„ახალციხე ძალიან გვიან იხდის ვალს 9 აპრილს დაღუპულთა წინაშე“ , - ამ სიტყვებით მიმართა საპროტესტო აქციის მონაწილემ ახალციხის ციხის ტერიტორიაზე შეკრებილ მოსახლეობას 30 წლის წინ. თბილისში, რუსთაველის განზირზე, 9 აპრილს მშვიდობიანი მომიტინგეების დარბევა და მკვლელობა, ახალციხეში ადგილობრივებმა რამდენიმეათასიან მიტინგზე გააპროტესტეს.

„მოვითხოვთ მკვლელების სასტიკ დასჯას“, „გაუმარჯოს თავისუფალ საქართველოს“, „ერი სიმართლეს მოითხოვს“, - მომიტინგეებს ხელში ამ შინაარსის ტრანსპარანტები ეჭირათ.

აქციის მონაწილეებს რამდენიმე ძირითადი მოთხოვნა ჰქონდათ: დაისაჯოს 9 აპრილის ტრაგედიაში მონაწილე რუსი გენერალი როდიონოვი, მოხდეს მისი, როგორც სახალხო დეპუტატის გაწვევა და დაინიშნოს ხელახალი არჩევნები, საქართველოში მცხოვრებ ყველა ადამიანს მიენიჭოს საქართველოს მოქალაქის სტატუსი, ახალციხეში მესაზღვრის ქუჩას დაერქვას 9 აპრილის ქუჩა.

1989 წლის 9 აპრილს, თბილისში დატრიალებული ტრაგედია მასშტაბური საპროტესტო აქციებით ახალციხეში ორჯერ გააპროტესტეს, პირველად დარბევის მომდევნო კვირაში, მეორედ კი ორმოცი დღის შემდეგ.

სამცხე-ჯავახეთი საბჭოთა საქართველოს პერიოდში, ქვეყნის დანარჩენი ნაწილისგან შლაგბაუმით იყო გამოყოფილი. 1988 წლიდან, როცა მთელი საქართველო ეროვნულმა მოძრაობამ მოიცვა, ადგილობრივების ნაამბობით, რეგიონი არ გამოირჩეოდა აქტიური პოლიტიკური ცხოვრებით. როცა თბილისში ათასობით ადამიანი ქვეყნის დამოუკიდებლობის მოთხოვნით აქციებს მართავდა, ახალციხეში მიტინგი არ ჩატარებულა. სწორედ ამიტომ აღნიშნეს ახალციხეში გამომსვლელებმა, რომ ეს დაგვიანებული ვალის მოხდა იყო.

30 წლის წინ ახალციხის ციხის მიმდებარედ შეკრებილ მოსახლეობას სიტყვით მიმართეს სკოლის მოსწავლეებმა, სასულიერო პირებმა, შოთა რუსთაველის საზოგადოების წევრებმა და სტუდენტებმა. გამომსვლელებს შორის ადგილობრივებისთვის ბევრი ნაცნობი ადამიანია: ზურა ჭელიძე, როინ თაქთაქიძე, ნინო დონაძე, ზურაბ მერაბიშვილი, სერგო მანჯავიძე, ივანე კალაიჯიშვილი, ნუნუ პარუნაშვილი, გიორგი გოგოლაძე, ვაჟა ჩერქეზიშვილი.

1989 წელს, ახალციხის ციხის ტერიტორიაზე განვითარებული მოვლენების ამსახველი ვიდეოკადრები, მაშინდელი მილიციის უფროსის, ვლადიმერ ზედგნიძის პირად არქივში ინახება.