Տնտեսություն
Ծխախոտը երևացող տեղում տեղավորումն արգելվում է. Նոր օրենք
Մեկ ամիս առաջ Վրաստանում ուժի մեջ մտավ մի օրենք, որով արգելվում է ծխախոտի բաց տեղադրումը ցուցափեղկերում, , վաճառասեղանին կամ բաց դարակներում: Այնուամենայնիվ, Ախալցիխեում, որոշ խանութներում ծխախոտը տեղադրվում է տեսանելի վայրերում:
Հունվարի 1-ից գործող օրենքը Ախալցիխեի խանութներում այլ կերպ են ընկալում: Մինի խանութների մեծ մասը ծխախոտային արտադրանքը վաճառասեղանի ետևում է տեղավորում, իսկ ցանցային խանութներում ծխախոտը դեռ ցուցադրվում է: Աշխատակիցներն ասում են, որ իրենք չեն գործում ինքնուրույն և ծխախոտի արտադրանքի տեղադրման վերաբերյալ մենեջերի կողմից հրահանգներ չեն ստացել:
«Լիբրե», «Մագնիտ» և «Սպար» խանութների ցանցում խախտվում է «ծխախոտի վերահսկողության մասին» օրենքը: Ծխախոտները ցուցադրվում են նաև «Էքսպրես ցանցի» Ասպինձայի մասնաճյուղում: Ախալցիխեի մասնաճյուղի մենեջեր՝ Դակո Գոգիան պատմում է, որ դիտորդական խումբը Ասպինձայում շենքը ստուգելու ժամանակ առևտրրական օբյեկտին նկատողություն է արել: Դրանից հետո ծխախոտի դիմաց սեւ «շերտավարագույրներ» են կախել Ասպինձայում և Ախալցիխեում:
«Սպար» խանութների ցանցի գործադիր տնօրենից հետաքրքրվեցինք, թե ինչու է խանութում օրենքը խախտվում: Միրանդա Մանջգալաձեն պնդում է, որ օրենքի բոլոր պահանջները ամբողջությամբ պահպանվում են:
«Այն, ինչ այսօր օրենքով պահանջվում է երկրում, հնարավորինս պաշտպանված է», - ասում է նա ՝ կտրականապես հերքելով, որ Ախալցիխեի մասնաճյուղում օրենքը խախտվում է:
Այլ դիրքորոշում ունեն «Մագնիտում»: Հասարակայնության հետ կապերի ղեկավար՝ Սալոմե Գելաշվիլին հեռախոսազրույցում պնդում է, որ օրենքը հետաձգվել է մինչեւ մարտի 1-ը:
«Ծխախոտի վերահսկողության մասին» Վրաստանի օրենքի 5-րդ հոդվածի երկրորդ մասի «ն» ենթակետը ուժի մեջ է մտել 2021 թվականի հունվարի 1-ից: Հիվանդությունների վերահսկման ազգային կենտրոնում կարծում են, որ այս կանոնակարգը հատկապես արդյունավետ կլինի երեխաների և երիտասարդների ծխախոտի օգտագործումը կանխելու համար:
«Հիվանդությունների վերահսկման և հանրային առողջապահության ազգային կենտրոնը կոչ է անում բոլոր այն ձեռնարկություններին, ովքեր դեռ ցուցադրում են այս մահացու արտադրանքը, անհապաղ կիրառել օրենքը: Մենք նաև խնդրում ենք Վրաստանի ֆինանսների նախարարության եկամուտների ծառայությանը խստորեն արձագանքել այս նորմի խախտման բոլոր դեպքերին, քանի որ սա կարևոր խնդիր է մեր ապագա սերունդների համար», - ասված է Հիվանդությունների վերահսկման ազգային կենտրոնի հայտարարության մեջ:
Առևտրային հաստատություններում օրենքի կիրառման կարգը վերահսկվում է Ֆինանսների նախարարության եկամուտների ծառայության կողմից: Շեկ շաբաթ շարունակ փորձում ենք պարզել, թե ինչպես է իրականացվում դիտարկումն Ախալցիխեում և ինչպես են արձագանքում որոշ խանութների ցուցափեղկերում ցուցադրվող ծխախոտի վերաբերյալ: Հասարակայնության հետ կապերի բաժնի ղեկավար՝ Թամար Անդրիաձեի կողմից ուղարկված ընդհանուր պատասխանում կարդում ենք, որ նշված խախտման համար նախատեսվում է 2000 լարի տուգանք, իսկ նույն խախտումը կրկնելու համար տուգանքի չափը `4000 լարի:
«Վարչական իրավախախտման արձանագրությունը կազմվում է հարկային մարմնի կողմից և վերանայում է համապատասխան դատարանը: Այսօրվա դրությամբ հարկային մարմինը պարբերաբար վերահսկում է վերոհիշյալ նորմի կատարումը օրենքով սահմանված կանոններին համապատասխան»:
