Լուրեր
Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունների արդյունքները Սամցխե-Ջավախքում
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ղարաբաղյան հակամարտության մեջ տարբեր ձևերով ներգրավված են նաև խոշոր մասնակիցները: Պետությունների կողմից միմյանց մասին տարածած տեղեկության համաձայն, սեպտեմբերի 27-ին սրվող առճակատումն արդեն խլել է մի քանի հարյուր մարդու կյանք, այդ թվում են նաև հարակից տարածքներում ապրող քաղաքացիները:
Հակամարտության մեկնարկից երկու օր անց Թուրքիան իր աջակցությունը հայտնեց Ադրբեջանին:
Ինչ է նշանակում այս պատերազմը Սամցխե-Ջավախքի հայ համայնքի համար
Ընդդիմամարտության սրման մասին լսելուց անմիջապես հետո, Ջավախքում՝ Ախալքալաքում և Նինոծմինդյում սկսվեց երիտասարդ կամավորների գրանցումն, ի աջակցություն հայրենակիցների: Փոքր ուշ, Սամցխե-Ջավախքում բնակվող հայ հասարակությունը ցույց կազմակերպեց նախ Նինոծմինդայի սահմանի մոտ, որտեղ պահանջում էին թույլ տալ կամավորներին հատել սահմանն ու բեռնատարարին՝ բեռնված հումանիտար օգնությամբ – սնունդով, դեղորայքով և անիվներով, անցնել Հայաստան: Իրավապահ անձինք նրանց իրավունք չեն տալիս հատել սահմանը, երկրում տիրող համաճարակային իրավիճակի պատճառով:
Ցույցը շարունակվեց մոտ 3 ժամ: Ի վերջո, երկու բեռնատար, որոնք բեռնված էին սննդով և դեղորայքով, իսկ ավելի ուշ ևս 4-ը, հատեցին Հայաստանի սահմանը:
Եւս մեկ մասշտաբային ցույց, որը Ջավախքի բնակչությունը կազմակերոեց Սեպտեմբերի 29-ին գիշերը, տեղի ունեցավ Կարծախի անցակետի մոտ, որտեղ տեղացիները պահանջում էին արգելել Թուրքական բեռնատար մեքենաների մուտքը Վրաստան:
Սամցխե-Ջավախքի բնակչությունը զուգահեռաբար սկսեց գումար հավաքել եւ հոկտեմբերի 6-ին լայնամասշտաբ խաղաղ ցույց անցկացրեց Ախալքալաքում ՝ «Ջավախքը Արցախի կողքին է» խորագրով: Ըստ ցույցի մասնակիցների ՝ այս քայլով նրանք ցույց տվեցին ամբողջ աշխարհին, թե ինչի է պատրաստ հայ ազգը պատերազմի ժամանակ: Խաղաղ ցույցի ժամանակ ներկայացված էին նաև այն հինգ մարտիկների լուսանկարները, ովքեր ծագումով Ախալքալաքի գյուղերից էին և նահատակվել էին Արցախում: Խաղաղ նպատակվներով կազմակերպած ակցիայի ժամանակ պարզվեց նաև, որ տարածաշրջանի բնակչությունը ի աջակցություն հայրենակիցների, հավաքել է մոտ մեկ միլիոն լարի:
Հայ համայնքը բողոքել է Թուրքիայի պաշտոնական հայտարարության դեմ, որը աջակցում է հակամարտությանը կողմ Ադրբեջանին ՝ պատերազմի դաշտում թե բանակցությունների սեղանի մոտ: Ախալցխիեում բնակվող հայ համայնքը Հայաստանի հետ սահմանը բացելու հարցում դիմում է վրացական կողմի օգնությանը:
Պատերազմի ևս մեկ հերոս է Սիմոն Ավագյանը, որի մահը սգում են Ջավախքում: Նրա մանկությունը կապված է եղել Նինոծմինդայի գյուղ Սաթխայի հետ:
«9-րդ ալիքի» հետ հարցազրույցում, բոլոր նրանք հայտարարում են, որ Արցախում տեղի ունեցող իրադարձությունները նրանց ընտանիքերի համար ողբերգություն է, քանի որ.
«Այնտեղ են մեր քույրերը, եղբայրները, մեր ընտանիքի անդամները: Երբ մեր հարազատներին այնտեղ սպանում են, այստեղ հանգիստ ինչպե՞ս ապրենք»,- «9-րդ ալիքի» մոտ ասում է Ախալքալաքի բնակիչ՝ Վարդան Չոլախյանը:
Տեղեկատվական պատերազմ ռազմական գործողությունների հետքերով
Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության սրացումից հետո ամեն օր ապատեղեկատվություն է տարածվում ինչպես ռազմական գործողություններում ներգրավված կողմերի վերաբերյալ, այնպես էլ Վրաստանում: Առանձնահատուկ ագրեսիա զգացվում է սոցիալական ցանցերում: Տարբեր բովանդակություն պարունակող տեսանյութերը քաղաքացիների զայրույթի պատճառ են հանդիսանում: Հենց այս պատճառով, Ախալցիխեի բնակիչ՝ Վլադիմեր Կիրակոսյանը ռուսերեն լեզվով ուղիղ եթերում դիմել է բնակչությանը, կենտրոնանալով 4 հիմնական հարցերի վրա ՝ սադրանքները կանխելու համար: Կիրակոսյանը դիմում է,
1. Այն հայերին, ովքեր վրացիներին մեղադրում են դավաճանության մեջ,
2. Այն վրացիներին, ովքեր հայերին համարում են Բաղրամյանի անվան գումարտակի հետևորդներ,
3. Չեզոք հասարակությանը,ովքեր ապատեղատվության զոհ են և
4. Այն ադրբեջանցիներին, ում հետ մինչ օրս ընկերություն է անում
Խախտված համաձայնագիր և պատերազմի ժամանակագրություն
Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարները հոկտեմբերի 9-ին ժամանել են Մոսկվա `Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հրավերով` քննարկելու Ռուսաստանում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը:
Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարները հոկտեմբերի 9-ին ժամանել են Մոսկվա `Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հրավերով` քննարկելու Ռուսաստանում Լեռնային արաբաղի հակամարտությունը: «Համաձայնագրի համաձայն, Ադրբեջանը և Հայաստանը պետք է դադարեցնեին կրակը Լեռնային Ղարաբաղում, հոկտեմբերի 10-ին` ժամը 12: 00-ին », - ասել է Լավրովը Մոսկվայում Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների հանդիպումից հետո:
Համաձայնագիրը շուտով խախտվեց, և հակառակ կողմերը հաջորդ օրը միմյանց մեղադրեցին հրադադարի պայմանագիրը խախտելու մեջ:
Ռուսալեզու լրատվամիջոցներն ակտիվորեն տարածում են այն լուրերը, որ Թուրքիան ամեն կերպ աջակցում է Ադրբեջանին: «Ինտերֆաքս» -ը մեջբերում է ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանի խոսքերը.
«ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիան Ադրբեջանին օգնում է անօդաչու թռչող սարքերով, կիբերհարձակումներով, խորհրդականներով, վարձկաններով և նույնիսկ F-16 կործանիչներով»:
Թուրքիան ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մաս է, որն արդեն 28 տարի համաշխարհային մակարդակով վերահսկում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կերպով կարգավորման հարցը:
Բացի Թուրքիայից, այս խմբում ընդգրկված են ՝ ԱՄՆ, Ֆրանսիա, Ռուսաստան, Գերմանիա, Իտալիա, Շվեդիա և Ֆինլանդիա:
Մինչ այժմ ուղարկված հաղորդագրություններով Ռուսաստանը կողմերին կոչ է անում պահպանել խաղաղությունը.
«Անհապաղ պետք է դադարեցնեն կրակը եւ բանակցություններ սկսեն իրավիճակը կայունացնելու համար»: Սակայն, ըստ վերլուծաբանների, հենց Ռուսաստանն է փորձում օգտվել Կովկասի հակամարտությունից:
Համաշխարհային համագործակցությունը ակտիվորեն փորձում է կանխել հակամարտությունների սրացումը, սակայն դեռ ապարդյուն: Կողմերը միջև իրավիճակը մինչ այժմ հարաբերական կայուն-լարված է:
Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար:
Հակամարտության մեկնարկից երկու օր անց Թուրքիան իր աջակցությունը հայտնեց Ադրբեջանին:
Ինչ է նշանակում այս պատերազմը Սամցխե-Ջավախքի հայ համայնքի համար
Ընդդիմամարտության սրման մասին լսելուց անմիջապես հետո, Ջավախքում՝ Ախալքալաքում և Նինոծմինդյում սկսվեց երիտասարդ կամավորների գրանցումն, ի աջակցություն հայրենակիցների: Փոքր ուշ, Սամցխե-Ջավախքում բնակվող հայ հասարակությունը ցույց կազմակերպեց նախ Նինոծմինդայի սահմանի մոտ, որտեղ պահանջում էին թույլ տալ կամավորներին հատել սահմանն ու բեռնատարարին՝ բեռնված հումանիտար օգնությամբ – սնունդով, դեղորայքով և անիվներով, անցնել Հայաստան: Իրավապահ անձինք նրանց իրավունք չեն տալիս հատել սահմանը, երկրում տիրող համաճարակային իրավիճակի պատճառով:
Ցույցը շարունակվեց մոտ 3 ժամ: Ի վերջո, երկու բեռնատար, որոնք բեռնված էին սննդով և դեղորայքով, իսկ ավելի ուշ ևս 4-ը, հատեցին Հայաստանի սահմանը:
Եւս մեկ մասշտաբային ցույց, որը Ջավախքի բնակչությունը կազմակերոեց Սեպտեմբերի 29-ին գիշերը, տեղի ունեցավ Կարծախի անցակետի մոտ, որտեղ տեղացիները պահանջում էին արգելել Թուրքական բեռնատար մեքենաների մուտքը Վրաստան:
Սամցխե-Ջավախքի բնակչությունը զուգահեռաբար սկսեց գումար հավաքել եւ հոկտեմբերի 6-ին լայնամասշտաբ խաղաղ ցույց անցկացրեց Ախալքալաքում ՝ «Ջավախքը Արցախի կողքին է» խորագրով: Ըստ ցույցի մասնակիցների ՝ այս քայլով նրանք ցույց տվեցին ամբողջ աշխարհին, թե ինչի է պատրաստ հայ ազգը պատերազմի ժամանակ: Խաղաղ ցույցի ժամանակ ներկայացված էին նաև այն հինգ մարտիկների լուսանկարները, ովքեր ծագումով Ախալքալաքի գյուղերից էին և նահատակվել էին Արցախում: Խաղաղ նպատակվներով կազմակերպած ակցիայի ժամանակ պարզվեց նաև, որ տարածաշրջանի բնակչությունը ի աջակցություն հայրենակիցների, հավաքել է մոտ մեկ միլիոն լարի:
Հայ համայնքը բողոքել է Թուրքիայի պաշտոնական հայտարարության դեմ, որը աջակցում է հակամարտությանը կողմ Ադրբեջանին ՝ պատերազմի դաշտում թե բանակցությունների սեղանի մոտ: Ախալցխիեում բնակվող հայ համայնքը Հայաստանի հետ սահմանը բացելու հարցում դիմում է վրացական կողմի օգնությանը:
Պատերազմի ևս մեկ հերոս է Սիմոն Ավագյանը, որի մահը սգում են Ջավախքում: Նրա մանկությունը կապված է եղել Նինոծմինդայի գյուղ Սաթխայի հետ:
«9-րդ ալիքի» հետ հարցազրույցում, բոլոր նրանք հայտարարում են, որ Արցախում տեղի ունեցող իրադարձությունները նրանց ընտանիքերի համար ողբերգություն է, քանի որ.
