სოფლის მეურნეობა
„აღებული აგროსესხი, მიტოვებული ბიზნესი" - ფერმერთა ასოციაცია
ფერმერები მარწყვის წარმოების კუთხით არსებულ პრობლემებზე საუბრობენ. მარწყვის მწარმოებელთა ასოციაციაში აცხადებენ, რომ ქვეყანაში აღნიშნული კულტურის წარმოების კუთხით არ არსებობს ცოდნა-გამოცდილება და არც შესაბამისი სპეციალისტები. ამას ემატება თურქეთიდან იმპორტირებული მარწყვიც, რომელიც იაფია ქართულთან შედარებით, ადგილობრივები კი კონკურენციას ვერ უწევენ. არსებული პრობლემების ფონზე, შემცირდა მარწყვის მწარმოებელთა რაოდენობაც.
ასოციაციაში განმარტავენ, რომ თუ ორი წლის წინ 32 მსხვილი ფერმერი აწარმოებდა კულტურას, 2024 წლის ბოლოსთვის მათი რაოდენობა 17-მდე იყო შემცირებული. მწარმოებლების თქმით, არაერთხელ მიმართეს სახელმწიფო შესაბამის სტრუქტურებს სასწავლო პროგრამების დასანერგად საჭირო ფინანსების გამოყოფის თხოვნით, თუმცა უშედეგოდ.
„ბიზნესპრესნიუსი“ ამ და სხვა თემებთან დაკავშირებით ესაუბრა მარწყვის მწარმოებელთა ასოციაციის ხელმძღვანელ მანანა ანჯაფარიძეს, რომელთან ინტერვიუსაც გთავაზობთ.
"2 დღეში სასურსათო კრიზისის წინაშე დავდგებით, საზღვრები რომ ჩაიკეტოს".
მანანა ანჯაფარიძე:მარწყვის მწარმოებლებს ძალიან დიდი გამოწვევები აქვთ საქართველოში. პირველ რიგში, პრობლემურია კონკურენცია თურქულ მარწყვთან, ძალიან ბევრი თურქული მარწყვი შემოდის საქართველოში, ყოველწლიურად ეს მაჩვენებელი მზარდია. თურქული მარწყვის ფასი არის ძალიან დაბალი და ქართველ მწარმოებელს უწევს კონკურენცია ადგილობრივ ბაზარზე. მეორე თემა დაკავშირებულია ხარისხთან. ქართველი მწარმოებელი ვერ იჭერს ხარისხს, ჩვენთან არ იციან მოყვანა. ძალიან დიდი სპეციფიკა სჭირდება მარწყვის ბაღის კომერციულად წარმატებულ პროექტს, საჭიროა კლიმატის დაცვა ზღვის დონის გათვალისწინებით, ასევე, გასათვალისწინებელია, ღია გრუნტია თუ დახურული, როგორი ნერგია და ა.შ. ცალკე საკითხია ნერგები, რომელიც საქართველოში არ იწარმოება შესაბამისი ხარისხის. ნერგი რომელიც საქართველოშია, ადგილობრივ მცირე მეწარმეებს გამოჰყავთ, მათი უდიდესი ნაწილი სასაქონლე არ არის, შესაბამისად, არ მიიღება იმ რაოდენობისა და ხარისხის მარწყვი, რომელიც კომერციულად ღირებული და მომგებიანი იქნება.
ყველა ჯიშს თავისი მოვლა სჭირდება, კვებიდან დაწყებული, აგროტექნიკითა და გრუნტის ტიპის გათვალისწინებით დამთავრებული. გულახდილად ვამბობ, არანაირი ცოდნა-გამოცდილება ჩვენს ქვეყანაში არ არის, საქართველოში არ გვყავს შესაბამისი სპეციალისტი. ის წარმატება, რასაც ჩემი კომპანიის შემთხვევაში მივაღწიეთ, მხოლოდ იმიტომ მოხდა, რომ მყავს იტალიელი აგრონომი, რომელთანაც უშუალოდ მაქვს კონსულტაცია თითქმის ყოველ დღე. მარწყვის მოყვანა ცოცხალი პროცესია - არსებობს სტანდარტული მოვლის ტექნიკა, მაგრამ შეუსაბამოა, რადგან შემოდის სხვა ცვალებადი გარემოებები, როგორიც არის კლიმატი. ასევე, არის წლები, როცა დიდი რაოდენობით მავნებელი მოდის, არის წლები როცა სოკოვანი პროცესები მიმდინარეობს - ამ ყველაფერს სჭირდება სწორი მართვა, რისი ცოდნაც საქართველოში არ აქვთ.