«Ծխախոտի վերահսկման դաշինքում» ասում են, որ առևտրական կենտրոնները օրենքի վերաբերյալ բավարար տեղեկություններ ունեն: Փոփոխություններ իրականացվել են դեռ 2017 թվականին, չնայած ծխախոտի բաց դասավորումը արգելող այս նորմը ուժի մեջ չի մտել մինչև 2021 թվականը: Դաշինքի ղեկավար՝ Գիորգի Բախտուրիձեն ասում է, որ օրենքի խախտումները բավականին տարածված են ստուգված սուպերմարկետներում, ինչպես նաև `խանութների ցանցում:
«Կոչ ենք անում առևտրական օբյեկտներին չհայտնվել տհաճ իրավիճակում, չնպաստել օրենքի խախտմանը: Ինչպես երևում է, տուգանքներ դեռ չեն գրանցվում: Կոչ ենք անում եկամուտների ծառայությանը կտրականապես արձագանքել բոլոր խախտումներին: Հակառակ դեպքում կստացվի, որ իրավապահը չի կատարում իր գործառույթը», - նշում է Գիորգի Բախտուրիձեն: Նրա խոսքով ՝ Դաշինքի դիտորդները մեկ ամսվա ընթացքում հարյուրավոր փաստեր են հայտնաբերել երկրի ամբողջ տարածքում, որոնց վրա պետությունը աչք է փակում: Այնուամենայնիվ, ըստ վերահսկման դաշինքի, վերջին երեք տարիներին, տարբեր սահմանափակումների շնորհիվ, Վրաստանում ծխախոտի սպառումը նվազել է 4% -ով:
«Սա բավականին մեծ հարված է ծխախոտի արդյունաբերության համար եւ ամեն ինչ անում են այն խթանելու համար: Հաջորդ սերունդը, որպես սպառող, չպետք է կորցնի և շարունակի գովազդել իր արտադրանքը, որը հիմնականում կենտրոնացած է երեխաների վրա », - ասում է Բախտուրիձեն:
2018 թվականից Վրաստանում արգելվում են ծխախոտի արտադրանքի գովազդի և հովանավորության բոլոր տեսակները: Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով ՝ արգելքը ծխախոտի օգտագործումը նվազեցնում է միջինը 7% -ով, իսկ որոշ երկրներում ՝ 16% -ով: Նոր ընդունված օրենքի նպատակն է անչափահասների կողմից ծխախոտի օգտագործումը նվազագույնի հասցնելը և այն հասարակության համար պակաս մատչելի դարձնելը:
Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար:
Հունվարի 1-ից գործող օրենքը Ախալցիխեի խանութներում այլ կերպ են ընկալում: Մինի խանութների մեծ մասը ծխախոտային արտադրանքը վաճառասեղանի ետևում է տեղավորում, իսկ ցանցային խանութներում ծխախոտը դեռ ցուցադրվում է: Աշխատակիցներն ասում են, որ իրենք չեն գործում ինքնուրույն և ծխախոտի արտադրանքի տեղադրման վերաբերյալ մենեջերի կողմից հրահանգներ չեն ստացել:
«Լիբրե», «Մագնիտ» և «Սպար» խանութների ցանցում խախտվում է «ծխախոտի վերահսկողության մասին» օրենքը: Ծխախոտները ցուցադրվում են նաև «Էքսպրես ցանցի» Ասպինձայի մասնաճյուղում: Ախալցիխեի մասնաճյուղի մենեջեր՝ Դակո Գոգիան պատմում է, որ դիտորդական խումբը Ասպինձայում շենքը ստուգելու ժամանակ առևտրրական օբյեկտին նկատողություն է արել: Դրանից հետո ծխախոտի դիմաց սեւ «շերտավարագույրներ» են կախել Ասպինձայում և Ախալցիխեում:
«Սպար» խանութների ցանցի գործադիր տնօրենից հետաքրքրվեցինք, թե ինչու է խանութում օրենքը խախտվում: Միրանդա Մանջգալաձեն պնդում է, որ օրենքի բոլոր պահանջները ամբողջությամբ պահպանվում են:
«Այն, ինչ այսօր օրենքով պահանջվում է երկրում, հնարավորինս պաշտպանված է», - ասում է նա ՝ կտրականապես հերքելով, որ Ախալցիխեի մասնաճյուղում օրենքը խախտվում է:
Այլ դիրքորոշում ունեն «Մագնիտում»: Հասարակայնության հետ կապերի ղեկավար՝ Սալոմե Գելաշվիլին հեռախոսազրույցում պնդում է, որ օրենքը հետաձգվել է մինչեւ մարտի 1-ը:
«Ծխախոտի վերահսկողության մասին» Վրաստանի օրենքի 5-րդ հոդվածի երկրորդ մասի «ն» ենթակետը ուժի մեջ է մտել 2021 թվականի հունվարի 1-ից: Հիվանդությունների վերահսկման ազգային կենտրոնում կարծում են, որ այս կանոնակարգը հատկապես արդյունավետ կլինի երեխաների և երիտասարդների ծխախոտի օգտագործումը կանխելու համար:
