რეგიონი
ჩინეთი, ყირგიზეთი და უზბეკეთი რუსეთის გვერდის ავლით რკინიგზის მშენებლობაზე შეთანხმდნენ
ჩინეთმა, ყირგიზეთმა და უზბეკეთმა ხელი მოაწერეს ხელშეკრულებას, რომელიც დააჩქარებს რკინიგზის მშენებლობას ამ სამი ქვეყნის ევროპასთან უფრო მოკლე მარშრუტით, სანქციებით დაზარალებული რუსეთის გვერდის ავლით დაკავშირებისთვის. ქვეყნების მთავრობებმა ხელშეკრულება უზბეკეთში 14 სექტემბერს გააფორმეს.
ხელშეკრულების გაფორმება პროექტს, რომელიც დიდი ხანია გეგმაშია, რეალობასთან კიდევ ერთი ნაბიჯით აახლოებს, რამეთუ აწესებს პირობებს კვლევების დასრულებისთვის 2023 წლამდე ყირგიზეთის ტერიტორიაზე რკინიგზის ასაშენებლად, რომელმაც ჩინეთსა და უზბეკეთში უკვე აშენებული რკინიგზის ხაზი ერთმანეთთან უნდა დააკავშიროს.
ყირგიზეთის ტრანსპორტისა და კომუნიკაციის სამინისტროს თანახმად, ამ კვლევებზე დასახარჯი თანხა ქვეყნებზე თანაბრად გადანაწილდება.
კონტრაქტი ადგენს საბოლოო მარშრუტსაც, რომელიც 280-კილომეტრიანი იქნება და 4.1 მილიარდ დოლარამდე დაჯდება. მისი აშენების შემთხვევაში ჩინეთიდან ევროპაში გადაზიდვები 900 კილომეტრითა და 8 დღით შემცირდება.
ჩინეთი-ყირგიზეთი-უზბეკეთის კორიდორის პროექტის ათვლის წერტილი 1997 წელია და მასზე საუბარი თითქმის 25 წელია მიმდინარეობს. მიუხედავად მაღალი რანგის პირების შეხვედრებისა, სამი ქვეყანა დღემდე ვერ თანხმდებოდა მარშრუტზე, დაფინანსების, ეკოლოგიურ თუ გეოპოლიტიკურ საკითხებზე და რეალობაში მისი განხორციელება ვერ მოხერხდა.
ომის წამოწყების გამო რუსეთზე დაწესებულმა დასავლურმა სანქციებმა შეამცირა ჩრდილოეთის დერეფნის მნიშვნელობა, რომელიც დიდი ხნის განმავლობაში მთავარი სატრანსპორტო მარშრუტი იყო აღმოსავლეთსა და დასავლეთს შორის. ამის ფონზე უფრო მეტს ფიქრობენ ქვეყნები გამოიყენონ შუა დერეფანი, რომელიც ცენტრალურ აზიასა და კავკასიაზე გადის.
მიმდინარე მოვლენებმა პროექტი გააცოცხლა და მიიჩნევა, რომ ის ყველა მონაწილისთვის მომგებიანი იქნება, რადგან დასავლეთ ევროპას სამხრეთ კავკასიასა და თურქეთთან პირდაპირ დააკავშირებს. უზბეკეთი უკვე დაკავშირებულია თურქმენეთთან და ირანთან, ხოლო როდესაც ყირგიზეთის ნაწილზე დასრულდება რკინიგზის მშენებლობა, ეს გახდება ერთ-ერთი ყველაზე მოკლე გზა ჩინეთსა და ევროპას შორის და ხელს შეუწყობს ნავთობის, მინერალებისა თუ საკვები პროდუქტების ექსპორტს.
მართალია, უზბეკეთი უკვე დაკავშირებულია ჩინეთთან რკინიგზით, რომელიც ყაზახეთზე გადის, თუმცა ეს მარშრუტი უფრო ძვირია, ლოგისტიკა მეტად რთული და გადაზიდვების ხანგრძლივობაც დროში გაწელილია.
