სხვადასხვა
როგორ დავიცვათ თავი გველის ნაკბენისგან?
აღმოსავლეთ საქართველოში ყველაზე საშიშია კაკვკასიური გიურზა, ხოლო დასავლეთ საქართველოში – კავკასიური და ველის გველგესლა.
როგორ ამოვიცნოთ შხამიანი გველის ნაკბენი?
შხამიან გველს აქვს ორი კბილი, რომლებშიც მოთავსებულია შხამი. კბენისას ის ორგანიზმში დაახლოებით ნახევარ მილილიტრ შხამს უშვებს. შხამიანი გველის ნაკბენ ადგილას, ერთმანეთისგან დაახლოებით 1 სმ-ის დაშორებით, რჩება ორი წერტილი ნამგლისებური ჩანაჭდევებით, ხოლო უშხამოს ნაკბენ ადგილას – რამდენიმე, თუმცა ორი წერტილი შესაძლოა ამ შემთხვევაშიც იყოს.
ახალგამოჩეკილი გველის შხამი ისევე საშიშია, როგორც ზრდასრულისა. ის შეიცავს ბიოლოგიურად აქტიურ ნივთიერებებს, ფერმენტებს, პოლიპეპტიდებს, რომლებიც ართულებს სისხლის შედედებას, იწვევს ერითროციტების (სისხლის წითელი ბურთულების) დაშლას და აზიანებს სისხლძარღვთა კედლებს, რაც, ბუნებრივია, ყველა ორგანოსა თუ ორგანოთა სისტემაზე აისახება.
ნაკბენ არეში კბენისთანავე აღმოცენდება ძლიერი ტკივილი, წვა, მცირე სისხლდენა, კანქვეშა სისხლჩაქცევები, შეშუპება, რომელიც სწრაფად ვრცელდება და სილურჯე. შეშუპებამ შესაძლოა ზეწოლა მოახდინოს სისხლძარღვებსა და, საზოგადოდ, ქსოვილებზე და გამოიწვიოს მათი კვდომა, რაც ინტოქსიკაციას უფრო მეტად გააძლიერებს. ზოგადი სიმპტომებიდან აღინიშნება აღგზნება, შიშის შეგრძნება, ძლიერი ნერწყვდენა, ტკივილი მუცლის არეში, სუნთქვის გაძნელება, პულსის მომატება, წნევის ვარდნა, რასაც შესაძლოა გონების დაკარგვაც მოჰყვეს.
თუ მკურნალობა დაგვიანდა ან არასწორად ჩატარდა, დაკბენილი შესაძლოა რამდენიმე საათში დაიღუპოს გულ-სისხლძარღვთა სისტემის, თირკმლისა და ღვიძლის უკმარისობით (გააჩნია შხამის დოზასა და ადამიანის აღნაგობას რაც უფრო მცირე ასაკისაა დაზარალებული, მით უფრო სწრაფად ხდება ინტოქსიკაცია და შედეგიც მძიმეა).
რაც უფრო ახლოსაა, მაგალითად, გიურზას ნაკბენი წამყვან სასიცოცხლო ორგანოებთან, გულთან, მით უფრო სწრაფად ვითარდება ზოგადი ინტოქსიკაცია. სახესა და სხეულზე კბენისას შეშუპება შესაძლოა უფრო სწრაფად განვითარდეს, ვიდრე კიდურზე კბენის შემთხვევაში.
მნიშვნელოვანია ნაკბენი ადგილიდან შხამის გამოდევნა პირველი 10 წუთის განმავლობაში. თუ ნაკბენი კიდურზეა, დაკბენილს შეუძლია, თვითონვე ამოწოვოს შხამი (იმ პირობით, რომ პირის ღრუს ლორწოვანი დაზიანებული არ აქვს), ანდა ეს გააკეთოს იქ მყოფმა სხვა ადამიანმა, შემდგომ კი აუცილებლად გამოირეცხოს პირის ღრუ. ზოგიერთი ავტორი, დამხმარე პერსონალის მოწამვლის შიშით, ამ მეთოდს უარყოფს, თუმცა იმასაც აღნიშნავენ, რომ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში მოხვედრილი შხამი საშიში არ არის. კარგი იქნება ნაკბენზე ცივი ტამპონის დადება – ეს სისხლძარღვთა სპაზმს გამოიწვევს და ხელს შეუშლის შხამის გავრცელებას. აუცილებელია მოძრაობის შეზღუდვა, იმობილიზაცია მწოლარე მდგომარეობაში, შეძლებისდაგვარად, საპნიანი ან ჩვეულებრივი წყლით ჭრილობის მობანა და სპირტით დამუშავება, დიდი რაოდენობით სითხის მიცემა. არაფრით არ შეიძლება ნაკბენი ადგილის დასერვა, მოწვა ან ლახტის დადება.ლახტის მოჭერის შემთხვევაში ქსოვილთა სისხლით მომარაგება უფრო მეტად ირღვევა და მათი ნეკროზი (კვდომა) უფრო სწრაფად მიმდინარეობს. ასევე დაუშვებელია ალკოჰოლის მიღება – ის შხამის მოქმედებას აძლიერებს.