- არსებული გამოწვევების ფონზე, რა პერსპექტივა აქვს საქართველოში მარწყვის წარმოებას?
- მარწყვის მწარმოებელი ქვეყანა შეიძლება გახდეს საქართველო, თუ სახელმწიფო ჩართულობა იქნება. ამჟამად სახელმწიფოს ჩართულობა არის ნულის ტოლი, არც ერთ საგრანტო პროგრამაში მარწყვის კულტურა არ არის შეტანილი. ვითხოვთ, რომ სახელმწიფომ სასწავლო პროგრამა დაგვიფინანსოს. დაპირება წლები გრძელდება, მაგრამ არანაირი ხელშეწყობა არ არის - მარწყვის წარმოება საქართველოში არის სავალალო მდგომარეობაში. ყოველ წელიწადს უარესად უკან მიდის ფერმერების მდგომარეობა საქართველოში, დაწყებული ბიზნესი, აღებული აგროსესხები და შემდეგ მიტოვებული ბიზნესი - ეს არის ჩვენი რეალობა.
- რისი გაკეთება შეუძლია სახელმწიფოს, რომ მარწყვის მწარმოებლებს არსებული პრობლემების გადაჭრაში დაეხმაროს?
- ყველაზე მთავარი რაც სახელმწიფოს შეუძლია, არის ის, რომ დაგვიფინანსოს სასწავლო პროგრამა. ვიხვეწებით და სახელმწიფო არ გვეხმარება. ასოციაცია სასწავლო პროგრამების დაფინანსებას ვითხოვთ წლებია, ამას არ სჭირდება აუარებელი თანხა. მაგალითად, მილიარდები იხარჯება აგროპროექტზე, მაგალითად სხვადასხვა ხილის ბაღების გაშენებაზე და ნახევარი ბაღები ამომხმარია. მარწყვის მწარმოებლებისთვის პროგრამის დაფინანსების მაგალითზე სახელმწიფოს შეუძლია შექმნას სამაგალითო ნიმუში, ცოდნა და პრაქტიკა ერთმანეთთან პრაქტიკაში რა შედეგს იძლევა. სხვა შემთხვევაში ასე უკოორდინაციოდ გასული თანხა სოფლის მეურნეობას პრობლემას უქმნის. საქართველოს სოფლის მეურნეობის 90% იმპორტულ პროდუქტზეა დამოკიდებული. სრული პასუხისმგებლობით ვამბობ, ხვალ რომ საზღვრები ჩაიკეტოს, 2 დღეში ქვეყანა სერიოზული სასურსათო კრიზისის წინაშე დადგება... ხახვი, კიტრი, პომიდორი - ყველაფერი იმპორტირებულია.
- რომელ უწყებებთან გქონდა პროგრამის დაფინანსებასთან დაკავშირებით კომუნიკაცია და რა პასუხი მიიღეთ?
- სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან გვქონდა კომუნიკაცია. როგორც წინა, ასევე ახალი ადმინისტრაციის პირობებში. „დანერგე მომსავალთანაც“ გვქონდა კომუნიკაცია, რომ იქნება საგრანტო პროექტში რამე პროგრამა მარწყვის მიმართულებით შეეტანათ, მაგრამ უშედეგოდ. სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილესთან რამდენჯერმე ვიყავით შეხვედრაზე, ახალი მინისტრი არ შეგვხვდა, შეგხვდა მისი მოადგილე - იწელება პროცესები, 2 თვეა ველოდებით და პასუხი არ არის. არაერთხელ წერილი დავწერეთ, რომ რაღაც ფორმით მოხედოს სახელმწიფომ სექტორს. მესმის, რომ ბიზნესია, მესმის რომ კერძო სექტორი თავს უნდა ერეოდეს, მაგრამ სახელმწიფო სად არის, როცა სექტორს უჭირს თუ არ დაეხმარა? არცერთ სექტორში სახელმწიფო დახმარების გარეშე არაფერი გამოდის. რისთვის გვყავს ხელისუფლება, თუ არ დაგვეხმარა იქ სადაც გვიჭრის? ვთხოვთ რომ დაგვეხმარონ.
ინფორმაციისთვის, 2025 წლის იანვარ-აპრილში ქვეყანაში იმპორტირებულია 1.59 მილიონი აშშ დოლარის ღირებულების 1 226 ტონა მარწყვი, გასული წლის იმავე პერიოდში კი 3.19 მილიონი აშშ დოლარის 2 285 ტონა. აღსანიშნავია ისიც, რომ ქვეყანაში მარწყვის უდიდესი ნაწილი თურქეთიდან შემოდის, კერძოდ, წელს საანგარიშო პერიოდში იმპორტირებულია 1.56 მილიონი აშშ დოლარის ღირებულების 1 209 ტონა თურქული მარწყვი.
