაც ორად იყო გაყოფილი. კობა წაქაძეს კი მაშინაც და ახლაც მიაჩნია, რომ ,,როდესაც სხვები სიკეთეს აკეთებენ, შენ არ უნდა გამოაკლდე“.სიკეთეს არ გამოჰკლებია და ლეგენდარული სპორტსმენის მსგავსად, საზოგადოებისთვის სტიმულის მისაცემად ახალციხეში აიცრა გაეროს ბავშვთა ფონდის (იუნისეფი) წარმომადგენელი საქართველოში. სამცხე-ჯავახეთი, ვაქცინაციის მიმართულებით დღესაც ყველაზე დაბალი აქტივობით გამოირჩევა. ამიტომ ღასან ხალილი, აცრამდე ორი დღის განმავლობაში, სამცხე-ჯავახეთში რელიგიურ ლიდერებსა და ექიმებს ხვდებოდა. ის მათ იმუნიზაციის პროცესში აქტიურად ჩართვისკენ მოუწოდებდა.
წარმოშობით ლიბანელი ბავშვთა უფლებადამცველი, საქართველოში ჩამოსვლამდე, გაეროს ბავშვთა ფონდის ახლო აღმოსავლეთისა და ჩრდილოეთ აფრიკის რეგიონალური ოფისის მთავარი მრჩევლის პოზიციას იკავებდა. ღასან ხალილი ფიქრობს, რომ იმუნიზაციის გარეშე ,,ბავშვებსა და ახალგაზრდებს ნორმალურ პირობებს ვერ შევუქმნით“.
საქართველოს სამხრეთით მცხოვრები საზოგადოებისთვის ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ მთავარი ავტორიზებული ვაქცინაა და არა მწარმოებელი კომპანია.
,,მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის მიერ რეგულირებული და სახელმწიფოს მიერ ნებადართული ყველა ვაქცინა ჩვენთვის მისაღებია. მეც ავიცერი სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში, როგორც ჩვეულებრივი მოქალაქე, რადგან ეს არის ერთადერთი გზა დავამარცხოთ კოვიდპანდემია, გაიხსნას ყველა დაწესებულება და ძველებურად ვიცხოვროთ“, - განმარტავს გაეროს ბავშვთა ფონდის წარმომადგენელი საქართველოში.ახალციხეში ოჯახით ჩამოვიდა და აიცრა საქართველოში ევანგელისტურ-ბაბტისტური ეკლესიის ეპისკოპოსი. რუსუდან გოცირიძეს არ ეშინოდა ვაქცინის იქ გაკეთების, სადაც მეგი ბაქრაძე აცრის შემდეგ გარდაიცვალა. ,,რაც მოხდა ახალგაზრდა მედდის შემთხვევაში, არასდროს დამიკავშირებია აცრის პრობლემატიკასთან. როცა ახალციხეში დავრეგისტრირდი, ძალიან გვიან დავაკავშირე ეს ამბავი ჩემი აცრის ადგილთან. ოჯახის არც ერთ წევრს შიშნარევი დამოკიდებულება არც ერთ ეტაპზე არ გვქონია“.
რუსუდან გოცირიძის აზრით, მედდის ტრაგედიამ სამხრეთ საქართველოს სამედიცინო პერსონალი უფრო ყურადღებიანი და მზრუნველი გახადა. ერთი მხრივ, ადამიანური ურთიერთობები და მეორე მხრივ, მიღებული ,,მწარე გაკვეთილი“ მათ განსაკუთრებულობას ანიჭებს.
