ეკონომიკა
გაძვირდება თუ არა ცხოვრება - რას პროგნოზირებენ ეკონომისტები
რატომ გრძელდება ლარის გაუფასურება სებ-ის ინტერვენციების მიუხედავად და რა გავლენას იქონიებს მოსახლეობაზე, ამ საკითხებზე ეკონომიკის დოქტორი გრიგოლ რობაქიძის უნივერსიტეტის პროფესორი ვახტანგ ჭარაია და ფინანსისტი ზვიად ხორგუაშვილი ბიზნესპრესნიუსთან საუბრობს. ვახტანგ ჭარაიას აზრით, ლარის გაუფასურების უმთავრესი მიზეზი იყო განწყობა, რომ ქვეყანაში არ არის სტაბილურობა.
,,ლარის გაუფასურება იმ კანონის მიღებისა და საპროტესტო აქციების ფონზე უსაფუძვლო ნამდვილად არ ყოფილა, რადგან აჟიოტაჟი ყოველთვის ყველა ქვეყანაში ახდენს გავლენას და ცხადია, ლარზეც იმოქმედა, რადგან ლარს გაცვლითი მცურავი კურსი აქვს. რა თქმა უნდა, ეროვნული ბანკი გარკვეულ მანიპულაციებს მიმართავს, რათა ლარი ნახტომისებურად არ გაუფასურდეს, ან არ გამყარდეს.
ეს მიღებული ფორმატია მცურავი კურსის ვალუტებისთვის. ისინი, ძირითადად, მაინც დამოკიდებულია ბაზრის ტენდენციებზე, სიგნალებზე, რასაც იღებს ბაზრიდან, და ეკონომიკიდან - როგორც კარგი, ასევე ცუდი მიმართულებით. შესაბამისად, ლარის გაუფასურების უმთავრესი მიზეზი იყო განწყობა, რომ ქვეყანაში არ არის სტაბილურობა, მომავალი პესიმისტურია...
მეორე მხრივ, ამ მასშტაბის რყევის ფონზე ლარის გაუფასურება ძალიან სიმბოლური იყო, მხოლოდ 5%-იანი. ამიტომ ვიტყოდი, რომ ამ მასშტაბის კრიზისისთვის, რაც ჩვენ გადავიარეთ, და იმედია, გადავიარეთ, ლარის 5%-იანი გაუფასურება, მე თუ მკითხავთ, პირიქით, ლარის სიმყარეზე მიუთითებს, ვიდრე მის სისუსტეზე" - განმარტავს ეკონომისტი.
ჭარაიას თქმით, ,,სებ-მა 110 მილიონი დოლარი დახარჯა, მაგრამ თუ ასე წავალთ, მაშინ წლის დასაწყისიდან დღემდე დაახლოებით 300 მილიონი აქვს შეძენილი. კი ბატონო, დახარჯა, მაგრამ ეს არ იყო ისეთი თანხა, რომელიც რაღაც ძალიან დიდ მასშტაბს ქმნიდეს, მით უმეტეს, ერთ-ერთი გაყიდვის დროს 60 მილიონი გაიტანა და ბაზარმა 48 მილიონზე მეტი ვერ აითვისა - ანუ მთლიანობაში ეს ხომ ლარის ზურგია.
ლარის სიძლიერე არ არის მარტო ქაღალდი, ის განპირობებულია ეროვნული ბანკისა და ჩვენი ეკონომიკის სიძლიერითაც. ჩვენს ეკონომიკასა და ეროვნულ ბანკს ამ მასშტაბის კრიზისის გადალახვა 110 მილიონი დოლარით, რომელიც უფრო ადრე ისევ ბაზრიდანვე იყიდა, საბოლოოდ მხოლოდ ლარის 5%-იანი გაუფასურება დაუჯდა, რაც ძალიან პოზიტიური მიღწევაა და არა ნეგატიური. ამ მასშტაბის კრიზისებს ასე მარტივად ვერ გადალახავენ ხოლმე და არც ლარს არ გადაულახავს აქამდე ამ მასშტაბის კრიზისები.
მეტიც, უფრო მსუბუქი კრიზისების დროს უფრო დიდი დარტყმა და ნეგატიური შედეგი მიგვიღია. შესაბამისად, ეს არ არის ლარის დასაკნინებელი შედეგი და ლარის სიძლიერის დამამტკიცებელი მოვლენა უფრო იყო, ვიდრე პირიქით".
ეკონომისტების ვარაუდით, ,,რიგითი მოქალაქის დასანქცირება ქვეყნისთვის პრობლემა არ არის, მაგრამ თუკი ხელისუფლების წარმომადგენლებს დაასანქცირებენ, ეს ზიანის მომტანი იქნება ეკონომიკისთვისაც, თუნდაც იმ მარტივი მიზეზიდან გამომდინარე, რომ ეს პირები შესაძლოა მოლაპარაკებების მაგიდასთანაც ვერ დასხდნენ მათთან, ვისაც ჩვენ პარტნიორებად მივიჩნევთ. ეს კი მიუღებელი იქნება ეკონომიკური გადმოსახედიდან.
რაც შეეხება ზვიად ხორგუაშვილს, მიიჩნევს, რომ ,,ქვეყანაში მიმდინარე პროცესების გამო და ამაზე რა პასუხებიც აქვთ ჩვენს პარტნიორებს (იქნება ეს სავაჭრო-ეკონომიკური თუ გეოპოლიტიკური პარტნიორები), გარკვეულ ნეგატიურ მოლოდინებს ქმნის, მოლოდინების გაუარესება კი ლარის კურსზეც მოქმედებს.
ზოგადად, სხვა თანაბარ პირობებში, ლარი რატომ უფასურდება, იხსნება ხოლმე რამდენიმე თვის შემდეგ. ამიტომ ახლა აკადემიური პასუხის გაცემა გამიჭირდება, რადგან ამას დრო სჭირდება და უნდა გვქონდეს ინფორმაცია მთელი რიგი პროცესების შედეგებზე, მაგრამ დღეს ნებისმიერი მოქალაქე მიხვდება, რაღაც არასწორი რომ ხდება ქვეყანაში, ამას მოჰყვება სწორედ ეს შედეგები.
ამიტომაც ერთ-ერთი კომპონენტი აუცილებლად იქნება გაუარესებული მოლოდინები ქვეყანაში" - აღნიშნავს ზვიად ხორგუაშვილი.
,,ლარის გაუფასურება იმ კანონის მიღებისა და საპროტესტო აქციების ფონზე უსაფუძვლო ნამდვილად არ ყოფილა, რადგან აჟიოტაჟი ყოველთვის ყველა ქვეყანაში ახდენს გავლენას და ცხადია, ლარზეც იმოქმედა, რადგან ლარს გაცვლითი მცურავი კურსი აქვს. რა თქმა უნდა, ეროვნული ბანკი გარკვეულ მანიპულაციებს მიმართავს, რათა ლარი ნახტომისებურად არ გაუფასურდეს, ან არ გამყარდეს.
ეს მიღებული ფორმატია მცურავი კურსის ვალუტებისთვის. ისინი, ძირითადად, მაინც დამოკიდებულია ბაზრის ტენდენციებზე, სიგნალებზე, რასაც იღებს ბაზრიდან, და ეკონომიკიდან - როგორც კარგი, ასევე ცუდი მიმართულებით. შესაბამისად, ლარის გაუფასურების უმთავრესი მიზეზი იყო განწყობა, რომ ქვეყანაში არ არის სტაბილურობა, მომავალი პესიმისტურია...
მეორე მხრივ, ამ მასშტაბის რყევის ფონზე ლარის გაუფასურება ძალიან სიმბოლური იყო, მხოლოდ 5%-იანი. ამიტომ ვიტყოდი, რომ ამ მასშტაბის კრიზისისთვის, რაც ჩვენ გადავიარეთ, და იმედია, გადავიარეთ, ლარის 5%-იანი გაუფასურება, მე თუ მკითხავთ, პირიქით, ლარის სიმყარეზე მიუთითებს, ვიდრე მის სისუსტეზე" - განმარტავს ეკონომისტი.
