წყარო, რომელიც სოფელ წნისის ცენტრში მდებარეობს, მოსახლეობის ერთადერთი იმედია. ამ წყლით ადგილობრივების დიდი ნაწილი სარგებლობს. წნისელები ამბობენ, რომ რამდენიმე უბანში წყალი საერთოდ არ მოდის, ზოგ მოსახლესთან კი მხოლოდ ერთი საათით.

ასპინძის მუნიციპალიტეტის სოფელ ჭობარეთში მესხური ტენილი ყველის წარმოება აღდგა. “მზიანეთმა” საქმიანობა, სამწლიანი პაუზის შემდეგ, კოოპერატივ “ხარებასთან” ერთად განაახლა. 

გზა, რომელიც მესხურმა პროდუქტმა ევროპულ ბაზრამდე უნდა გაიაროს.  

 

ახალციხის მუნიციპალიტეტის სოფელ ზიკილიაში მცხოვრები ემზარ გაჩეჩილაძე მესხური ვაზის მოძიებითაა დაინტერესებული. უნიკალური, გადაშენების პირას მყოფ ჯიშებს სამცხე–ჯავახეთის ტერიტორიაზე მიაკვლია და ეზოში გაახარა.

2016 წლის 1-ლი სექტემბრიდან, საჯარო რეესტრი, მიწაზე საკუთრების უფლების რეგისტრაციას, მხოლოდ ახალი სტანდარტის შესაბამისად შედგენილი საკადასტრო აზომვითი ნახაზის საფუძველზე განახორციელებს.

საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა  ასპინძის მუნიციპალიტეტის სოფელ ტოლოშში, რძის პროდუქტების საწარმო  – „ახალი მესხეთი“  დაათვალიერა. 

ასპინძის სადემონსტრაციო ნაკვეთში „მინდვრის დღე“ გაიმართა. სოფლის მეურნეობის სამინისტროს სამცხე–ჯავახეთის რეგიონულმა სამმართველომ და ბიზნეს კომპანიამ  ადგილობრივ ფერმერებს უმასპიძლეს.

წნისის სადემონსტრაციო ნაკვეთში საჯარო ლექცია მოეწყო. სოფლის მეურნეობის სამინისტროს სამცხე–ჯავახეთის რეგიონულმა სამმართველომ, გაეროს განვითარების პროგრამასთან ერთად, კოლეჯ „ოპიზარი“–ს სტუდენტებსა და არასამთავრობო ორგანიზაცია „სამყარო“–ს წარმომადგენლებს უმასპინძლა. 

საქართველოში ცხოველთა  იდენტიფიკაცია–რეგისტრაცია მიმდინარეობს. სურსათის ეროვნული სააგენტოს ვეტერინარიის დეპარტამენის წარმომადგენლები პროცესს სამცხე–ჯავახეთში დაესწრნენ.

  ძლიერმა სეტყვამ ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი დააზარალა. სტიქიამ სოფლებში –  ჩუნჩხასა და პტენაში სასოფლო–სამეურნეო სავარგულები დააზიანა.

ასპინძის მუნიციპალიტეტის სოფელ ჭობარეთში მესხური ტენილი ყველი წარმოება აღდგა. “მზიანეთმა” საქმიანობა, სამწლიანი პაუზის შემდეგ, კოოპერატივ “ხარებასთან” ერთად განაახლა. 

ვალეში ფერმერებმა ტონობით კომბოსტო ისევ გადაყარეს. სოფლის მეურნეობის სფეროს წარმომადგენლები პრობლემის გადაჭრის გზას ბოსტნეული კულტურების გამრავალფეროვნებაში ხედავენ.

ახალციხის ციხის აგრონომი – გამწვანების სპეციალისტი რეზო გიქოშვილი წლებია მევენახეობას მისდევს. მის საზაფხულო სახლის ეზოში დღეისათვის ათეულობით მესხური ვაზი ხარობს.

სოფელ კლდეში მეფრინველეობის ფერმა ფუნქციონირებს, რომელსაც ახალციხის მკვიდრი დავით ათუნაშვილი ხელმძღვანელობს. ფაბრიკაში, დღეისათვის, გაფართოება მიმდინარეობს.

ბოლო პერიოდში ძლიერმა წვიმამ და სეტყვამ სამცხე–ჯავახეთის მუნიციპალიტეტები მნიშვნელოვნად აზარალა. დაზიანებულ სოფლებში კი მოსავლის დაზღვევის სტატისტიკა დაბალია. 

ნატურალური და უვნებელი პროდუქტის წარმოება, ,,წიფორა–სამცხეს“ მთავარი მიზანია. რძის გადამამუშავებელი საწარმო ამ პრინციპის დათმობას არ აპირებს. კომპანია, სოფელ ურაველში, ოთხი წელია მუშაობს. წარმოებული პროდუქციის 90% სულგუნზე მოდის, იმერული და ქარხნული ყველი კი, სავაჭრო ქსელის შეკვეთის მიხედვით მზადდება. რძეს ახალციხისა და ასპინძის სოფლებიდან იბარებენ, რომელიც სტაციონარულ მაცივრებში ინახება. საწარმომდე ტრანსპორტირება სპეციალური მანქანა–მაცივრებით ხდება. ,,წიფორა–სამცხე“ ძირითადად სამი სახეობის სულგუნს – ნედლს, შებოლილსა და ნაწნავებს ამზადებს. ყველის ამოყვანის შემდეგ, შრატისგან ნადუღის წარმოება ხდება. იფუთება და რეალიზაციისთვის, საქართველოს სხვადასხვა ქალაქში იგზავნება. ბაზარი სტაბილურია, თუმცა  ნაწნავებზე მოთხოვნა ზაფხულში იზრდება.

ვაზისა და ხეხილის მოვლის მეთოდები მესხეთში – ადგილობრივი ფერმერები ცდილობენ მეხილეობა–მევენახეობის განვითარებაში საკუთარი წვლილი შეიტანონ და რეგიონში დარგი განავითარონ. მრავალწლოვანი კულტურების მოვლის წესებს კი ფერმერები ინტერნეტის საშუალებით ან შესაბამისი ლიტერატურით სწავლობენ.   ზიკილიაში მცხოვრები ემზარ გაჩეჩილაძე წლებია მევენახეობას მისდევს.  ამბობს,  რომ ამ საქმიანობით თავისდაუნებურად დაინტერესდა და ვაზის მოვლის წესები შეისწავლა.  თვითნასწავლი მევენახე ამ დროისათვის, ასობით სხვადასხვა ჯიშის ვენახს უვლის. ფერმერის თქმით, მრავალწლიანი გამოცდილებიდან გამომდინარე უკვე კარგად იცის, როდის შეიძლება პრეპარატების გამოყენება თავიდან აირიდოს. მცენარეთა დაცვის ქიმიურ საშუალებებს მევენახე მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში იყენებს.

ადიგენის მუნიციპალიტეტში, 29 მაისის სტიქიისგან მიყენებული ზარალი უკვე დაითვალეს. გამგეობაში ამბობენ, რომ ძლიერმა სეტყვამ და წვიმამ, მუნიციპალიტეტის ინფრასტრუქტურას – ხიდებს, გზებს, მოსახლეობის საცხოვრებელ სახლებს, 88 174 ლარის ზიანი მიაყენა. ზარალის დამთვლელმა კომისიამ, დატბორილი და განადგურებული სასოფლო–სამეურნეო სავარგულები და ნათესები შეისწავლა. სოფლის მეურნეობის მიმართულებით, სტიქიამ მუნიციპალიტეტი 65 015 ლარით აზარალა.

ვალელი ფერმერი ზარალის ანაზღაურებას ითხოვს. კობა ჩიტაშვილი, ადგილობრივ ხელისუფლებას სარწყავი არხის არასწორ მონატჟში ადანაშაულებს, რის გამოც მისი ნაკვეთი ყოველი წვიმის დროს იტბორება. შედეგად, 25 მეასედ ფართობზე დათესილი კარტოფილის მხოლოდ ნაწილი ამოვიდა. ფერმერი ვარაუდობს, რომ კულტურა ჭარბი ტენის გამო ნიადაგში დალპა. კობა ჩიტაშვილმა კომპენსაციის მიღების მოთხოვნით, ვალის წარმომადგენელს მიმართა, თუმცა ამბობს, რომ პასუხი ვერ მიიღო. კობა ჩიტაშვილის მსგავსად, ვალის სხვა მკვიდრებიც ფიქრობენ, რომ სარწყავი არხი, არასწორად დამონტაჟდა. ამბობენ,  რომ ზოგიერთ მონაკვეთზე წყალი, აღმართის გამო ღია მილებში გასვლას ვერ  ახერხებს და ჟონავს, ან ზევიდან გადმოდის.