Լուրեր
Երեք երկրներ պայմանավորվել են Ռուսաստանը շրջանցող երկաթուղի կառուցել
Չինաստանը, Ղրղզստանը և Ուզբեկստանը պայմանագիր են ստորագրել: Փաստաթուղթը կարագացնի երկաթգծի կառուցումը, որը երեք երկրները կմիացնի Եվրոպային ավելի կարճ ճանապարհով՝ շրջանցելով պատժամիջոցներից տուժած Ռուսաստանը։ Երկրների կառավարությունները պայմանագիրը ստորագրել են Ուզբեկստանում սեպտեմբերի 14-ին։
Համաձայնագրի ստորագրումը մեկ քայլով մոտեցնում է իրականությանը վաղուց ծրագրված նախագիծը, քանի որ այն պայմաններ է սահմանում Ղրղզստանի տարածքում երկաթուղու կառուցման համար մինչև 2023 թվականը, որը պետք է միացնի Չինաստանում և Ուզբեկստանում արդեն կառուցված երկաթուղային գիծը։
Ըստ Ղրղզստանի տրանսպորտի և կապի նախարարության՝ այդ ուսումնասիրությունների վրա ծախսվող գումարները հավասարապես կբաշխվեն երկրների միջև։
Պայմանագրով սահմանվում է նաև վերջնական երթուղին, որը կունենա 280 կիլոմետր երկարություն և կարժենա մինչև 4,1 միլիարդ դոլար։ Եթե այն կառուցվի, Չինաստանից Եվրոպա առաքումը կկրճատվի 900 կիլոմետրով՝ 8 օրով։
Չինաստան-Ղրղզստան-Ուզբեկստան միջանցքի նախագծի մեկնարկային կետը 1997 թվականն է, և այն քննարկվում է գրեթե 25 տարի։ Չնայած բարձրաստիճան անձանց հանդիպումներին, երեք երկրները չեն կարողացել պայմանավորվել երթուղու, ֆինանսավորման, բնապահպանական կամ աշխարհաքաղաքական հարցերի շուրջ:
Պատերազմի բռնկման պատճառով Ռուսաստանի նկատմամբ կիրառված արևմտյան պատժամիջոցները նվազեցրել են Հյուսիսային միջանցքի նշանակությունը, որը երկար ժամանակ եղել է Արևելքի և Արևմուտքի միջև հիմնական տրանսպորտային ուղին։ Այս ֆոնին երկրներն ավելի շատ են մտածում Միջին միջանցքից օգտվելու մասին, որն անցնում է Կենտրոնական Ասիայով և Կովկասով։
Ընթացիկ իրադարձությունները վերակենդանացրել են նախագիծը և ենթադրվում է, որ այն շահավետ է բոլոր մասնակիցների համար, քանի որ այն ուղղակիորեն կապելու է Արևմտյան Եվրոպան Հարավային Կովկասի և Թուրքիայի հետ: Ուզբեկստանն արդեն միացված է Թուրքմենստանին և Իրանին, և երբ Ղրղզստանի հատվածում երկաթուղու կառուցումն ավարտվի, այն կդառնա Չինաստանի և Եվրոպայի միջև ամենակարճ ճանապարհներից մեկը և կհեշտացնի նավթի, հանքային և պարենային ապրանքների արտահանումը։
Ճիշտ է, Ուզբեկստանն արդեն միացված է Չինաստանին Ղազախստանով անցնող երկաթգծով, սակայն այս երթուղին ավելի թանկ է, նյութատեխնիկական ապահովումը շատ դժվար է, և բեռնափոխադրումների տևողությունը երկարաձգվում է:
Ղրղզստանի քաղաքական անկայունությունը և ֆինանսական խնդիրները ծրագրի իրականացման հիմնական խոչընդոտներն են։ Երկրի կառավարությունը տարիներ շարունակ խոստանում էր ավարտել երկաթուղին իր տարածքում, սակայն դրա համար անհրաժեշտ միջոցներ դեռ չեն գտնվել, քանի որ երկիրն ունի մեծ ծավալի արտաքին պարտք:
