ეკონომიკა
რატომ უფასურდება ლარი?
ბოლო პერიოდში ლარის კურსი თანდათან უფასურდება როგორც აშშ დოლარის, ასევე ევროს მიმართ. რატომ გაუფასურდა ლარი და რა გავლენა ექნება ამას ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებზე, ეკონომიკის დოქტორი, გრიგოლ რობაქიძის უნივერსიტეტის პროფესორი ვახტანგ ჭარაია საუბრობს.
- მცურავი კურსი ნიშნავს, რომ ლარი ხან გამყარდება და ხან გაუფასურდება, მთავარია, ეს ცვლილებები ნახტომისებური არ იყოს. დოლარის მიმართ ლარის კურსი 2,65-დან, რაც საკმაო პერიოდის განმავლობაში იყო, 2,70-მდე სხვაობა, რაც ახლა გახდა, 2%-ზე ნაკლებია. ამიტომ ვერ ვიტყვი, რომ ეს ნახტომია და მით უმეტეს, დიდი.
შესაძლოა რაღაც პერიოდში ისევ გამყარდეს, მაგრამ ზოგადად გაცვლითი კურსისთვის მნიშვნელოვანია სტაბილურობა. განსაკუთრებულად არც გამყარება უნდა გაგვიხარდეს და არც გაუფასურება, მთავარია სტაბილურობა. ლარის გაუფასურება ჩვენი საექსპორტო პროდუქციისთვის არის კარგი, რადგან საზღვარგარეთის ბაზრებზე ჩვენი პროდუქცია იაფდება;
ლარის გამყარებისას კი პროდუქცია რთულად გასატანი ხდება საექსპორტოდ, რადგან ძვირდება. შესაბამისად, ექსპორტის კუთხით თუ შევხედავთ, ლარის გაუფასურება გვაწყობს, იმპორტის კუთხით კი ლარის გამყარებაა ხელსაყრელი.
ეკონომიკის პროფესორი სოსო არჩვაძე კი აღნიშნავს, რომ ,,წმინდა ადგილი ცარიელი დიდხანს არ რჩება". მისი თქმით, ტურიზმის გავლენა ორმაგია.
- ერთი, რომ ტურისტებს შეიძლება მივაწოდოთ საკმარისი რაოდენობით სურსათი, მაგრამ ის იყოს იმპორტირებული. შარშან 14 მილიონ დოლარამდე ღირებულების ხახვი შემოვიტანეთ იმპორტით. ასეა სოფლის მეურნეობის სხვა პროდუქტებზეც. ეს ნიშნავს, რომ ტურისტების მიერ აქ გადახდილი თანხა კვლავ უცხოეთში გაედინება - ანუ საქართველო რჩება სხვაგან შექმნილი დოვლათის უტილიზაციის ადგილად.
როცა სამამულო პროდუქციას ვიყენებთ, ქვეყანაში რჩება რეალიზებული პროდუქციის, სულ ცოტა, 70%, მაგრამ თუ ვყიდულობთ იმპორტირებულ პროდუქციას, მაშინ ქვეყნის გარეთ, სულ ცოტა, 80% გაედინება. ვთქვათ, 1 მილიონი დოლარის სამამულო პროდუქციის შეძენისას ქვეყანაში დარჩებოდა, სულ ცოტა, 700 ათასი დოლარი.
ეს ნიშნავს, რომ საშუალება გვექნებოდა, შეგვექმნა რამდენიმე ასეული მაღალკვალიფიციური ადგილი და გვეზრუნა ისეთი ეკონომიკური განვითარებისთვის, რომელიც დიდ სიმაღლეებს შეეჭიდებოდა. ეს არის ქვეყნის უმნიშვნელოვანესი ამოცანა. გვაქვს უზარმაზარი აუთვისებელი რესურსები, სოფლის მეურნეობაში მთის ჩართვის თვალსაზრისით, და ამ მიმართულებით მეტი უნდა ვიმუშაოთ.
თუ ამას მოვახერხებთ, მაშინ მართლა მძლავრი პოტენციალი გვექნება, მით უმეტეს, ტურიზმის დიდი ნაწილი სწორედ მთის მარშრუტებზე მოდის და მთა არ უნდა იყოს მხოლოდ ტურიზმზე დამოკიდებული, უნდა ჰქონდეს მძლავრი აგრარული ბაზა და სოფლად ცხოვრებაც არა მარტო ეგზოტიკური დატვირთვისთვის, არამედ ეკონომიკურად უფრო მომგებიანი უნდა იყოს თითოეული შინამეურნეობისთვის.
- მცურავი კურსი ნიშნავს, რომ ლარი ხან გამყარდება და ხან გაუფასურდება, მთავარია, ეს ცვლილებები ნახტომისებური არ იყოს. დოლარის მიმართ ლარის კურსი 2,65-დან, რაც საკმაო პერიოდის განმავლობაში იყო, 2,70-მდე სხვაობა, რაც ახლა გახდა, 2%-ზე ნაკლებია. ამიტომ ვერ ვიტყვი, რომ ეს ნახტომია და მით უმეტეს, დიდი.
შესაძლოა რაღაც პერიოდში ისევ გამყარდეს, მაგრამ ზოგადად გაცვლითი კურსისთვის მნიშვნელოვანია სტაბილურობა. განსაკუთრებულად არც გამყარება უნდა გაგვიხარდეს და არც გაუფასურება, მთავარია სტაბილურობა. ლარის გაუფასურება ჩვენი საექსპორტო პროდუქციისთვის არის კარგი, რადგან საზღვარგარეთის ბაზრებზე ჩვენი პროდუქცია იაფდება;
ლარის გამყარებისას კი პროდუქცია რთულად გასატანი ხდება საექსპორტოდ, რადგან ძვირდება. შესაბამისად, ექსპორტის კუთხით თუ შევხედავთ, ლარის გაუფასურება გვაწყობს, იმპორტის კუთხით კი ლარის გამყარებაა ხელსაყრელი.
ეკონომიკის პროფესორი სოსო არჩვაძე კი აღნიშნავს, რომ ,,წმინდა ადგილი ცარიელი დიდხანს არ რჩება". მისი თქმით, ტურიზმის გავლენა ორმაგია.
- ერთი, რომ ტურისტებს შეიძლება მივაწოდოთ საკმარისი რაოდენობით სურსათი, მაგრამ ის იყოს იმპორტირებული. შარშან 14 მილიონ დოლარამდე ღირებულების ხახვი შემოვიტანეთ იმპორტით. ასეა სოფლის მეურნეობის სხვა პროდუქტებზეც. ეს ნიშნავს, რომ ტურისტების მიერ აქ გადახდილი თანხა კვლავ უცხოეთში გაედინება - ანუ საქართველო რჩება სხვაგან შექმნილი დოვლათის უტილიზაციის ადგილად.
როცა სამამულო პროდუქციას ვიყენებთ, ქვეყანაში რჩება რეალიზებული პროდუქციის, სულ ცოტა, 70%, მაგრამ თუ ვყიდულობთ იმპორტირებულ პროდუქციას, მაშინ ქვეყნის გარეთ, სულ ცოტა, 80% გაედინება. ვთქვათ, 1 მილიონი დოლარის სამამულო პროდუქციის შეძენისას ქვეყანაში დარჩებოდა, სულ ცოტა, 700 ათასი დოლარი.
ეს ნიშნავს, რომ საშუალება გვექნებოდა, შეგვექმნა რამდენიმე ასეული მაღალკვალიფიციური ადგილი და გვეზრუნა ისეთი ეკონომიკური განვითარებისთვის, რომელიც დიდ სიმაღლეებს შეეჭიდებოდა. ეს არის ქვეყნის უმნიშვნელოვანესი ამოცანა. გვაქვს უზარმაზარი აუთვისებელი რესურსები, სოფლის მეურნეობაში მთის ჩართვის თვალსაზრისით, და ამ მიმართულებით მეტი უნდა ვიმუშაოთ.
თუ ამას მოვახერხებთ, მაშინ მართლა მძლავრი პოტენციალი გვექნება, მით უმეტეს, ტურიზმის დიდი ნაწილი სწორედ მთის მარშრუტებზე მოდის და მთა არ უნდა იყოს მხოლოდ ტურიზმზე დამოკიდებული, უნდა ჰქონდეს მძლავრი აგრარული ბაზა და სოფლად ცხოვრებაც არა მარტო ეგზოტიკური დატვირთვისთვის, არამედ ეკონომიკურად უფრო მომგებიანი უნდა იყოს თითოეული შინამეურნეობისთვის.
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
-10
°C
ახალქალაქი
-13
°C
ასპინძა
-12
°C
ადიგენი
2
°C
ბორჯომი
-8
°C
თბილისი
-2
°C
აბასთუმანი
-13
°C
ბაკურიანი
-12
°C
ნინოწმინდა
-13
°C
ვალუტა
AMD
1000
7.2341
EUR
1
2.9842
RUB
100
2.7304
TRY
1
0.0814
USD
1
2.8448
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