„ახალციხელებს ვეტყოდი, არ გაუშვან შანსი ასეთ თბილ, ყურადღებიან და კარგ გარემოში აიცრან, სადაც ყველა ეტაპზე ძალიან კარგად გაკონტროლებული და ყურადღებიანი გარემოა და არა მარტო ახალციხელებს, არამედ ვისაც კი ვხვდები, ყველას ამას ვეუბნები. ძალიან დიდი პროპაგანდისტი გავხდი აცრებში, იმიტომ რომ სხვა გამოსავალს ამ რთული პანდემიური მდგომარეობიდან მართლა ვერ ვხედავ. თუ გვინდა, რომ რამე დაბრუნდეს ნორმალურ რეჟიმში, - ეკონომიკა, განათლების რიტმი, ცხოვრება თუ სილაღე, ამის გარდა სხვა ალტერნატიული გზა არ არსებობს“.
ეპისკოპოსი და ქალთა უფლებების დამცველი პანდემიამ ადამიანურ ურთიერთობებზე სხვაგვარად დააფიქრა. მიაჩნია, რომ იმუნიზაციის პროცესმა ბევრი არასახარბიელო ფაქტორი გამოავლინა. ორად გახლეჩილ საზოგადოებას ნებისმიერ მნიშვნელოვან თუ უმნიშვნელო საკითხზე შეუძლია ერთმანეთს სამკვდრო -სასიცოცხლოდ დაუპირისპირდეს.
,,ვაქცინაციისადმი დამოკიდებულებამ ძალიან გაგვყო. მე მაქვს ჩემი რეაქცია ანტივაქსერების მიმართ, ყოველთვის ვცდილობ, ასეთ ადამიანებს დავანახო ამ პროცესის აუცილებლობა. ასევე ის, თუ რა საჭიროების წინაშე ვდგავართ დღეს და რა შეცვალა ვაქცინის გაჩენამ ზოგადად, ცივილიზაციის ისტორიაში. პანდემიამ შეგვცვალა იმ თვალსაზრისითაც, რომ ერთმანეთისაგან გამიჯვნის კიდევ ერთი შანსი გაგვიჩნდა. ჩემი მეგობარი ხუმრობს - ვაქცინის მიხედვით, ასაკსაც გაიგებ და პოლიტიკურ ორიენტაციასაცო. ის კი არა, შეიძლება უბანსაც მიხვდე, თუ სად ცხოვრობს თბილისში. ჩვენ საზოგადოებაში რაღაც უცნაურ მარკერად იქცა ვაქცინაცია. აცრების საკითხმა და მისდამი დამოკიდებულებამ ჩვენი საზოგადოების კიდევ უფრო ბევრი არასახარბიელო მხარე გამოავლინა“.
ვაქცინაციის დაწყებიდან 20 ივნისის ჩათვლით, ახალციხის ორ კლინიკაში 734 ადამიანი აიცრა. აცრილებს შორის ადგილობრივი მოსახლეობის წილი ნახევარზე ნაკლებია.,,აცრის მსურველებს შორის, ძირითადად, თბილისიდან და სხვადასხვა რეგიონიდან რეგისტრირდებიან, ჩამოდიან და ჩვენთან იცრებიან. თუმცა ვაქცინაციის პროცესში ბოლო პერიოდში ახალციხელებიც ჩაერთნენ“, - განგვიმარტეს ახალციხის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრში.
20 ივნისის მონაცემებით, ახალციხის მუნიციპალიტეტში ყველაზე მეტი, 350 ადამიანი ჩინური კომპანია „სინოფარმის“ მიერ წარმოებული ვაქცინით აიცრა. ცხრილში შემდეგია ასევე ჩინური „სინოვაკი“(212 მოქალაქე), ხოლო ყველაზე ნაკლებმა, 172 პირმა ბრიტანულ-შვედური კომპანია „ოქსფორდ-ასტრაზენეკას“ წარმოების ვაქცინა გაიკეთა. კობა წაქაძე, ღასან ხალილი და რუსუდან გოცირიძე ერთხმად ამბობენ, რომ მთავარია საკუთარი და სხვისი სიცოცლხის დასაცავად აიცრა, თორემ ვაქცინის მწარმოებელს მნიშვნელობა არ აქვს. მათ იმედი აქვთ, რომ ადგილობრივებს შიშის დაძლევაში ცოტათი მაინც დაეხმარნენ.