ასოციაციაში განმარტავენ, რომ თუ ორი წლის წინ 32 მსხვილი ფერმერი აწარმოებდა კულტურას, 2024 წლის ბოლოსთვის მათი რაოდენობა 17-მდე იყო შემცირებული. მწარმოებლების თქმით, არაერთხელ მიმართეს სახელმწიფო შესაბამის სტრუქტურებს სასწავლო პროგრამების დასანერგად საჭირო ფინანსების გამოყოფის თხოვნით, თუმცა უშედეგოდ.
„ბიზნესპრესნიუსი“ ამ და სხვა თემებთან დაკავშირებით ესაუბრა მარწყვის მწარმოებელთა ასოციაციის ხელმძღვანელ მანანა ანჯაფარიძეს, რომელთან ინტერვიუსაც გთავაზობთ.
"2 დღეში სასურსათო კრიზისის წინაშე დავდგებით, საზღვრები რომ ჩაიკეტოს".
მანანა ანჯაფარიძე:მარწყვის მწარმოებლებს ძალიან დიდი გამოწვევები აქვთ საქართველოში. პირველ რიგში, პრობლემურია კონკურენცია თურქულ მარწყვთან, ძალიან ბევრი თურქული მარწყვი შემოდის საქართველოში, ყოველწლიურად ეს მაჩვენებელი მზარდია. თურქული მარწყვის ფასი არის ძალიან დაბალი და ქართველ მწარმოებელს უწევს კონკურენცია ადგილობრივ ბაზარზე. მეორე თემა დაკავშირებულია ხარისხთან. ქართველი მწარმოებელი ვერ იჭერს ხარისხს, ჩვენთან არ იციან მოყვანა. ძალიან დიდი სპეციფიკა სჭირდება მარწყვის ბაღის კომერციულად წარმატებულ პროექტს, საჭიროა კლიმატის დაცვა ზღვის დონის გათვალისწინებით, ასევე, გასათვალისწინებელია, ღია გრუნტია თუ დახურული, როგორი ნერგია და ა.შ. ცალკე საკითხია ნერგები, რომელიც საქართველოში არ იწარმოება შესაბამისი ხარისხის. ნერგი რომელიც საქართველოშია, ადგილობრივ მცირე მეწარმეებს გამოჰყავთ, მათი უდიდესი ნაწილი სასაქონლე არ არის, შესაბამისად, არ მიიღება იმ რაოდენობისა და ხარისხის მარწყვი, რომელიც კომერციულად ღირებული და მომგებიანი იქნება.
ყველა ჯიშს თავისი მოვლა სჭირდება, კვებიდან დაწყებული, აგროტექნიკითა და გრუნტის ტიპის გათვალისწინებით დამთავრებული. გულახდილად ვამბობ, არანაირი ცოდნა-გამოცდილება ჩვენს ქვეყანაში არ არის, საქართველოში არ გვყავს შესაბამისი სპეციალისტი. ის წარმატება, რასაც ჩემი კომპანიის შემთხვევაში მივაღწიეთ, მხოლოდ იმიტომ მოხდა, რომ მყავს იტალიელი აგრონომი, რომელთანაც უშუალოდ მაქვს კონსულტაცია თითქმის ყოველ დღე. მარწყვის მოყვანა ცოცხალი პროცესია - არსებობს სტანდარტული მოვლის ტექნიკა, მაგრამ შეუსაბამოა, რადგან შემოდის სხვა ცვალებადი გარემოებები, როგორიც არის კლიმატი. ასევე, არის წლები, როცა დიდი რაოდენობით მავნებელი მოდის, არის წლები როცა სოკოვანი პროცესები მიმდინარეობს - ამ ყველაფერს სჭირდება სწორი მართვა, რისი ცოდნაც საქართველოში არ აქვთ.
- არსებული გამოწვევების ფონზე, რა პერსპექტივა აქვს საქართველოში მარწყვის წარმოებას?
- მარწყვის მწარმოებელი ქვეყანა შეიძლება გახდეს საქართველო, თუ სახელმწიფო ჩართულობა იქნება. ამჟამად სახელმწიფოს ჩართულობა არის ნულის ტოლი, არც ერთ საგრანტო პროგრამაში მარწყვის კულტურა არ არის შეტანილი. ვითხოვთ, რომ სახელმწიფომ სასწავლო პროგრამა დაგვიფინანსოს. დაპირება წლები გრძელდება, მაგრამ არანაირი ხელშეწყობა არ არის - მარწყვის წარმოება საქართველოში არის სავალალო მდგომარეობაში. ყოველ წელიწადს უარესად უკან მიდის ფერმერების მდგომარეობა საქართველოში, დაწყებული ბიზნესი, აღებული აგროსესხები და შემდეგ მიტოვებული ბიზნესი - ეს არის ჩვენი რეალობა.
