კულტურა
რაბათში კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი ინგრევა
ქალაქ ახალციხეში, რაბათის უბანში მე-19 საუკუნეში აგებული ეკლესიის კედლები დაბზარულია, ჭერი ჩამოწოლილი, იატაკი კი აყრილია. სამრეკლოს სახურავი წლების წინ ჩამოიშალა, ეკლესიის ეზოში საყოფაცხოვრებო ნარჩენების რაოდენობა თანდათან იზრდება.
ანა ზადიკიანის ოჯახი ავარიული ნაგებობის მეზობლად 41 წელია ცხოვრობს. საცხოვრებელი სახლი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლისგან დაახლოებით, 20 მეტრში მდებარეობს და ზადიკიანებისთვის ყოველდღიურ საფრთხეს წარმოადგენს. ანა ამბობს, რომ 10 წლის შვილს ეზოში სათამაშოდ ვერ უშვებს. დედას ეშინია, რომ ტაძრის კედელი ჩამოინგრევა და ბავშვი საფრთხეში აღმოჩნდება.
„ერთი კვირის წინ სახურავიდან ჯვრის ფორმის ქვა ჩამოვარდა, ძალიან შეგვეშინდა. შიგნით შესვლასა და სანთლის დანთებაზე ლაპარაკი ზედმეტია. უბანში ბევრი ტურისტი მოდის და სანთელს ეკლესიასთან, ქვაზე ანთებენ“, - გვიყვება ანა ზადიკიანი.
ზადიკიანების ოჯახს, საცხოვრებელი სახლის გარდა, ტაძართან მიწის ნაკვეთი აქვს, რომელსაც ამავე მიზეზით ვერ ამუშვებენ.
„კედლები დაბზარულია, ცოტაც და ჩამოინგრევა. რატომ დავთესო? კედლები გადმოწვება და ნათესებს სულ გამიფუჭებს“.
ადგილობრივების თქმით, ტაძრის სახურავს წლებია წვიმა და თოვლი აზიანებს. ყველასგან უყურადღებოდ მიტოვებული სალოცავის ეზოში, მოსახლეობამ ნაგავსაყრელი მოაწყო.
„მეზობლებთან სულ ჩხუბი მაქვს, ზედა უბნიდან ნაგავი „მეშოკებით“ მოაქვთ. ეკლესიის ეზოში ცელოფნებს და ბოთლებს ყრიან“, - წუხს ანა ზადიკიანი.
„ჩვენი სათხოვარია ეკლესია გააკეთონ, რომ დაინგრეს მეზობლის სახლსაც დააზიანებს“, - ამბობს ართენიკ ბაბოიანი.
წლების წინ, ეკლესიის შეკეთება საკუთარი სახსრებით სცადა რაბათის უბანში მცხოვრებმა ზორიკა შაპოიანმა.
„ჭერში ავედი და გავამაგრე. პატრონი არ ჰყავს და ამიტომაც მალე ინგრევა. ჩემი წინაპრები აქ ცხოვრობდნენ, ბებიაც და ბაბუაც. აქ ბავშები დარბიან და საშიში ადგილი გახდა“, - ყვება ზორიკ შაპოიანი.
ეკლესიის შეკეთებასთან ერთად, ძეგლის გარშემო მცხოვრებ ადგილობრივებთან ერთად, ტაძრის ეზოც არაერთხელ დაუსუფთავებია. „ტურისტები დადიან, გვრცხვენია და ვასუფთავებთ“. ზორიკ შაპოიანი იხსენებს, რომ ნაგებობა ბოლო ოცი წელია ავარიულ მდგომარეობაშია. ისტორიკოსების თქმით, კომუნისტური რეჟიმის დროს ტაძარს სათავსოდ იყენებდნენ.
„ადრე ტაძარი მოქმედი იყო და წირვაც ტარდებოდა, ახლა მიტოვებულია და პატრონი არავინაა. შენობას ძეგლის სტატუსი აქვს , ამიტომ მასზე სააგენტომ უნდა იზრუნოს“, - ამბობს ცირა მესხიშვილი.
