ერთი ამერიკული დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.5598 ლარი გახდა. ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული ლარის ოფიციალური გაცვლითი კურსის მიხედვით, ეროვნული ვალუტა დოლართან მიმართებაში უმნიშვნელოდ გამყარდა.

ერთი ამერიკული დოლარის ოფიციალური ღირებულება 2.5311 ლარი გახდა. ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული ლარის ოფიციალური გაცვლითი კურსის მიხედვით, ეროვნული ვალუტა დოლართან მიმართებაში გაუფასურდა. 30 ნოემბრიდან ერთი დოლარის ოფიციალური ფასი 2.5311 ლარი გახდება. კურსი, რომელიც დღეს მოქმედებდა, 2.5078 ლარს შეადგენდა. შესაბამისად, ლარის ოფიციალური გაცვლითი კურსის ცვლილებამ 0.0233 ლარი შეადგინა. ეროვნული ვალუტის კურსი ევროსთან მიმართებაშიც გაუფასურდა. კერძოდ, 30 ნოემბრიდან ერთი ევროს შეძენა 2.6825 ლარად იქნება შესაძლებელი, მაშინ, როდესაც დღეს მოქმედი კურსი 2.6670 ლარს შეადგენდა. შესაბამისად, ლარის ოფიციალური გაცვლითი კურსის ცვლილებამ ევროსთან მიმართებაში 0.0155 ლარი შეადგინა.

ლარი  გაუფასურებას ისევ აგრძელებს. ახალციხელები შიშობენ, რომ დოლარის გაძვირების შედეგები საკუთარ ბიუჯეტზე უარყოფითად უახლოეს დღეებში აისახება.

ახალციხელები ლარის გაუფასურებაზე ჩივიან. ამბობენ, რომ კურსის ცვლილება უარყოფითად აისახება მათ კრედიტებზე, ძვირდება პროდუქტები და მედიკამენტები, რაც ერთობლიობაში ფინანსურ პრობლემებს ქმნის. 

პროექტის ,,მიკრო და მცირე მეწარმეობის განვითარების“ ფარგლებში, სამცხე–ჯავახეთის შვიდივე მუნიციპალიტეტიდან, სახელმწიფოსგან თანადაფინანსებისთვის  240 პირი შეირჩა.

ახალციხის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტი, დაახლოებით, 5 600 000 ლარით გაიზარდა. თანხები ძირითადად, ინფრასტრუქტურული პროექტების განხორციელებას მოხმარდება. 

ახალციხესა და ახალქალაქში, ინოვაციური ბიზნესის ხელშეწყობის პროგრამის, სტარტაპ საქართველოს პრეზენტაცია გაიმართა. ,,დამწყები საწარმოების ხელშეწყობის პროგრამის“ დეტალებზე, მასში მონაწილეობის წესებისა და პირობების შესახებ ინფორმაცია ადგილობრივ მოსახლეობას და მუნიციპალიტეტების წარმომადგენლებს მიაწოდეს. პირველ ეტაპზე, ინოვაციური და მაღალტექნოლოგიური სტარტაპების დასაფინანსებლად, სახელმწიფო 11 მლნ. ლარს გამოყოფს.

სოციალური მეწარმეობის განვითარების ხელშემწყობი პროექტის პრეზენტაცია ახალციხეში. ადგილობრივ მეწეარმეებს, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და თვითმმართველობის წარმომადგენლებს, პროექტის დეტალები გააცნეს. ,,სოციალური მეწარმეობა–ინოვაციური მიდგომა ეკონომიკური და სოციალური ცვლილებებისთვის“ – ასე ჰქვია პროექტს, რომლის მიზანიც, ქვეყნის მასშტაბით 14  სოციალური საწარმოს შექმნა და დაფინანსებაა. პროექტი არსებული სოციალური საწარმოების ხელშეწყობასა და მათ პოპულარიზაციასაც გულისხმობს.

