Օգտակար փոշի
Աբասթումանը հանգստացողների առաջին հոսքն ընդունում է այն ժամանակ, երբ Սոճու և եղևնու ծիլերը հասունանում, մահանում և փոշոտվում են։
Փշատերև ծառերի ծաղկման շրջանում գալիս են նրանք, ովքեր թոքերի և շնչառական օրգանների խնդիրներ ունեն։
Աբասթումանում փշատերև ծառերի ծաղկումը մոտավորապես սկսվում է Մայիսի կեսերից և ավարտվում է Հունիս ամսի կեսերին, չնայած դա եղանակից է կախված։ Այս շրջանը ոչ միայն այցելուների, այլև տեղացիների համար է նշանակալից։ Բնակչությունը անտառից հավաքում է չհասած, կանաչ կոներ և դրանցից պատրաստում է ջեմ, մուրաբա և փոշի։ Աբասթումանցիները վստահ են, որ փշատերև ծառի պտուղը տարբեր հիվանդություններ է բուժում։
Լիա Աբուսերիձեն մեկ տարի առաջ Թբիլիսիից Աբասթուման է տեղափոխվել բնակվելու համար։ Կոն հավաքելու սկզբում գնում էր իր թոռան հետ։ Թոշակառու կինն ասում է, որ ճանապարհը, որն անցնում է կոն հավաքելու համար, դժվար ու հոգնեցուցիչ է։
«Կոն հավաքելու համար Զեկարի փլուզված ճանապարհով ենք անցնում: Ոտքով տասնյակ կիլոմետր ճանապարհ ենք անցնում։ Կոների մի մասով փոշի արեցի, մյուս մասով էլ մուրաբա և ջեմ եմ պատրաստում»:
Լիա Աբեսուրիձեի թոռնիկը` Մարիամը 15 տարեկան է։ Կոնի փոշին, որը հավաքել էր տատիկի հետ միասին, Աբասթումանի կենտրոնական այգում` «Ռոմաում» է վաճառում։ Գնորդները Հունիսին քիչ են, հույս ունի, որ հանգստացողների շատացման հետ միասին կշատանա նաև փոշու և մուրաբայի պահանջարկը:
«Կոն բերելու այս տարի առաջին անգամ գնացի, մտածեցի, որ տանն էլ պետք կգա, կվաճառեմ անգամ, ընտանիքիս ֆինանսապես կօգնեմ և դրանով կօգնեմ նաև ժողովրդին»,-ասում է Մարիամը։
« Փոշին շատ է վաճառվում, հաճախ ունենում ենք պատվերներ Թբիլիսիից, երբ չեն կարողանում գալ, զանգում են մեզ և այստեղից ուղարկում ենք։ Հանգստացողները Սոճու ծաղկման դրական կողմերը լավ գիտեն, հիմնականում բուժվելու համար են գնում»,-պատմում էր տեղացի՝ Ցիսանա Կիրթաձեն։
Երրորդ տարին է, ինչ Աբասթումանում հանգստանալու համար Լեյլա Խարեբավան նախընտրում է փոշոտման սեզոնը։ Միջին հասակի կինը հանգստավայր եկել է իր փոքր թոռան հետ, այս անգամ 20 օրով։ Թբիլիսի միշտ վերադառնում է Սոճու փոշիով։ Այս տարի որոշել է, որ կոները տանի և ջեմը ինքնուրույն պատրաստի։
«Այս տարի փոշոտման սեզոնից մի քիչ ուշացանք, շուտ էր սկսվել, բայց և այնպես թոռանս օդը միևնույնն է փոխեցի»,- ասում է Լեյլա Խարեբավան։
Աբասթումանում չի պակասում նաև այն այցելուների քանակը, ովքեր հանգստավայր գալիս են բժշկի խորհրդով։ Թոքաբանները նրանց, ովքեր շնչառական օրգանների խնդիրներ ունեն, առաջարկում են սոճուտում հանգստանալ։ Բուժիչ հատկությունով հանդես են գալիս բույսերի ծիլերը, խեժը, փշերը և փոշին։ Փոշին հիմնականում օգտագործում են բրոնխիտի, թոքերի վարակման և աստղային հիվանդության բուժման և կանխարգելման համար։
Այն, որ երեխաներին պետք է տանենք Աբասթուման փշատերև ծառերի ծաղկման սեզոնին, այս մասին տեղեկացնում է նաև թոքերի հիվանդության վերականգնման կենտրոնի թոքաբանը։ Թամազ Ջիջեիշվիլին ասում է, որ փոշին բոլորի համար, առանց տարիքային սահմանների՝ օգտակար է, դրական է գործում ոչ միայն շնչառական համակարգի վրա, այլև Ստամոքս-աղիքային հիվանդոթյանն դեպքում։
« Կարևորը մարդը չունենա ալերգիա Սոճո փոշու հանդեպ, ուրիշ բացասական կողմ փոշին չունի։ Պատրաստի փոշու արդյունավետ ընդունման համար, փոշոտման սեզոնին սոճուտոմ գտնվելն է»,- ասում է Թամազ Ջիջեիշվիլին։
Ըստ նրա, կոնից պատրաստված մուրաբաները և ջեմերը, խաշելու ընթացքում կորցնեւմ են բնական արդյունքը։ Թոքաբանը ցանկացողներին խորհուրդ է տալիս, որ կանաչ կոնը մսի մեքենայով աղան և մեղրի հետ ուտեն։ Գրեթե նույնն է խորհուրդ տալիս նաև կոնի փոշու համար։ Թամազ Ջիջեիշվիլին ասում է, որ 2 թեյի գդալ փոշին խառնում են 100 գրամ մեղրին և հացով կերակրում երեխաներին։