ტაძრის მდგომარეობის ამსახველი ფოტომასალა საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოში ვაჩვენეთ. პრესსამსახურის ინფრომაციით, ძეგლი გადაუდებელ სამუშაოებს არ საჭიროებს. მცირე რეაბილიტაციის ჩატარება კი ადგილობრივ ხელისუფლებასაც შეუძლია.
„რაც ვნახეთ ძირითადი დაზიანება სამრეკლოს სახურავია. ეს არ არის მასშტაბური სამუშაო, ამის მოგვარება თვითმმართველობასაც შეუძლია“, - გვითხრა სააგენტოს პრესსამსახურის უფროსმა ბექა ბარამიძემ.
ახალციხის მერიას ისტორიული სალოცავის რეაბილიტაციის გეგმა არ აქვს. მუნიციპალიტეტის პირველი პირი ამბობს, რომ სარეაბილიტაციო სამუშაოების შესასრულებლად პროექტია საჭირო, რომელსაც სააგენტოსგან დამოუკიდებლად ვერ შექმნიან.
,,მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ბევრი დაზიანებული ნაგებობაა, რომლებსაც კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი აქვს მინიჭებული. მათ რებილიტაციას სპეციალური პროექტი სჭირდება, რომ ყველაფერი გათვალისწინებული იყოს. ეს პროექტები უნდა შეთანხმდეს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოსთან. ტაძრის ამჟამინდელი მდგომარეობიდან გამომდინარე, მუნიციპალიტეტს არ აქვს რესურსი, რომ ასეთი პროექტი მოამზადოს. დიდი თანხაა საჭირო, რასაც ადგილობრივი ბიუჯეტით ვერ შევძლებთ“, - ამბობს ახალციხის მერი ზაზა მელიქიძე.
სანამ ძეგლის პირვანდელი სახე ჯერ კიდევ იკითხება, მისი ავარიული მდგომარეობით შეშინებული და თვითნებური ნაგავსაყრელით შეწუხებული მოსახლეობა, სახელმწიფო უწყებებისგან რეაგირებას ითხოვს.
ანა ზადიკიანის ოჯახი ავარიული ნაგებობის მეზობლად 41 წელია ცხოვრობს. საცხოვრებელი სახლი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლისგან დაახლოებით, 20 მეტრში მდებარეობს და ზადიკიანებისთვის ყოველდღიურ საფრთხეს წარმოადგენს. ანა ამბობს, რომ 10 წლის შვილს ეზოში სათამაშოდ ვერ უშვებს. დედას ეშინია, რომ ტაძრის კედელი ჩამოინგრევა და ბავშვი საფრთხეში აღმოჩნდება.
„ერთი კვირის წინ სახურავიდან ჯვრის ფორმის ქვა ჩამოვარდა, ძალიან შეგვეშინდა. შიგნით შესვლასა და სანთლის დანთებაზე ლაპარაკი ზედმეტია. უბანში ბევრი ტურისტი მოდის და სანთელს ეკლესიასთან, ქვაზე ანთებენ“, - გვიყვება ანა ზადიკიანი.
ზადიკიანების ოჯახს, საცხოვრებელი სახლის გარდა, ტაძართან მიწის ნაკვეთი აქვს, რომელსაც ამავე მიზეზით ვერ ამუშვებენ.
„კედლები დაბზარულია, ცოტაც და ჩამოინგრევა. რატომ დავთესო? კედლები გადმოწვება და ნათესებს სულ გამიფუჭებს“.
ადგილობრივების თქმით, ტაძრის სახურავს წლებია წვიმა და თოვლი აზიანებს. ყველასგან უყურადღებოდ მიტოვებული სალოცავის ეზოში, მოსახლეობამ ნაგავსაყრელი მოაწყო.
„მეზობლებთან სულ ჩხუბი მაქვს, ზედა უბნიდან ნაგავი „მეშოკებით“ მოაქვთ. ეკლესიის ეზოში ცელოფნებს და ბოთლებს ყრიან“, - წუხს ანა ზადიკიანი.
