Ուրավելի ձորում կենտրոնական ճանապարհից աջ պետք է թեքվեք և ևս 6 կիլոմետր գնաք, եթե ուզում եք Վերին Նորաշեն հասնել։ Ճանապարհին կհանդիպեն միայն մասուրի թփեր և անապատային խոտեր։ Ախալցիխեի գյուղ Ախալշենում բոլոր շինություններն ավերված են, այդ թվում նաև Դիատոմիտի հանքը։ Սկզբում գյուղում ապրում էր մոտ 40 ընտանիք, իսկ այսօր Ախալշենում մնացել է միայն 3 ընտանիք նրանց խնդիրներով հանդերձ:

Սոֆիո Ինասարիձեն Վերին Նորաշենում մնացած բնակիչներից մեկն է։ Նրա ամուսինը Դիատոմիտի հանքում վարորդ է աշխատել,որի պատճառով 40 տարեկան հասակում ապրելու համար քաղաքից գյուղ է տեղափոխվել։ Տատիկի մոտ ապրում է միայն թոռներից մեկը։

67 տարեկան կինը դասավանդում է հարևան գյուղի՝ Ադրիածմինդայի դպրոցում։ Աշխատանքի գնալու համար, ուսուցիչը ամեն օր ստիպված է անցնել 10 կիլոմետր: Իսկ տուն վերադառնալիս նրան հանդիպում է գյուղի տհաճ լռությունը:

«Գյուղի գլխավոր խնդիրը գաղթն է, ոչ դպրոց կա ոչ էլ մանկապարտեզ։ Ո՞ր երիտասարդը կմնա այս պայմաններում։ Միայն հանգստանալու համար են հավանում մեր գյուղը, այստեղ ոչ մեկ չի ուզում ապրել»,- ասում է Սոֆիո Ինասարիձեն։

3 տասնյակ տարի առաջ, Վերին Ախալշենում մոտ 40 ընտանիք էր բնակվում։ Ընտանիքի բոլոր անդամները աշխատում էին Դիատոմիտի հանքում: Հումքը, որը կերամիկայում, օծանելիքում, գինու արտադրությունում և դեղագործության մեջ էին օգտագործում, Խորհրդային միության երկրներ էին տանում։ Արտադրամասը աշխատում էր 24 ժամվա ընթացքում։ Ախալցիխեից գյուղ ավտոբուսը գնում էր օրական 3 անգամ։ Իսկ այժմ, Վերին Նորաշենում երկար տարիներ շարունակ տրանսպորտ չեն տեսել։ Խորհրդային միության փլուզումից հետո հանքն էլ փակվեց։ Բնակչությունը աշխատանքի միակ հնարավորությունը կորցրեց, որից արդյունքում որոշեցին լքել գյուղը։



«Ինքներս մեզ լքված ենք զգում։ Մենք գազ չունենք, խմելու ջուրն էլ խնդիր է։ Ապրանք եմ տանում, պանիր և շուկայում վաճառում, քաղաք հասնելու համար ոտքով 3 կիլոմետր անցնում եմ, և այսպես շաբաթը 3 անգամ»,- ասում է Ամալիա Գիորգաձեն։

Գյուղում մնացած 3 ընտանիքի խնդիրների ցանկը այսքանով չի վերջանում։

«Տանը ամեն ինչ վերանորոգման կարիք ունի, հատակը փոխելու ենթակա է, տանիքը վերանորոգվելու է, բայց այն պատճառով, որ տունը իմ անունով չի գրանցված, ոչ մի բան չեմ կարող անել»,- ասում է Ռեզո Ինասարիձեն։

Հավանականությունը այն բանի, որ մի օր Վերին Նորաշենը կկործանվի՝ մեծ է։ Տեղական կառավարությունում ասում էն, որ եռընտանի գյուղին համապատասխան օգնություն են ցուցաբերում։ Գյուղը բարձրալեռնային կարգավիճակ ունի։

«Անցած տարի կառուցվեց խմելու ջրի և ոռոգման համակարգերը»,- ասեցին Ախալցիխեի մունիցիպալիտետի քաղաքապետարանի մամլո գրասենյակում։

Վերին Ախալշենը օրինականորեն գյուղ Անդրիածմինդայի կազմում է։ Դատարկված գյուղի վատթար ճանապարհին 3 ընտանիքի 6 անդամները ամեն օր սպասում են հյուրերի։ Նրանց երազանքն է, որ Ախալշենը երբեք չդատարկվի։