Համաձայնագրի ստորագրումը մեկ քայլով մոտեցնում է իրականությանը վաղուց ծրագրված նախագիծը, քանի որ այն պայմաններ է սահմանում Ղրղզստանի տարածքում երկաթուղու կառուցման համար մինչև 2023 թվականը, որը պետք է միացնի Չինաստանում և Ուզբեկստանում արդեն կառուցված երկաթուղային գիծը։
Ըստ Ղրղզստանի տրանսպորտի և կապի նախարարության՝ այդ ուսումնասիրությունների վրա ծախսվող գումարները հավասարապես կբաշխվեն երկրների միջև։
Պայմանագրով սահմանվում է նաև վերջնական երթուղին, որը կունենա 280 կիլոմետր երկարություն և կարժենա մինչև 4,1 միլիարդ դոլար։ Եթե այն կառուցվի, Չինաստանից Եվրոպա առաքումը կկրճատվի 900 կիլոմետրով՝ 8 օրով։
Չինաստան-Ղրղզստան-Ուզբեկստան միջանցքի նախագծի մեկնարկային կետը 1997 թվականն է, և այն քննարկվում է գրեթե 25 տարի։ Չնայած բարձրաստիճան անձանց հանդիպումներին, երեք երկրները չեն կարողացել պայմանավորվել երթուղու, ֆինանսավորման, բնապահպանական կամ աշխարհաքաղաքական հարցերի շուրջ:
Պատերազմի բռնկման պատճառով Ռուսաստանի նկատմամբ կիրառված արևմտյան պատժամիջոցները նվազեցրել են Հյուսիսային միջանցքի նշանակությունը, որը երկար ժամանակ եղել է Արևելքի և Արևմուտքի միջև հիմնական տրանսպորտային ուղին։ Այս ֆոնին երկրներն ավելի շատ են մտածում Միջին միջանցքից օգտվելու մասին, որն անցնում է Կենտրոնական Ասիայով և Կովկասով։
Ընթացիկ իրադարձությունները վերակենդանացրել են նախագիծը և ենթադրվում է, որ այն շահավետ է բոլոր մասնակիցների համար, քանի որ այն ուղղակիորեն կապելու է Արևմտյան Եվրոպան Հարավային Կովկասի և Թուրքիայի հետ: Ուզբեկստանն արդեն միացված է Թուրքմենստանին և Իրանին, և երբ Ղրղզստանի հատվածում երկաթուղու կառուցումն ավարտվի, այն կդառնա Չինաստանի և Եվրոպայի միջև ամենակարճ ճանապարհներից մեկը և կհեշտացնի նավթի, հանքային և պարենային ապրանքների արտահանումը։
Ճիշտ է, Ուզբեկստանն արդեն միացված է Չինաստանին Ղազախստանով անցնող երկաթգծով, սակայն այս երթուղին ավելի թանկ է, նյութատեխնիկական ապահովումը շատ դժվար է, և բեռնափոխադրումների տևողությունը երկարաձգվում է:
Ղրղզստանի քաղաքական անկայունությունը և ֆինանսական խնդիրները ծրագրի իրականացման հիմնական խոչընդոտներն են։ Երկրի կառավարությունը տարիներ շարունակ խոստանում էր ավարտել երկաթուղին իր տարածքում, սակայն դրա համար անհրաժեշտ միջոցներ դեռ չեն գտնվել, քանի որ երկիրն ունի մեծ ծավալի արտաքին պարտք:
ამავე კატეგორიაში
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
ხალხის აზრით
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
9
°C
ახალქალაქი
7
°C
ასპინძა
7
°C
ადიგენი
15
°C
ბორჯომი
10
°C
თბილისი
16
°C
აბასთუმანი
6
°C
ბაკურიანი
5
°C
ნინოწმინდა
7
°C
ვალუტა
AMD
1000
7.1187
EUR
1
3.1202
RUB
100
3.4423
TRY
1
0.0696
USD
1
2.7315
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
