"სოფელმა დაკარგა თავისი ეკონომიკური ფუნქცია" - სოსო არჩვაძე

სოფლის მეურნეობა

03.02.2025

ბოლო 10 წლის განმავლობაში საქართველოს მოსახლეობა დაახლოებით 22 300-ით შემცირდა. საქსტატის მონაცემებით, თუ 2014 წლისთვის მოსახლეობის რაოდენობა 3.71 მილიონს აჭარბებდა, 2024 წლის მდგომარეობით 3.69 მილიონი იყო. მოსახლეობის აღნიშნული რაოდენობა გაიანგარიშება ბუნებრივი მატებისა და გარე მიგრაციის გათვალისწინებით. საქართველოში მოსახლეობის აღწერა 2024 წელს დაიწყო და განახლებული შედეგები მიმდინარე წელს ეტაპობრივად გამოქვეყნდება.

სფეროს ექსპერტები ხშირად საუბრობენ იმის შესახებ, რომ სოფლად მცხოვრები მოქალაქეები სულ უფრო ხშირად ტოვებენ საცხოვრებელს და დიდ ურბანულ ცენტრებში ან ემიგრაციაში მიდიან. საქსტატის ბოლო მონაცემებიც ცხადყოფს, რომ ბოლო ათ წელში მნიშვნელოვნად გაიზარდა ქალაქში მცხოვრებთა რიცხვი, სოფლად მცხოვრებთა რაოდენობა კი მცირდება. მაგალითისთვის, ქალაქის მოსახლეობის რიცხვი ათ წელში 133 ათასით გაიზარდა, სოფლად მცხოვრებთა რიცხვი კი 155 ათასით შემცირდა. უფრო კონკრეტულად, 2014 წელს სოფლებში 1.59 მილიონი ადამიანი ცხოვრობდა, 2024 წლისთვის კი რაოდენობა 1.44 მილიონამდე შემცირდა. ათი წლის წინ ქალაქში მცხოვრებთა რიცხვი 2.12 მილიონს აჭარბებდა, 2024 წლისთვის კი რაოდენობა 2.25 მილიონამდე გაიზარდა.

ეკონომისტი და სტატისტიკოსი სოსო არჩვაძე აცხადებს, რომ სოფლად მცხოვრები ადამიანების რაოდენობის შემცირება გამოწვეულია როგორც შობადობის კლებით, ასევე გაზრდილი ემიგრაციის მაჩვენებლით.

„აღწერათაშორის პერიოდში 2002 -2014 წლამდე სოფლის მოსახლეობა დაახლოებით ¼-ით შემცირდა. ბევრ სოფელში შრომისუნარიანი ადამიანი აღარ არის დარჩენილი. მათი რაოდენობის შემცირება რამდენიმე მიზეზის გამო მოხდა: შობადობის შემცირება, ასევე, მიგრაცია ურბანულ მსხვილ ქალაქებში ან უცხოეთში. ფაქტობრივად, სოფელმა დაკარგა თავისი ეკონომიკური და დემოგრაფიული ფუნქცია. ბავშვების რაოდენობაც აღარ არის დიდი სოფლებში, ზოგიერთ კლასში 1-2 ბავშვია“, - აღნიშნავს არჩვაძე.

ეკონომისტის თქმით, საქართველოს სოფლის მეურნეობა ეკონომიკის ყველაზე სუსტი რგოლია. როგორც არჩვაძე ამბობს, უნდა შეიქმნას მოტივაცია, რომ ახალგაზრდა სოფელს დაუბრუნდეს.

„სოფლის მეურნეობა რჩება ეკონომიკის ყველაზე სუსტ რგოლად. მეტსაც გეტყვით, შარშან მაგალითად, საქართველოში შემოვიტანეთ 2.2 მილიარდი აშშ დოლარის ღირებულების აგრო-სასურსათო პროდუქცია, რაც თავისი ღირებულებით იმაზე მეტია, ვიდრე ჩვენ ვაწარმოებთ ადგილზე. მართალია ექსპორტიც გავზარდეთ, მაგრამ სალდო ექსპორტსა და იმპორტს შორის ნარჩუნდება ნახევარ მილიარდ დოლარზე მეტი ოდენობით.

ჩვენ გვჭირდება მეტი მოტივაცია, რომ ახალგაზრდა თაობამ პირი იბრუნოს სოფლისკენ. საჭიროა მეტი სტიმული, რათა სოფელმა დაიბრუნოს თავისი ეკონომიკური, დემოგრაფიული და სოციალური ფუნქცია, მთიან რეგიონებში კი თავდაცვითი ფუნქცია ისე, როგორც მას ჰქონდა რუსეთის იმპერიის მიერ საქართველოს ანექსიამდე“, - განაცხადა სოსო არჩვაძემ.