«Գների թանկացումով հաճախորդ են կորցնում, բայց ստիպված են թանկացնել»,- ինչու է աճում գները
22.11.2020
Վրաստանի ազգային վիճակագրության գործակալության տվյալների համաձայն, 2020-ի հոկտեմբերին, նախորդ ամսվա համեմատ, գնաճի մակարդակը կազմել է 0,8 տոկոս, որի պատճառով երկրում ապրանքը թանկացել է: Մասնագետները հուսալի կանխատեսում անել չեն կարող: Նրանց խոսքով,լարին կշարունակի արժեզրկվել արտարժույթների նկատմամբ, ինչը կհանգեցնի ներմուծվող բոլոր ապրանքների բարձր գների:
Geostat– ը հաշվարկել է, որ հոկտեմբերին, մեկ ամսվա ընթացքում հնդկացորենն 76% -ով, սխտորը ՝ 27% -ով, լոբին ՝ 26% -ով, իսկ արեւածաղկի յուղը 25% -ով թանկացել են: Երկրում գնաճն այսքանով չի ավարտվել, խմիչքների, տրանսպորտի և այլ ծառայությունների գները նույնպես աճել են:
Սննդի հետ մեկտեղ, հատկապես ծանր էր բնակչության համար դեղերի գնի բարձրացումը: Ախալցիխեում ասում են, որ ապրուսեն էլ ավելի դժվարացավ կորոնավիրուսի համաճարակի պայմաններում: Տեղացիներն ասում եմ, որ այս ընթացքում դժվարությունը զգալի է դարձել, քանի որ նվազել է եկամուտը:
Խանութներում հաճախորդների քանակը նվազել է: Առևտրական օբյեկտների սեփականատերերը բողոքում են, որ օրեկան առևտուրը նշանակալիորեն կրճատվել է:
«Հիմնականում, թանկացել է ձեթը: Գրեթե 20%-ով ավելացել է: Թանկացել է բանջարեղենը, կոնֆետը: Գրեթե 30%-ով սնունդը թանկացել է: Օրեկան 1-2 մարդ եթե գա խանութ, լավ կլինի: Երկու ամիս շարունակ օրեկան աշխատում էինք 150 լարի, իսկ հիմա միայն 25 լարի, այն էլ հազիվ»,- բողոքում է Ռեզո Դուրգլիշվիլին:
Վրացական շուկան լի է հիմնականում ներմուծված արտադրանքով, ինչը նշանակում է, որ ընկերությունը ստիպված է արտերկրում դոլարով գնված սնունդը Վրաստանում վաճառել արտասահմանյան փոխարժեքով: Այս պատճառով, լարիի արժեզրկման ուղիղ համամասնությամբ, թանկանում է նաև սննդամթերքը: Մասնագետներն այսպես են բացատրում թանկացումը, բայց բացի այդ, թանկ կյանքի վրա ազդում են նաև այլ գործոններ:
«Գները կայուն աճում են, բայց գլխավորն այն է, որ այդ աճը հնարավորինս կարգավորված ու շարունակական լինի, ոչ թե հանկարծակի, որպեսզի բնակչությունը միանգամից բարդ իրավիճակում չհայտնվի: «Եթե երկրում առկա են ներքին անկարգություններ, ելույթներ, ապա անհնար է դանդաղեցնել այս գործընթացը»,- ասում է տնտեսագետ՝ Ռոին Թաթեշվիլին:
Տնտեսական ծանր վիճակում գտնվող քաղաքացիներին այս փուլում պետությունը առաջարկում է կոմունալ վճարումներ: Այնուամենայնիվ, սուբսիդավորման պայմաններից ելնելով, ոչ բոլորը կարող են օգտվել նպաստներից: Վրաստանի էներգետիկայի և ջրամատակարարման ազգային հանձնաժողովի համաձայն, կոմունալ ծառայությունների էլեկտրաէներգիայի արտոնությունների ծրագրից կօգտվեն 1,2 միլիոն, իսկ 650 000 բաժանորդներ՝ բնական գազի սուբսիդավորումից:
«Մենք համարում ենք, որ սա ամենաարդար փաթեթներից մեկն է: Անկախ նրանից, թե անձը զբաղված է, ժամանակավորապես գործազուրկ կամ ինքնազբաղ, բոլորին հավասար վերաբերմունք է ցուցաբերվում: Սա շատ օգտակար կլինի բնակչության համար, քանի որ ամենածանր բեռներից մեկը հենց կոմունալ վճարումներն են, իսկ կառավարության որոշումից հետո ժամանակավորապես կկարողանան գումար խնայել»,- հայտարարում է էկոնոմիկայի նախարար՝ Նատիա Թուռնավան:
Լարին արժեզրկվում է, ինքնաբերաբար թանկանում է ապրանքը: Սրան է միանում նաև սեզոնային մթնոլորտը, որը նույնպես աջակցում է գների թանկացմանը:
«Առջևում բարդ ձմեռ է սպասվում: Ովքեր կարողացան պահպանել աշխատավայրերը, եկամուտը նույնն է, ուղղակի ծախսերը շատ են»,- հայտարարում է Վրաստանի առաքման ծառայողության ասոցիացիայի ղեկավարը: Իվա Ճղոնիան բացասական սպասումներ ունի գների հետ կապված:
«Բիզնես ոլորտը հաճախորդներին կորցնում է բարձր գներով, քանի որ գնողունակությունը բավականին ցածր է: Այդ պատճառով բիզնեսը հանգիստ է մոտենում գների բարձրացման հարցին: Գների փոփոխությունը տեղի է ունենում ծայրահեղ դեպքերում: Տնտեսական իրավիճակն այնքան բարդ է, վերջին տարիներին փոքր և միջին ընկերություններն անցել են ինքնաբավության, այլ ոչ թե շահութաբեր գործունեության»:
Թե ինչպես է կառավարությունը մտադիր պահպանել առաջնային սպառման ապրանքների և դեղերի գները, անհայտ է: Կառավարության տնտեսական խումբը դեռ ծրագիր չի ներկայացրել: Փորձագետների կարծիքով, համաճարակի սկզբում իրականացված նախագիծը, որը սուբսիդավորում է ինը տեսակի սնունդ, անարդյունավետ է: Կառավարությունը ստիպված կլինի գտնել այլ ելք:
Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.