- რისი გაკეთება შეუძლია სახელმწიფოს, რომ მარწყვის მწარმოებლებს არსებული პრობლემების გადაჭრაში დაეხმაროს?
- ყველაზე მთავარი რაც სახელმწიფოს შეუძლია, არის ის, რომ დაგვიფინანსოს სასწავლო პროგრამა. ვიხვეწებით და სახელმწიფო არ გვეხმარება. ასოციაცია სასწავლო პროგრამების დაფინანსებას ვითხოვთ წლებია, ამას არ სჭირდება აუარებელი თანხა. მაგალითად, მილიარდები იხარჯება აგროპროექტზე, მაგალითად სხვადასხვა ხილის ბაღების გაშენებაზე და ნახევარი ბაღები ამომხმარია. მარწყვის მწარმოებლებისთვის პროგრამის დაფინანსების მაგალითზე სახელმწიფოს შეუძლია შექმნას სამაგალითო ნიმუში, ცოდნა და პრაქტიკა ერთმანეთთან პრაქტიკაში რა შედეგს იძლევა. სხვა შემთხვევაში ასე უკოორდინაციოდ გასული თანხა სოფლის მეურნეობას პრობლემას უქმნის. საქართველოს სოფლის მეურნეობის 90% იმპორტულ პროდუქტზეა დამოკიდებული. სრული პასუხისმგებლობით ვამბობ, ხვალ რომ საზღვრები ჩაიკეტოს, 2 დღეში ქვეყანა სერიოზული სასურსათო კრიზისის წინაშე დადგება... ხახვი, კიტრი, პომიდორი - ყველაფერი იმპორტირებულია.
- რომელ უწყებებთან გქონდა პროგრამის დაფინანსებასთან დაკავშირებით კომუნიკაცია და რა პასუხი მიიღეთ?
- სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან გვქონდა კომუნიკაცია. როგორც წინა, ასევე ახალი ადმინისტრაციის პირობებში. „დანერგე მომსავალთანაც“ გვქონდა კომუნიკაცია, რომ იქნება საგრანტო პროექტში რამე პროგრამა მარწყვის მიმართულებით შეეტანათ, მაგრამ უშედეგოდ. სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილესთან რამდენჯერმე ვიყავით შეხვედრაზე, ახალი მინისტრი არ შეგვხვდა, შეგხვდა მისი მოადგილე - იწელება პროცესები, 2 თვეა ველოდებით და პასუხი არ არის. არაერთხელ წერილი დავწერეთ, რომ რაღაც ფორმით მოხედოს სახელმწიფომ სექტორს. მესმის, რომ ბიზნესია, მესმის რომ კერძო სექტორი თავს უნდა ერეოდეს, მაგრამ სახელმწიფო სად არის, როცა სექტორს უჭირს თუ არ დაეხმარა? არცერთ სექტორში სახელმწიფო დახმარების გარეშე არაფერი გამოდის. რისთვის გვყავს ხელისუფლება, თუ არ დაგვეხმარა იქ სადაც გვიჭრის? ვთხოვთ რომ დაგვეხმარონ.
ინფორმაციისთვის, 2025 წლის იანვარ-აპრილში ქვეყანაში იმპორტირებულია 1.59 მილიონი აშშ დოლარის ღირებულების 1 226 ტონა მარწყვი, გასული წლის იმავე პერიოდში კი 3.19 მილიონი აშშ დოლარის 2 285 ტონა. აღსანიშნავია ისიც, რომ ქვეყანაში მარწყვის უდიდესი ნაწილი თურქეთიდან შემოდის, კერძოდ, წელს საანგარიშო პერიოდში იმპორტირებულია 1.56 მილიონი აშშ დოლარის ღირებულების 1 209 ტონა თურქული მარწყვი.
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
ხალხის აზრით
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
9
°C
ახალქალაქი
7
°C
ასპინძა
7
°C
ადიგენი
15
°C
ბორჯომი
10
°C
თბილისი
16
°C
აბასთუმანი
6
°C
ბაკურიანი
5
°C
ნინოწმინდა
7
°C
ვალუტა
AMD
1000
7.1187
EUR
1
3.1202
RUB
100
3.4423
TRY
1
0.0696
USD
1
2.7315
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