ბათუმი–ახალციხის საავტომობილო გზის, გოდერძი–ზარზმის მონაკვეთის სამშენებლო სამუშაოებისთვის პროექტი შესათანხმებლად ადიგენის მუნიციპალიტეტის გამგეობაში შევიდა. აღნიშნულს ადიგენის გამგებელი ზაქარია ენდელაძე შესაბამის სამსახურებთან ერთად გაეცნო. პროექტის ფარგლებში ასფალტის საფარის, სანიაღვრე არხების, ხიდების, გაბიონებისა და მილხიდების მოწყობა იგეგმება.  ადიგენის გამგეობის ინფორმაციით, ღნიშნული მონაკვეთის რეაბილიტაცია ხელს შეუწყობს, როგორც სამცხე-ჯავახეთისა და ზემო აჭარის მოსახლეობის სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობის გაუმჯობესებას, ასევე ქვეყნის ეკონომიკისა და ტურიზმის განვითარებას. აღმოსავლეთ საქართველო ადიგენის გავლით გაცილებით მოკლე გზით დაუკავშირდება აჭარის რეგიონს, რაც მუნიციპალიტეტს დამატებით ეკონომიკურ სარგებელს მოუტანს.

პროექტ ,,მიკრო და მცირე მეწარმეობის განვითარების პროგრამის“ ფარგლებში, სამცხე–ჯავახეთიდან 2 000–ზე მეტი განაცხადი შევიდა. აქედან შემდეგ ეტაპზე, 700 ბენეფიციარი  გადავიდა. ისინი ტრენინგების კურსს გადიან, სადაც ბიზნეს გეგმების წერას ისწავლიან და პირველი მაისიდან ბიზნეს გეგმების კონკურსში ჩაერთვებიან. პროექტის ხელმძღვანელების ვარაუდით, მათგან მინიმუმ, 300 მეწარმე დაფინანსდება. ამჯერად პრიორიტეტი ტურიზმის სფეროა. ამ მიმართულებით, წელს შედარებით მეტი იდეა დარეგისტრირდა. მეწარმეები განსაკუთრებით ნინოწმინდის, ახალქალაქისა და ბორჯომის მუნიციპალიტეტებიდან აქტიურობენ.

2016 წლის 15 თებერვლიდან, საქართველოს ყველა რეგიონში, პროგრამა „აწარმოე საქართველოში“ ფარგლებში, მიკრო და მცირე მეწარმეობის ხელშეწყობის პროექტის რეგისტრაცია დაიწყო. დაინტერესებულ პირებს შესაძლებლობა ეძლევათ, იდეის განსახორციელებლად მოიპოვონ სახელმწიფოს თანადაფინანსება (5,000 ლარამდე 1 მეწარმე, 10,000 ლარამდე 2 მეწარმე, 15,000 ლარამდე 3 მეწარმე). რეგისტრაცია პირველ აპრილამდე გაგრძელდება. პროექტის მიზანია ადგილობრივ მოსახლეობას ხელი შეუწყოს საკუთარი საქმის წამოწყებაში ან არსებული ბიზნესის გაფართოებაში. მიკრო და მცირე მეწარმეობის ხელშეწყობის პროგრამა, სახელმწიფო პროექტის –  „აწარმოე საქართველოში“ ფარგლებში  ხორციელდება.

საქართველოში დოლართან მიმართებაში ლარის გაუფასურების ისტორიული მაქსიმუმი დაფიქსირდა. ეროვნული ბანკის ბოლო მონაცემებით, ეროვნული ვალუტის ოფიციალური გაცვლითი კურსი 2,50 თეთრს შეადგენს. ლარი, ბოლო რამდენიმე დღის განმავლობაში, დოლართან მიმართებაში რამდენიმე ერთეულით გაუფასურდა. მცურავი კურსის მიზეზებზე საუბრისას, ექსპერტებს სხვადასხვა არგუმენტი აქვთ.

   3 დეკემბერს, ახალციხეს, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი ეწვევა. დიმიტრი ქუმსიშვილი, პროგრამის, “მიკრო და მცირე მეწარმეობის ხელშეწყობის” ფარგლებში დაფინანსებული პროექტის ავტორებს შეხვდება. ეკონომიკის სამინისტროს წარმომადგენლები, აღნიშნული პროგრამის პრეზენტაციას 13:00 საათზე, სასტუმრო ,,ლომსიაში” გამართავენ.

მიკრო და მცირე მეწარმეობის ხელშეწყობის პროექტში მონაწილე პირები უკვე შერჩეულია. პროგრამის ბოლო ეტაპი – ხელშეკრულებების გაფორმება და ბენეფიციარების დაფინანსება, 2 ნოემბრიდან დაიწყება. პროგრამის ხელმძღვანელები ამბობენ, რომ გამარჯვებული პროექტები როგორც სოფლის მეურნეობის, ისე არასასოფლო–სამეურნეო სფეროებიდანაა წარმოდგენილი. სამცხე–ჯავახეთის მასშტაბით,  გასაუბრებაზე შერჩეული 400–მდე განაცხადიდან, საბოლოოდ, გრანტს 250 მათგანი მიიღებს. მათ შორის რამდენიმე ინოვაციური იდეაცაა. ბენეფიციარების ნაწილი დამწყები მეწარმეა, ნაწილი კი პროექტის ფარგლებში, არსებული ბიზნესის გაფართოვებას აპირებს.

„ჯერ ,,გაზპრომ”-ი შემოვა საქართველოში, შემდეგ რუსეთი შემოიყვანს ჯარს“ -ასეთია ახალციხელების ერთი ნაწილის პოზიცია  ქვეყანაში, რუსეთიდან ბუნებრივი აირის შემოსვლასთან დაკავშირებით.  იმ შემთხვევაში  თუ  ხელისუფლება  ,,გაზპრომ”-თან  ხელშეკრულებას გააფორმებს, ადგილობრივები არც იმას გამორიცხავენ, რომ ეს მხოლოდ, მაღალჩინოსანთა პოლიტიკურ ან ბიზნესინტერესებს უკავშირდებოდეს. ახალციხელების მეორე ნაწილი კი ფიქრობს, რომ საქართველოში ალტერნატიული გაზის შემოსვლით კონკურენცია გაჩნდება. ,,გაზპრომ”-ის წარმომადგენელთან შეხვედრაზე კომენტარი, 13 ოქტომბერს, ენერგეტიკის მინისტრმაც გააკეთა. კახი კალაძე კომპანიასთან თანამშრომლობითპრობლემას ვერ ხედავს და აცხადებს, რომ მასთან წინა მთავრობებიც თანამშრომლობდნენ. შემოვა თუ არა რუსული გაზი  საქართველოში – მინისტრს ამაზე  ზუსტი პასუხი არ აქვს, თუმცა სამომავლოდ არაფერს გამორიცხავს.

 3 ივლისის მონაცემებით, ყველა ფიზიკურ პირს, რომელიც დაუბეგრავი მინიმუმის მოთხოვნით, შემოსავლების სამსახურის ბაზაში დარეგისტრირდა, კუთვნილი თანხა უკვე დაუბრუნდა. შესაბამისად, საქართველოს 447 215 მოქალაქეს დაუბეგრავი მინიმუმის სახით, სახელმწიფო ბიუჯეტიდან საერთო ჯამში  122 960 752 ლარი ჩაერიცხა. ამასთან, დღეიდან 30 სექტემბრის (დეკლარაციის წარდგენის ბოლო დღე) ჩათვლით რეგისტრირებული ელექტრონული დეკლარაციების მიხედვით, მოსარგებლე პირს თანხა დეკლარაციის წარდგენიდან 2 დღის ვადაში დაუბრუნდება. შემოსავლების სამსახურის ინფორმაციით, დაუბეგრავი მინიმუმით გათვალისწინებული თანხის დაბრუნება საგადასახადო კანონმდებლობით დეკლარაციის შევსებიდან 3 თვის შემდეგ არის გათვალისწინებული. მიუხედავად ამისა, გათვალისწინებულ იქნა თანხის მიმღები მოქალაქეების სოციალური სტატუსი, მათ კუთვნილი თანხა უმოკლეს ვადაში მიიღეს. აღსანიშნავია ისიც, რომ თანხის სწრაფი და ეფექტური გაცემა განხორციელდა სპეციალური გეგმის მიხედვით და მას უარყოფითი გავლენა არ მოუხდენია სახელმწიფო ბიუჯეტის შესრულებაზე. მეტიც, სახელმწიფო ბიუჯეტის შემოსულობები 2015 წლის პირველი 6 თვის მონაცემებით შესრულებულია გადაჭარბებით. შემოსავლების სამსახური კიდევ ერთხელ განმარტავს, რომ დაბრუნების პროცესი შეეხება ყველა მოქალაქეს, რომლის მიერ 2014 წელს მიღებული ერთობლივი შემოსავალი არ აღემატება 6 000 ლარს. ამ მოქალაქეებს უფლება აქვთ შესაბამისი კალენდარული წლის მიხედვით ხელფასის სახით მიღებული დასაბეგრი შემოსავლიდან გამოქვითონ დაუბეგრავი მინიმუმი – 1800 ლარი – და მოითხოვონ აღნიშნულზე გადახდილი შესაბამისი საშემოსავლო გადასახადის თანხის დაბრუნება. კერძოდ, თუ მოქალაქის მიერ 2014 წელს მიღებული ერთობლივი შემოსავალი 1800-დან 6000 ლარამდეა, მას უფლება აქვს მხოლოდ ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლიდან დაიბრუნოს 360 ლარი, ხოლო თუ 1800 ლარამდეა, დაბრუნებას ექვემდებარება (მხოლოდ ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლიდან) კონკრეტული თანხის 20 პროცენტი. ძალაში რჩება, ასევე, 2013 კალენდარული წლის მიხედვით ხელფასის სახით მიღებულ შემოსავალზე დაუბეგრავი მინიმუმის გამოქვითვის უფლებაც.