„ჩვენი სათხოვარია ეკლესია გააკეთონ, რომ დაინგრეს მეზობლის სახლსაც დააზიანებს“, - ამბობს ართენიკ ბაბოიანი.
წლების წინ, ეკლესიის შეკეთება საკუთარი სახსრებით სცადა რაბათის უბანში მცხოვრებმა ზორიკა შაპოიანმა.
„ჭერში ავედი და გავამაგრე. პატრონი არ ჰყავს და ამიტომაც მალე ინგრევა. ჩემი წინაპრები აქ ცხოვრობდნენ, ბებიაც და ბაბუაც. აქ ბავშები დარბიან და საშიში ადგილი გახდა“, - ყვება ზორიკ შაპოიანი.
ეკლესიის შეკეთებასთან ერთად, ძეგლის გარშემო მცხოვრებ ადგილობრივებთან ერთად, ტაძრის ეზოც არაერთხელ დაუსუფთავებია. „ტურისტები დადიან, გვრცხვენია და ვასუფთავებთ“. ზორიკ შაპოიანი იხსენებს, რომ ნაგებობა ბოლო ოცი წელია ავარიულ მდგომარეობაშია. ისტორიკოსების თქმით, კომუნისტური რეჟიმის დროს ტაძარს სათავსოდ იყენებდნენ.
„ადრე ტაძარი მოქმედი იყო და წირვაც ტარდებოდა, ახლა მიტოვებულია და პატრონი არავინაა. შენობას ძეგლის სტატუსი აქვს , ამიტომ მასზე სააგენტომ უნდა იზრუნოს“, - ამბობს ცირა მესხიშვილი.
ტაძრის მდგომარეობის ამსახველი ფოტომასალა საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოში ვაჩვენეთ. პრესსამსახურის ინფრომაციით, ძეგლი გადაუდებელ სამუშაოებს არ საჭიროებს. მცირე რეაბილიტაციის ჩატარება კი ადგილობრივ ხელისუფლებასაც შეუძლია.
„რაც ვნახეთ ძირითადი დაზიანება სამრეკლოს სახურავია. ეს არ არის მასშტაბური სამუშაო, ამის მოგვარება თვითმმართველობასაც შეუძლია“, - გვითხრა სააგენტოს პრესსამსახურის უფროსმა ბექა ბარამიძემ.
ახალციხის მერიას ისტორიული სალოცავის რეაბილიტაციის გეგმა არ აქვს. მუნიციპალიტეტის პირველი პირი ამბობს, რომ სარეაბილიტაციო სამუშაოების შესასრულებლად პროექტია საჭირო, რომელსაც სააგენტოსგან დამოუკიდებლად ვერ შექმნიან.
,,მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ბევრი დაზიანებული ნაგებობაა, რომლებსაც კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი აქვს მინიჭებული. მათ რებილიტაციას სპეციალური პროექტი სჭირდება, რომ ყველაფერი გათვალისწინებული იყოს. ეს პროექტები უნდა შეთანხმდეს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოსთან. ტაძრის ამჟამინდელი მდგომარეობიდან გამომდინარე, მუნიციპალიტეტს არ აქვს რესურსი, რომ ასეთი პროექტი მოამზადოს. დიდი თანხაა საჭირო, რასაც ადგილობრივი ბიუჯეტით ვერ შევძლებთ“, - ამბობს ახალციხის მერი ზაზა მელიქიძე.
სანამ ძეგლის პირვანდელი სახე ჯერ კიდევ იკითხება, მისი ავარიული მდგომარეობით შეშინებული და თვითნებური ნაგავსაყრელით შეწუხებული მოსახლეობა, სახელმწიფო უწყებებისგან რეაგირებას ითხოვს.
Նույն թեմայով
Հայտնի..
Հարցազրույց
Օրվա արտահայտություն
Նյութեր գործընկեր լրատվամիջոցներից
Եղանակի տեսություն
Փոխարժեք
AMD
1000
6.8978
EUR
1
2.8837
RUB
100
2.8914
TRY
1
0.0829
USD
1
2.6755
Օրացույց
Տարածաշրջան
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