«Հիվանդությունների վերահսկման և հանրային առողջապահության ազգային կենտրոնը կոչ է անում բոլոր այն ձեռնարկություններին, ովքեր դեռ ցուցադրում են այս մահացու արտադրանքը, անհապաղ կիրառել օրենքը: Մենք նաև խնդրում ենք Վրաստանի ֆինանսների նախարարության եկամուտների ծառայությանը խստորեն արձագանքել այս նորմի խախտման բոլոր դեպքերին, քանի որ սա կարևոր խնդիր է մեր ապագա սերունդների համար», - ասված է Հիվանդությունների վերահսկման ազգային կենտրոնի հայտարարության մեջ:
Առևտրային հաստատություններում օրենքի կիրառման կարգը վերահսկվում է Ֆինանսների նախարարության եկամուտների ծառայության կողմից: Շեկ շաբաթ շարունակ փորձում ենք պարզել, թե ինչպես է իրականացվում դիտարկումն Ախալցիխեում և ինչպես են արձագանքում որոշ խանութների ցուցափեղկերում ցուցադրվող ծխախոտի վերաբերյալ: Հասարակայնության հետ կապերի բաժնի ղեկավար՝ Թամար Անդրիաձեի կողմից ուղարկված ընդհանուր պատասխանում կարդում ենք, որ նշված խախտման համար նախատեսվում է 2000 լարի տուգանք, իսկ նույն խախտումը կրկնելու համար տուգանքի չափը `4000 լարի:«Վարչական իրավախախտման արձանագրությունը կազմվում է հարկային մարմնի կողմից և վերանայում է համապատասխան դատարանը: Այսօրվա դրությամբ հարկային մարմինը պարբերաբար վերահսկում է վերոհիշյալ նորմի կատարումը օրենքով սահմանված կանոններին համապատասխան»:
«Ծխախոտի վերահսկման դաշինքում» ասում են, որ առևտրական կենտրոնները օրենքի վերաբերյալ բավարար տեղեկություններ ունեն: Փոփոխություններ իրականացվել են դեռ 2017 թվականին, չնայած ծխախոտի բաց դասավորումը արգելող այս նորմը ուժի մեջ չի մտել մինչև 2021 թվականը: Դաշինքի ղեկավար՝ Գիորգի Բախտուրիձեն ասում է, որ օրենքի խախտումները բավականին տարածված են ստուգված սուպերմարկետներում, ինչպես նաև `խանութների ցանցում:
«Կոչ ենք անում առևտրական օբյեկտներին չհայտնվել տհաճ իրավիճակում, չնպաստել օրենքի խախտմանը: Ինչպես երևում է, տուգանքներ դեռ չեն գրանցվում: Կոչ ենք անում եկամուտների ծառայությանը կտրականապես արձագանքել բոլոր խախտումներին: Հակառակ դեպքում կստացվի, որ իրավապահը չի կատարում իր գործառույթը», - նշում է Գիորգի Բախտուրիձեն: Նրա խոսքով ՝ Դաշինքի դիտորդները մեկ ամսվա ընթացքում հարյուրավոր փաստեր են հայտնաբերել երկրի ամբողջ տարածքում, որոնց վրա պետությունը աչք է փակում: Այնուամենայնիվ, ըստ վերահսկման դաշինքի, վերջին երեք տարիներին, տարբեր սահմանափակումների շնորհիվ, Վրաստանում ծխախոտի սպառումը նվազել է 4% -ով:
«Սա բավականին մեծ հարված է ծխախոտի արդյունաբերության համար եւ ամեն ինչ անում են այն խթանելու համար: Հաջորդ սերունդը, որպես սպառող, չպետք է կորցնի և շարունակի գովազդել իր արտադրանքը, որը հիմնականում կենտրոնացած է երեխաների վրա », - ասում է Բախտուրիձեն:
2018 թվականից Վրաստանում արգելվում են ծխախոտի արտադրանքի գովազդի և հովանավորության բոլոր տեսակները: Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով ՝ արգելքը ծխախոտի օգտագործումը նվազեցնում է միջինը 7% -ով, իսկ որոշ երկրներում ՝ 16% -ով: Նոր ընդունված օրենքի նպատակն է անչափահասների կողմից ծխախոտի օգտագործումը նվազագույնի հասցնելը և այն հասարակության համար պակաս մատչելի դարձնելը:
Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար: 
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
საინფორმაციო გამოშვება
რეგიონი
ამინდი
ახალციხე
20
°C
ახალქალაქი
16
°C
ასპინძა
23
°C
ადიგენი
20
°C
ბორჯომი
22
°C
თბილისი
28
°C
აბასთუმანი
17
°C
ბაკურიანი
14
°C
ნინოწმინდა
16
°C
ვალუტა
AMD
1000
6.7967
EUR
1
2.8453
RUB
100
2.8623
TRY
1
0.0819
USD
1
2.6711
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