ყირგიზეთის პოლიტიკური არასტაბილურობა და ფინანსური პრობლემები პროექტის განხორციელების მთავარი შემაფერხებელი ფაქტორია. წლებია, ქვეყნის მთავრობა საკუთარ ტერიტორიაზე რკინიგზის დასრულების პირობას დებს, თუმცა ამისთვის საჭირო ფინანსები, ჯერჯერობით, ვერ მოიძებნა, რადგან ქვეყანას დიდი რაოდენობით უცხოური ვალი აქვს, რომლის 40%-იც ჩინეთის Export-Import Bank-ისაა.
bpn.ge
ხელშეკრულების გაფორმება პროექტს, რომელიც დიდი ხანია გეგმაშია, რეალობასთან კიდევ ერთი ნაბიჯით აახლოებს, რამეთუ აწესებს პირობებს კვლევების დასრულებისთვის 2023 წლამდე ყირგიზეთის ტერიტორიაზე რკინიგზის ასაშენებლად, რომელმაც ჩინეთსა და უზბეკეთში უკვე აშენებული რკინიგზის ხაზი ერთმანეთთან უნდა დააკავშიროს.
ყირგიზეთის ტრანსპორტისა და კომუნიკაციის სამინისტროს თანახმად, ამ კვლევებზე დასახარჯი თანხა ქვეყნებზე თანაბრად გადანაწილდება.
კონტრაქტი ადგენს საბოლოო მარშრუტსაც, რომელიც 280-კილომეტრიანი იქნება და 4.1 მილიარდ დოლარამდე დაჯდება. მისი აშენების შემთხვევაში ჩინეთიდან ევროპაში გადაზიდვები 900 კილომეტრითა და 8 დღით შემცირდება.
ჩინეთი-ყირგიზეთი-უზბეკეთის კორიდორის პროექტის ათვლის წერტილი 1997 წელია და მასზე საუბარი თითქმის 25 წელია მიმდინარეობს. მიუხედავად მაღალი რანგის პირების შეხვედრებისა, სამი ქვეყანა დღემდე ვერ თანხმდებოდა მარშრუტზე, დაფინანსების, ეკოლოგიურ თუ გეოპოლიტიკურ საკითხებზე და რეალობაში მისი განხორციელება ვერ მოხერხდა.
ომის წამოწყების გამო რუსეთზე დაწესებულმა დასავლურმა სანქციებმა შეამცირა ჩრდილოეთის დერეფნის მნიშვნელობა, რომელიც დიდი ხნის განმავლობაში მთავარი სატრანსპორტო მარშრუტი იყო აღმოსავლეთსა და დასავლეთს შორის. ამის ფონზე უფრო მეტს ფიქრობენ ქვეყნები გამოიყენონ შუა დერეფანი, რომელიც ცენტრალურ აზიასა და კავკასიაზე გადის.
მიმდინარე მოვლენებმა პროექტი გააცოცხლა და მიიჩნევა, რომ ის ყველა მონაწილისთვის მომგებიანი იქნება, რადგან დასავლეთ ევროპას სამხრეთ კავკასიასა და თურქეთთან პირდაპირ დააკავშირებს. უზბეკეთი უკვე დაკავშირებულია თურქმენეთთან და ირანთან, ხოლო როდესაც ყირგიზეთის ნაწილზე დასრულდება რკინიგზის მშენებლობა, ეს გახდება ერთ-ერთი ყველაზე მოკლე გზა ჩინეთსა და ევროპას შორის და ხელს შეუწყობს ნავთობის, მინერალებისა თუ საკვები პროდუქტების ექსპორტს.
მართალია, უზბეკეთი უკვე დაკავშირებულია ჩინეთთან რკინიგზით, რომელიც ყაზახეთზე გადის, თუმცა ეს მარშრუტი უფრო ძვირია, ლოგისტიკა მეტად რთული და გადაზიდვების ხანგრძლივობაც დროში გაწელილია.
ყირგიზეთის პოლიტიკური არასტაბილურობა და ფინანსური პრობლემები პროექტის განხორციელების მთავარი შემაფერხებელი ფაქტორია. წლებია, ქვეყნის მთავრობა საკუთარ ტერიტორიაზე რკინიგზის დასრულების პირობას დებს, თუმცა ამისთვის საჭირო ფინანსები, ჯერჯერობით, ვერ მოიძებნა, რადგან ქვეყანას დიდი რაოდენობით უცხოური ვალი აქვს, რომლის 40%-იც ჩინეთის Export-Import Bank-ისაა.
bpn.ge
ამავე კატეგორიაში
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
16
°C
ახალქალაქი
12
°C
ასპინძა
22
°C
ადიგენი
16
°C
ბორჯომი
18
°C
თბილისი
25
°C
აბასთუმანი
13
°C
ბაკურიანი
11
°C
ნინოწმინდა
12
°C
ვალუტა
AMD
1000
6.7967
EUR
1
2.8453
RUB
100
2.8623
TRY
1
0.0819
USD
1
2.6711
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
