Վրաստանի Էներգետիկայի և Ջրամատակարարման Կարգավորիչ Ազգային Հանձնաժողովը (GNERC) հայտարարում է, որ հուլիսի 1-ից Վրաստանում գործարկվել է էլեկտրաէներգիայի շուկայի անցումային մոդելը:
Նրանց ասելով, անցումային մոդելում պահպանվում է էլեկտրաէներգիայի մեծածախ շուկայի հուլիսի 1-ից առաջ եղած կառուցվածքը, այն տարբերությամբ, որ էլեկտրաէներգիայով մեծածախ առևտուրը, ուղիղ պայմանագրերի և հավասարակշռող էլեկտրաէներգիայի գնել/վաճառելուց բացի, հնարավոր է նաև մեկ օր առաջ և օրվա շուկաներում, ժամային արտադրանքներով: Անցումային մոդելում նաև պահպանվում է ամսական հաշվետու ժամանակահատվածը:
Տեղեկատվության համաձայն, էլեկտրաէներգիայի շուկայի մոդելի հայեցակարգի համաձայն, անցումային մոդելի գործունեությունը կշարունակվի մինչև 2025 թվականի հուլիսի 1-ը: 2025 թվականի հուլիսի 1-ից նախատեսվում է հավասարակշռող և օժանդակ ծառայությունների շուկայի և ժամային հավասարակշռման գործարկում:
«Շուկայի անցումային մոդելում մեկ օր առաջ և օրվա շուկաներում մասնակցությունը կամավոր է, սակայն որոշ սահմանափակումներով: Մասնավորապես, էլեկտրաէներգիայի ներկրողներին, արտահանողներին և մեծածախ մատակարարներին այս փուլում բորսայում մասնակցելը սահմանափակված է: Բորսայում կարող են մասնակցել խոշոր սպառողները, մանրածախ մատակարարները և փոխանցման ու բաշխման համակարգի օպերատորները միայն էլեկտրաէներգիայի գնելու նպատակով, իսկ դերեգուլացված էլեկտրաէներգիայի արտադրողները՝ էլեկտրաէներգիա վաճառելու նպատակով: Էլեկտրաէներգիայի շուկայի մոդելի հայեցակարգով այսպիսի սահմանափակման սահմանումը պայմանավորված էր որոշակի ռիսկերի առավելագույն ապահովագրմամբ:
Չնայած նրան, որ շուկայի լիբերալիզացիայի նախնական փուլում կարող են լինել որոշակի ռիսկեր և ակնկալիքներ, այդ թվում այն ռիսկերը, որոնք նշում էին շուկայի մասնակիցները թիրախ մոդելի հետ կապված, շուկայի լիբերալիզացիան և ազատ շուկայական մեխանիզմների ներդրումը բարձրացնում է մրցակցությունը, լիկվիդությունը և թափանցիկությունը, ինչը նշանակում է երկրի էներգառեսուրսների ավելի արդյունավետ օգտագործում, ծախսերի արտացոլման հիման վրա գնագոյացում և ավելի մեծ սոցիալական օգուտ, ինչը երկարաժամկետ հեռանկարում նպաստում է էլեկտրաէներգիայի գների նվազմանը:
Նշված ռիսկերի հաշվառմամբ Վրաստանի կառավարությունը որոշում ընդունեց թիրախ մոդելի ներդրումից առաջ գործարկել անցումային մոդելը, որտեղ շուկայի մասնակիցներին կառաջարկվի կազմակերպված հատվածում առևտուր իրականացնել:
Շուկայի անցումային մոդելի դիտարկումը շարունակական ռեժիմում է ընթանում: Հետևաբար, իրականացվում է էլեկտրաէներգիայի շուկայի բարեփոխման հետագա քայլերի պլանավորումը: Եթե գործընթացները էականորեն տարբերվեն այն ակնկալիքներից, որոնք կային անցումային մոդելի գործարկումից առաջ, կօգտագործվեն լրացուցիչ կարգավորող մեխանիզմներ բորսայում առևտրում մասնակցության վրա դրական ազդեցություն ունենալու համար», – նշվում է տեղեկատվության մեջ: