Կենտրոնական բանկը սահմանել է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը
«Կենտրոնական բանկի կողմից դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքի 8%-ի վրա թողնելու որոշումը կանխարգելիչ բնույթ ունի, և դա ճիշտ մոտեցում է», - այս մասին հայտարարում է "Երիտասարդ ֆինանսիստների և գործարարների ասոցիացիայի" (ԱՖԲԱ) վերլուծաբան Բաչո Ջինճարաձեն։
«Կարծում եմ, որ Կենտրոնական բանկի որոշումը հիմնականում ուղղված է լարի փոխարժեքի հետագա փոքր տատանումների կանխմանը։ Ինչպես հայտնի է, դրամավարկային քաղաքականության միջոցով Կենտրոնական բանկը, անհրաժեշտության դեպքում, որոշակի ազդեցություն է գործում գնաճային գործընթացի վրա։ Դա նրա ձեռքի տակ գտնվող կարևոր գործիքներից մեկն է։
Իր հերթին, գնաճը վերջին շրջանում նվազման միտում ունի։ Օգոստոս ամսին տարեկան գնաճի մակարդակը կազմել է 1%։ Այս ցուցանիշը տալիս էր այն հիմքը, որ դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքը մեղմվեր, տնտեսությունում «փողի գինը» նվազեր, և վերաֆինանսավորման վարկերին կից հին թե նոր վարկերը ավելի մատչելի դառնային։ Սակայն դա այդպես չեղավ, և կարծում եմ, որ այս որոշման հիմնական պատճառը պետք է փնտրել նախընտրական ժամանակահատվածում, երբ հնարավոր է արժութային տատանումների ռիսկը մեծանա:
Ակնհայտ է, որ միայն դա չի որոշում լարի կայունությունը։ Այստեղ պետք է հաշվի առնել բոլոր այն տնտեսական պարամետրերը, որոնց միջոցով երկիր օտարերկրյա արժույթ է մտնում։ Օրինակ, արտահանումը, դրամական փոխանցումները, ուղղակի օտարերկրյա ներդրումները և այլն։ Սակայն դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքը այն մեխանիզմներից մեկն է, որով Կենտրոնական բանկը կարող է որոշակի ազդեցություն գործել գնաճի վրա և միևնույն ժամանակ ազգային արժույթի վրա (խոսքը վերաբերում է այս միջոցով տնտեսությունում փողի զանգվածի ծավալի վերահսկմանը)»,- հավելել է նա:
2024 թվականի սեպտեմբերի 11-ի նիստում Վրաստանի Ազգային բանկի դրամավարկային քաղաքականության կոմիտեն որոշել է անփոփոխ թողնել դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքը (վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը):
Դրամավարկային քաղաքականության դրույքաչափը 8 տոկոս է։
«Վրաստանում գնաճը 3 տոկոսից ցածր է: Այս տարվա օգոստոսին գների ընդհանուր մակարդակը տարեկան կտրվածքով աճել է 1.0 տոկոսով, իսկ բազային գնաճը կազմել է 0.9 տոկոս։ Գնաճի նպատակային մակարդակում պահելը մեծապես պայմանավորված է տեղական արտադրության ապրանքների և ծառայությունների գնաճի աստիճանական նվազմամբ: Այս ամենը տնտեսության երկարաժամկետ գնաճային սպասումների նորմալացման ցուցանիշ է, որը հետեւողական դրամավարկային քաղաքականության արդյունք է թե՛ խստացման, թե՛ թուլացման ուղղությամբ։ Նշենք, որ տնտեսական ակտիվությունը սպասվածից բարձր է։ Այնուամենայնիվ, պահանջարկի կողմից գնաճային ճնշումը համեմատաբար թույլ է, ինչը, ըստ Ազգային բանկի, վկայում է պոտենցիալ աճի արագացման մասին: Ազգային բանկի առկա մակրոտնտեսական կանխատեսման համաձայն, այլ հավասար պայմաններում գնաճը 2024 թվականին կմնա ցածր մակարդակի վրա և միջնաժամկետ կտրվածքով կկայունանա նպատակային ցուցանիշի շուրջ։
Ներկա ներքին և արտաքին իրավիճակի վերլուծության արդյունքում Վրաստանի Ազգային բանկը դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքը պահել է անփոփոխ՝ 8,0 տոկոս: Դրամավարկային քաղաքականության կարգավորման նման զգուշավոր մոտեցումը կարևոր է միջնաժամկետ հեռանկարում գնաճը նպատակային ցուցանիշին մոտ պահելու համար։ Գնաճային ռիսկերի չկատարման և գնաճային ռիսկերի ինտենսիվության թուլացման դեպքում Ազգային բանկը զգուշավոր բյուջեներով կշարունակի իջեցնել քաղաքականության տոկոսադրույքը մինչև իր չեզոք մակարդակ։ Իսկ աճի ուղղությամբ գնաճային սպասումների վրա ազդող գործոնները կրկին ընդգծվելու դեպքում կարող է անհրաժեշտ լինել խստացնել դրամավարկային քաղաքականությունը կամ երկար ժամանակ պահպանել ներկայիս խիստ դիրքորոշումը։
Վրաստանի Ազգային բանկը շարունակաբար վերահսկում է ընթացիկ տնտեսական գործընթացները և ֆինանսական շուկաները և կօգտագործի իր ձեռքի տակ եղած բոլոր գործիքները՝ գների կայունությունն ապահովելու համար»,- ասված է Ազգային բանկի տեղեկատվության մեջ։