ჭარაიას თქმით, ,,სებ-მა 110 მილიონი დოლარი დახარჯა, მაგრამ თუ ასე წავალთ, მაშინ წლის დასაწყისიდან დღემდე დაახლოებით 300 მილიონი აქვს შეძენილი. კი ბატონო, დახარჯა, მაგრამ ეს არ იყო ისეთი თანხა, რომელიც რაღაც ძალიან დიდ მასშტაბს ქმნიდეს, მით უმეტეს, ერთ-ერთი გაყიდვის დროს 60 მილიონი გაიტანა და ბაზარმა 48 მილიონზე მეტი ვერ აითვისა - ანუ მთლიანობაში ეს ხომ ლარის ზურგია.
ლარის სიძლიერე არ არის მარტო ქაღალდი, ის განპირობებულია ეროვნული ბანკისა და ჩვენი ეკონომიკის სიძლიერითაც. ჩვენს ეკონომიკასა და ეროვნულ ბანკს ამ მასშტაბის კრიზისის გადალახვა 110 მილიონი დოლარით, რომელიც უფრო ადრე ისევ ბაზრიდანვე იყიდა, საბოლოოდ მხოლოდ ლარის 5%-იანი გაუფასურება დაუჯდა, რაც ძალიან პოზიტიური მიღწევაა და არა ნეგატიური. ამ მასშტაბის კრიზისებს ასე მარტივად ვერ გადალახავენ ხოლმე და არც ლარს არ გადაულახავს აქამდე ამ მასშტაბის კრიზისები.
მეტიც, უფრო მსუბუქი კრიზისების დროს უფრო დიდი დარტყმა და ნეგატიური შედეგი მიგვიღია. შესაბამისად, ეს არ არის ლარის დასაკნინებელი შედეგი და ლარის სიძლიერის დამამტკიცებელი მოვლენა უფრო იყო, ვიდრე პირიქით".
ეკონომისტების ვარაუდით, ,,რიგითი მოქალაქის დასანქცირება ქვეყნისთვის პრობლემა არ არის, მაგრამ თუკი ხელისუფლების წარმომადგენლებს დაასანქცირებენ, ეს ზიანის მომტანი იქნება ეკონომიკისთვისაც, თუნდაც იმ მარტივი მიზეზიდან გამომდინარე, რომ ეს პირები შესაძლოა მოლაპარაკებების მაგიდასთანაც ვერ დასხდნენ მათთან, ვისაც ჩვენ პარტნიორებად მივიჩნევთ. ეს კი მიუღებელი იქნება ეკონომიკური გადმოსახედიდან.
რაც შეეხება ზვიად ხორგუაშვილს, მიიჩნევს, რომ ,,ქვეყანაში მიმდინარე პროცესების გამო და ამაზე რა პასუხებიც აქვთ ჩვენს პარტნიორებს (იქნება ეს სავაჭრო-ეკონომიკური თუ გეოპოლიტიკური პარტნიორები), გარკვეულ ნეგატიურ მოლოდინებს ქმნის, მოლოდინების გაუარესება კი ლარის კურსზეც მოქმედებს.
ზოგადად, სხვა თანაბარ პირობებში, ლარი რატომ უფასურდება, იხსნება ხოლმე რამდენიმე თვის შემდეგ. ამიტომ ახლა აკადემიური პასუხის გაცემა გამიჭირდება, რადგან ამას დრო სჭირდება და უნდა გვქონდეს ინფორმაცია მთელი რიგი პროცესების შედეგებზე, მაგრამ დღეს ნებისმიერი მოქალაქე მიხვდება, რაღაც არასწორი რომ ხდება ქვეყანაში, ამას მოჰყვება სწორედ ეს შედეგები.
ამიტომაც ერთ-ერთი კომპონენტი აუცილებლად იქნება გაუარესებული მოლოდინები ქვეყანაში" - აღნიშნავს ზვიად ხორგუაშვილი.
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
13:02 / 01.02.2025
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
ხალხის აზრით
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
-5
°C
ახალქალაქი
-9
°C
ასპინძა
-1
°C
ადიგენი
4
°C
ბორჯომი
-3
°C
თბილისი
2
°C
აბასთუმანი
-6
°C
ბაკურიანი
-7
°C
ნინოწმინდა
-9
°C
ვალუტა
AMD
1000
7.1499
EUR
1
2.9317
RUB
100
2.8576
TRY
1
0.0789
USD
1
2.8378
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