სახელმწიფო ბიუჯეტი დაახლოებით 140 მილიონი ლარით შეცირდა – ამის შესახებ მთავრობის დღევანდელ სხდომაზე ფინანსთა მინისტრმა ნოდარ ხადურმა განაცხადა. საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტში არსებული დეფიციტის შესავსებად,  თანხის დაზოგვის მიზნით, მთავრობამ არა მხოლოდ სამინისტროებს, არამედ ადგილობრივ თვითმმართველობებსაც  მიმართა. შინაგან საქმეთა სამინისტრო 15 მილიონი ლარით, ენერგეტიკისა და თავდაცვის  სამინისტროები – 5 მილიონით,  გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინისტროს ბიუჯეტი კი ორ მილიონამდე ლარით შემცირდა.

ხელფასები საჯარო სამსახურსა და კერძო დაწესებულებებში  –  ახალციხის მაცხოვრებლები ამბობენ, რომ შრომის საშუალო ანაზღაურება 300 ლარს შეადგენს. ოფიციალური მონაცემებით კი  საქართველოში  საშუალო ხელფასი  800 ლარია.   ამასთან, საპარლამენტო უმრავლესობის წარმომადგენლებს  მიაჩნიათ, რომ საქმის მცოდნე ადამიანმა საჯარო სამსახურში 2 000 ლარზე ნაკლები ხელფასის შემთხვევაში არ უნდა იმუშაოს. ოფიციალური ინფორმაციით, საქართველოში საშუალო ხელფასი 800 ლარს შეადგენს, თუმცა აღნიშნულ მაჩვენებელი, როგორც საჯარო სამსახურში, ასევე კერძო კომპანიებში დასაქმებულ პირებს აერთიანებს. ახალციხის მკვიდრები საშუალო ხელფასის შესახებ მაჩვენებლს ეჭვქვეშ აყენებენ.

ახალქალაქში ორ კომპაქტურ დასახლებში 22 ქუჩის რეაბილიტაცია მიმდინარეობს. სამუშაოებს დღეს მხარის გუბერნატორი აკაკი მაჭუტაძე, სამხარეო ადმინისტრაციისა და ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის გამგეობის წარმომადგენლები დააკვირდნენ. პროექტების ფარგლებში ამ ეტაპზე გზის სავალ ნაწილზე ასფალტო-ბეტონის მეორე ფენის დაგება მიმდინარეობს, მოეწყო ტროტუარები და ბაზალტის ბორდიურები, მოწესრიგდა საკანალიზაციო ჭები, დაგეგმილია ასევე შიდა ეზოების მოწესრიგება და გაზონების მოწყობა. ორივე პროექტის განხორციელებას ადგილობრივი ბიუჯეტიდან 3 მილიონ 70 ათასი  ლარი მოხმარდება. ჯამში რეაბილიტაცია ხუთკილომეტრიანი სიგრძის გზას ჩაუტარდება. შედეგად აღნიშნული უბნების კეთილმოწყობილი გზით ქალაქში მცხოვრები 11 ათასამდე მოსახლე ისარგებლებს.