რას იწვევს გველის შხამი?
ახალგამოჩეკილი გველის შხამი ისევე საშიშია, როგორც ზრდასრულისა. ის შეიცავს ბიოლოგიურად აქტიურ ნივთიერებებს, ფერმენტებს, პოლიპეპტიდებს, რომლებიც ართულებს სისხლის შედედებას, იწვევს ერითროციტების (სისხლის წითელი ბურთულების) დაშლას და აზიანებს სისხლძარღვთა კედლებს, რაც, ბუნებრივია, ყველა ორგანოსა თუ ორგანოთა სისტემაზე აისახება.
რა სიმპტომები ახასიათებს გველის ნაკბენს?
ნაკბენ არეში კბენისთანავე აღმოცენდება ძლიერი ტკივილი, წვა, მცირე სისხლდენა, კანქვეშა სისხლჩაქცევები, შეშუპება, რომელიც სწრაფად ვრცელდება და სილურჯე. შეშუპებამ შესაძლოა ზეწოლა მოახდინოს სისხლძარღვებსა და, საზოგადოდ, ქსოვილებზე და გამოიწვიოს მათი კვდომა, რაც ინტოქსიკაციას უფრო მეტად გააძლიერებს. ზოგადი სიმპტომებიდან აღინიშნება აღგზნება, შიშის შეგრძნება, ძლიერი ნერწყვდენა, ტკივილი მუცლის არეში, სუნთქვის გაძნელება, პულსის მომატება, წნევის ვარდნა, რასაც შესაძლოა გონების დაკარგვაც მოჰყვეს.
თუ მკურნალობა დაგვიანდა ან არასწორად ჩატარდა, დაკბენილი შესაძლოა რამდენიმე საათში დაიღუპოს გულ-სისხლძარღვთა სისტემის, თირკმლისა და ღვიძლის უკმარისობით (გააჩნია შხამის დოზასა და ადამიანის აღნაგობას რაც უფრო მცირე ასაკისაა დაზარალებული, მით უფრო სწრაფად ხდება ინტოქსიკაცია და შედეგიც მძიმეა).
რა მნიშვნელობა აქვს კბენის ადგილს?
რაც უფრო ახლოსაა, მაგალითად, გიურზას ნაკბენი წამყვან სასიცოცხლო ორგანოებთან, გულთან, მით უფრო სწრაფად ვითარდება ზოგადი ინტოქსიკაცია. სახესა და სხეულზე კბენისას შეშუპება შესაძლოა უფრო სწრაფად განვითარდეს, ვიდრე კიდურზე კბენის შემთხვევაში.
რა უნდა გაკეთდეს პირველი დახმარებისთვის და რისი გაკეთება არ შეიძლება?
მნიშვნელოვანია ნაკბენი ადგილიდან შხამის გამოდევნა პირველი 10 წუთის განმავლობაში. თუ ნაკბენი კიდურზეა, დაკბენილს შეუძლია, თვითონვე ამოწოვოს შხამი (იმ პირობით, რომ პირის ღრუს ლორწოვანი დაზიანებული არ აქვს), ანდა ეს გააკეთოს იქ მყოფმა სხვა ადამიანმა, შემდგომ კი აუცილებლად გამოირეცხოს პირის ღრუ. ზოგიერთი ავტორი, დამხმარე პერსონალის მოწამვლის შიშით, ამ მეთოდს უარყოფს, თუმცა იმასაც აღნიშნავენ, რომ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში მოხვედრილი შხამი საშიში არ არის. კარგი იქნება ნაკბენზე ცივი ტამპონის დადება – ეს სისხლძარღვთა სპაზმს გამოიწვევს და ხელს შეუშლის შხამის გავრცელებას. აუცილებელია მოძრაობის შეზღუდვა, იმობილიზაცია მწოლარე მდგომარეობაში, შეძლებისდაგვარად, საპნიანი ან ჩვეულებრივი წყლით ჭრილობის მობანა და სპირტით დამუშავება, დიდი რაოდენობით სითხის მიცემა. არაფრით არ შეიძლება ნაკბენი ადგილის დასერვა, მოწვა ან ლახტის დადება.ლახტის მოჭერის შემთხვევაში ქსოვილთა სისხლით მომარაგება უფრო მეტად ირღვევა და მათი ნეკროზი (კვდომა) უფრო სწრაფად მიმდინარეობს. ასევე დაუშვებელია ალკოჰოლის მიღება – ის შხამის მოქმედებას აძლიერებს.
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
საინფორმაციო გამოშვება
რეგიონი
ამინდი
ახალციხე
11
°C
ახალქალაქი
7
°C
ასპინძა
11
°C
ადიგენი
14
°C
ბორჯომი
12
°C
თბილისი
17
°C
აბასთუმანი
11
°C
ბაკურიანი
7
°C
ნინოწმინდა
7
°C
ვალუტა
AMD
1000
6.7967
EUR
1
2.8453
RUB
100
2.8623
TRY
1
0.0819
USD
1
2.6711
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