Դրամավարկային քաղաքականության հանձնաժողովի հաջորդ նիստը տեղի կունենա 2024 թվականի հոկտեմբերի 23-ին։
«Կարծում եմ, որ Կենտրոնական բանկի որոշումը հիմնականում ուղղված է լարի փոխարժեքի հետագա փոքր տատանումների կանխմանը։ Ինչպես հայտնի է, դրամավարկային քաղաքականության միջոցով Կենտրոնական բանկը, անհրաժեշտության դեպքում, որոշակի ազդեցություն է գործում գնաճային գործընթացի վրա։ Դա նրա ձեռքի տակ գտնվող կարևոր գործիքներից մեկն է։
Իր հերթին, գնաճը վերջին շրջանում նվազման միտում ունի։ Օգոստոս ամսին տարեկան գնաճի մակարդակը կազմել է 1%։ Այս ցուցանիշը տալիս էր այն հիմքը, որ դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքը մեղմվեր, տնտեսությունում «փողի գինը» նվազեր, և վերաֆինանսավորման վարկերին կից հին թե նոր վարկերը ավելի մատչելի դառնային։ Սակայն դա այդպես չեղավ, և կարծում եմ, որ այս որոշման հիմնական պատճառը պետք է փնտրել նախընտրական ժամանակահատվածում, երբ հնարավոր է արժութային տատանումների ռիսկը մեծանա:
Ակնհայտ է, որ միայն դա չի որոշում լարի կայունությունը։ Այստեղ պետք է հաշվի առնել բոլոր այն տնտեսական պարամետրերը, որոնց միջոցով երկիր օտարերկրյա արժույթ է մտնում։ Օրինակ, արտահանումը, դրամական փոխանցումները, ուղղակի օտարերկրյա ներդրումները և այլն։ Սակայն դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքը այն մեխանիզմներից մեկն է, որով Կենտրոնական բանկը կարող է որոշակի ազդեցություն գործել գնաճի վրա և միևնույն ժամանակ ազգային արժույթի վրա (խոսքը վերաբերում է այս միջոցով տնտեսությունում փողի զանգվածի ծավալի վերահսկմանը)»,- հավելել է նա:
2024 թվականի սեպտեմբերի 11-ի նիստում Վրաստանի Ազգային բանկի դրամավարկային քաղաքականության կոմիտեն որոշել է անփոփոխ թողնել դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքը (վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը):
Դրամավարկային քաղաքականության դրույքաչափը 8 տոկոս է։
«Վրաստանում գնաճը 3 տոկոսից ցածր է: Այս տարվա օգոստոսին գների ընդհանուր մակարդակը տարեկան կտրվածքով աճել է 1.0 տոկոսով, իսկ բազային գնաճը կազմել է 0.9 տոկոս։ Գնաճի նպատակային մակարդակում պահելը մեծապես պայմանավորված է տեղական արտադրության ապրանքների և ծառայությունների գնաճի աստիճանական նվազմամբ: Այս ամենը տնտեսության երկարաժամկետ գնաճային սպասումների նորմալացման ցուցանիշ է, որը հետեւողական դրամավարկային քաղաքականության արդյունք է թե՛ խստացման, թե՛ թուլացման ուղղությամբ։ Նշենք, որ տնտեսական ակտիվությունը սպասվածից բարձր է։ Այնուամենայնիվ, պահանջարկի կողմից գնաճային ճնշումը համեմատաբար թույլ է, ինչը, ըստ Ազգային բանկի, վկայում է պոտենցիալ աճի արագացման մասին: Ազգային բանկի առկա մակրոտնտեսական կանխատեսման համաձայն, այլ հավասար պայմաններում գնաճը 2024 թվականին կմնա ցածր մակարդակի վրա և միջնաժամկետ կտրվածքով կկայունանա նպատակային ցուցանիշի շուրջ։
Ներկա ներքին և արտաքին իրավիճակի վերլուծության արդյունքում Վրաստանի Ազգային բանկը դրամավարկային քաղաքականության տոկոսադրույքը պահել է անփոփոխ՝ 8,0 տոկոս: Դրամավարկային քաղաքականության կարգավորման նման զգուշավոր մոտեցումը կարևոր է միջնաժամկետ հեռանկարում գնաճը նպատակային ցուցանիշին մոտ պահելու համար։ Գնաճային ռիսկերի չկատարման և գնաճային ռիսկերի ինտենսիվության թուլացման դեպքում Ազգային բանկը զգուշավոր բյուջեներով կշարունակի իջեցնել քաղաքականության տոկոսադրույքը մինչև իր չեզոք մակարդակ։ Իսկ աճի ուղղությամբ գնաճային սպասումների վրա ազդող գործոնները կրկին ընդգծվելու դեպքում կարող է անհրաժեշտ լինել խստացնել դրամավարկային քաղաքականությունը կամ երկար ժամանակ պահպանել ներկայիս խիստ դիրքորոշումը։
Վրաստանի Ազգային բանկը շարունակաբար վերահսկում է ընթացիկ տնտեսական գործընթացները և ֆինանսական շուկաները և կօգտագործի իր ձեռքի տակ եղած բոլոր գործիքները՝ գների կայունությունն ապահովելու համար»,- ասված է Ազգային բանկի տեղեկատվության մեջ։
Դրամավարկային քաղաքականության հանձնաժողովի հաջորդ նիստը տեղի կունենա 2024 թվականի հոկտեմբերի 23-ին։