«Այնտեղ են մեր քույրերը, եղբայրները, մեր ընտանիքի անդամները: Երբ մեր հարազատներին այնտեղ սպանում են, այստեղ հանգիստ ինչպե՞ս ապրենք»,- «9-րդ ալիքի» մոտ ասում է Ախալքալաքի բնակիչ՝ Վարդան Չոլախյանը:
Տեղեկատվական պատերազմ ռազմական գործողությունների հետքերով
Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության սրացումից հետո ամեն օր ապատեղեկատվություն է տարածվում ինչպես ռազմական գործողություններում ներգրավված կողմերի վերաբերյալ, այնպես էլ Վրաստանում: Առանձնահատուկ ագրեսիա զգացվում է սոցիալական ցանցերում: Տարբեր բովանդակություն պարունակող տեսանյութերը քաղաքացիների զայրույթի պատճառ են հանդիսանում: Հենց այս պատճառով, Ախալցիխեի բնակիչ՝ Վլադիմեր Կիրակոսյանը ռուսերեն լեզվով ուղիղ եթերում դիմել է բնակչությանը, կենտրոնանալով 4 հիմնական հարցերի վրա ՝ սադրանքները կանխելու համար: Կիրակոսյանը դիմում է,
1. Այն հայերին, ովքեր վրացիներին մեղադրում են դավաճանության մեջ,
2. Այն վրացիներին, ովքեր հայերին համարում են Բաղրամյանի անվան գումարտակի հետևորդներ,
3. Չեզոք հասարակությանը,ովքեր ապատեղատվության զոհ են և
4. Այն ադրբեջանցիներին, ում հետ մինչ օրս ընկերություն է անում
Խախտված համաձայնագիր և պատերազմի ժամանակագրություն
Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարները հոկտեմբերի 9-ին ժամանել են Մոսկվա `Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հրավերով` քննարկելու Ռուսաստանում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը:
Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարները հոկտեմբերի 9-ին ժամանել են Մոսկվա `Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հրավերով` քննարկելու Ռուսաստանում Լեռնային արաբաղի հակամարտությունը: «Համաձայնագրի համաձայն, Ադրբեջանը և Հայաստանը պետք է դադարեցնեին կրակը Լեռնային Ղարաբաղում, հոկտեմբերի 10-ին` ժամը 12: 00-ին », - ասել է Լավրովը Մոսկվայում Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների հանդիպումից հետո:
Համաձայնագիրը շուտով խախտվեց, և հակառակ կողմերը հաջորդ օրը միմյանց մեղադրեցին հրադադարի պայմանագիրը խախտելու մեջ:
Ռուսալեզու լրատվամիջոցներն ակտիվորեն տարածում են այն լուրերը, որ Թուրքիան ամեն կերպ աջակցում է Ադրբեջանին: «Ինտերֆաքս» -ը մեջբերում է ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանի խոսքերը.
«ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիան Ադրբեջանին օգնում է անօդաչու թռչող սարքերով, կիբերհարձակումներով, խորհրդականներով, վարձկաններով և նույնիսկ F-16 կործանիչներով»:
Թուրքիան ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մաս է, որն արդեն 28 տարի համաշխարհային մակարդակով վերահսկում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կերպով կարգավորման հարցը:
Բացի Թուրքիայից, այս խմբում ընդգրկված են ՝ ԱՄՆ, Ֆրանսիա, Ռուսաստան, Գերմանիա, Իտալիա, Շվեդիա և Ֆինլանդիա:
Մինչ այժմ ուղարկված հաղորդագրություններով Ռուսաստանը կողմերին կոչ է անում պահպանել խաղաղությունը.
«Անհապաղ պետք է դադարեցնեն կրակը եւ բանակցություններ սկսեն իրավիճակը կայունացնելու համար»: Սակայն, ըստ վերլուծաբանների, հենց Ռուսաստանն է փորձում օգտվել Կովկասի հակամարտությունից:
Համաշխարհային համագործակցությունը ակտիվորեն փորձում է կանխել հակամարտությունների սրացումը, սակայն դեռ ապարդյուն: Կողմերը միջև իրավիճակը մինչ այժմ հարաբերական կայուն-լարված է:
Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար:
ამავე კატეგორიაში
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
ხალხის აზრით
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
-3
°C
ახალქალაქი
-7
°C
ასპინძა
0
°C
ადიგენი
8
°C
ბორჯომი
0
°C
თბილისი
7
°C
აბასთუმანი
-4
°C
ბაკურიანი
-6
°C
ნინოწმინდა
-7
°C
ვალუტა
AMD
1000
7.2311
EUR
1
3.0247
RUB
100
2.9464
TRY
1
0.0808
USD
1
2.8834
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
