Սամցխե-Ջավախքի տարածաշրջանում խորովածը բոլորի համար հայտնի և սիրված ուտեստ է: Այն հիմնականում պատրաստում են հայաբնակ տարածքներում:
Պատմականորեն խորովածը եվրասիական քոչվոր ցեղերի ավանդական կերակուրն է, սակայն խարույկի վրա՝ պտտվող շամփուրին հագցված կենդանու ամբողջական մարմինը խորովելու սովորույթը արմատներով հեռանում է մինչ նախապատմական ժամանակները և տարածված էր նաև անտիկ աշխարհում։ Խորովածը, հիմնականում մսով պատրաստված կերակուր է։
Ախալցիխեում խորովածի պատրաստման ամենատարածաված ձևը բանջարեղենների խորովածն է: Պատրաստելու համար հարկավոր է սմբուկ, պղպեղ և լոլիկ:
Ախալցիխեի մունիցիպալիտետի գյուղ Սխվիլիսիի բնակիչ՝ Օֆելիա Շաանովայի ընտանիքում խորոված հաճախ է պատրաստվում: Ուտեստի մասին տեղեկացել է մայրիկից և տատիկից:
«Փոքր էի, երբ նայում էի մեծերին, իսկ հիմա անձամբ եմ պատրաստում և շարունակում այս ավանդույթը: Շատ համեղ է, վրացիներն էլ են անում, հայերն էլ: Կարծում եմ Կովկասում բոլորը գիտեն այս մասին: Խորովածը ձմռանը կարելի է ուտել խաշած կարտոֆիլով կամ մսի հետ»,- պատմում է Օֆելիա Շաանովան և հատուկ 9-րդ ալիքի համար խորովում բանջարեղենը :
Սխվիլիսցի տնային տնտեսուհին ասում է, որ ոմանք բանջարեղենը շամփուրի վրա են խորովում: Խորովածի պատրաստման համար շատ կարևոր է իմանալ, թե որքան պետք է խորովենք բաղադրատոմսերը: Բանջարեղենը չպետք է լինի ում, կամ շատ խորովված:
![](/images/temp/2019/10/20/9e68222bd809201cbcb08f5d56e6435b.png)
Որպեսզի միսը լավ խորովենք, պետք է հաշվի առնենք, որ շամփուրի և կրակի միջև հեռավորությունը լինի 12-ից 15սմ: Պետք է սպասենք, որ բանջարեղենը լավ խորովվի և ապա մաքրենք այն: Գործընթացը կհեշտանա, եթե բանջարեղենը մաքրենք սառը ջրով:
«Խորոված պատրաստել գիտի յուրաքանչյուր հայ»,- ասում են Սխվիլիսիում: Տղացիներն ասում են, որ բանջարեղենը կտրատելուց հետո, հարկ է ավելացնել սոխ, համեմ, խառը կանաչի, ըստ ճաշակի աղ, սև պղպեղ և բուսայուղ: Հետագայում պետք է խառնել և ուտեստը պատրաստ է:
Ավանդական ճաշատեսակը հայկական գյուղերում պահում են նաև ձմռան համար: