ჯანდაცვა
ნინო ივანიძე ტყვიაზე ჩატარებული კვლევის პასუხებს ელის. მის სამი წლის შვილს სისხლის ანალიზი გასული წლის შემოდგომაზე აუღეს. დააავდებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში ამბობენ, რომ ოჯახებში პასუხები უკვე გაგზავნილია და რეკომენდაციებთან ერთად რამდენიმე დღეში მიიღებენ.
“გამეხარდა, რომ ჩემი შვილი მოხვდა კვლევაში. მთელი ოჯახი ანალიზის პასუხების მოლოდინის რეჟიმში ვართ. თუ მომატებული იქნება ტყვიის დონე, დროულად გავერკვევით და მივხედავთ ამ საკითხს“, - ამბობს ნინო ივანიძე.
სამცხე-ჯავახეთში მცხოვრები 100 ბავშვის სისხლი იტალიის ჯანმრთელობის ინსტიტუტის ლაბორატორიაში გაიგზავნა. შედეგების მიხედვით, რეგიონში ბავშვების 32%-ის სისხლში ტყვიის შემცველობა მერყეობს 5-10 მკგ/დლ (მიკროგრამი დეცილიტრზე) ფარგლებში, რაც მიუთითებს მსუბუქ მატებაზე, ხოლო ბავშვების 12%-ის სისხლში ტყვიის შემცველობა ტოლია ან აღემატება 10 მკგ/დლ-ს.
დააავდებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში აცხადებენ, რომ ადამიანის ორგანიზმში ტყვიის მინიმალური, ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხო კონცენტრაცია არ არის დადგენილი. თუმცა, მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის და აშშ დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრების რეკომენდაციების შესაბამისად, გარკვეული ღონისძიებები უნდა დაიგეგმოს, როდესაც ვენურ სისხლში ტყვიის შემცველობა ტოლია ან აღემატება 5 მკგ/დლ-ს (მიკროგრამი დეცილიტრზე). ასეთი კი სამცხე-ჯავახეთში 100-დან 32 ბავშვია.
კვლევა საქართველოს სტატისტიკის ეროვნულმა სამსახურმა, გაეროს ბავშვთა ფონდისა და დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის მხარდაჭერით, 2018 წელს ჩაატარა. საქართველოს მასშტაბით, 2-7 წლის ასაკის 1 578 ბავშვის ვენური სისხლის ანალიზი აიღეს.
ლაბორატორიიდან მიღებული პასუხების მიხედვით, საქართველოში ბავშვების 41%-ს სისხლში ტყვიის შემცველობა მომატებული აქვს. კვლევის შედეგებში რამდენიმე დეტალი მოსახლეობისთვის მოულოდნელი აღმოჩნდა. მძიმე მეტალის დონე სოფლებში უფრო მაღალია, ვიდრე ქალაქებში. ამასთან, ნივთიერება სისხლში დასავლეთ საქართველოში გაცილებით მეტ ბავშვს დაუფიქსირდა, ვიდრე აღმოსავლეთში. თბილისში, სადაც უფრო მეტი მშენებლობაა და გარემოს გაცილებით მეტი ავტომობილი აბიუნძურებს, ტყვიის მაჩვენებელი არც თუ ისე მაღალია.
„მდგომარეობა საყურადღებოა, მაგრამ პანიკის საფუძველი არ არის. მსგავსი და უფრო მძიმე სიტუაცია იყო მრავალ განვითარებულ ქვეყანაში 20-30 წლის წინ, რომელიც დაიძლია შესაბამისი მიზნობრივი პროგრამებით და ინტერვენციებით“, - ამბობენ დაავადებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში.
იმ შემთხვევაში, თუ სისხლში ტყვიის შემცველობა ძალიან მაღალია (50-150 მკგ/დლ-ზე), ინიშნება მეტალის გამომძევებელი თერაპია.
„ორგანიზმიდან ტყვიის გამომძეველი თერაპია უფრო ცუდია, ვიდრე მისი მაღალი შემცველობა სისხლში. უმჯობესია ეს პროცესი კვებით დავარეგულიროთ. თუ პაციენტის ორგანიზმში ნორმის ფარგლებშია რკინა და კალიუმი, მაშინ ტყვია აღარ შეიწოვება“, - განაცხადა „ბათუმელებთან“ საუბრისას პედიატრმა თემურ მიქელაძემ.
სისხლში მძიმე მეტალის მაღალი შემცველობა ახალი გამოწვევაა ქართული მედიცინისთვისაც. მდგომარეობის სიმძიმიდან გამომდინარე, ექიმები ფრთხილობენ. ტყვიით ინტოქსიკაციის შემთხვევა, შესაძლებელია, რთული გამოსავლენი იყოს, რადგან ის სპეციფიკური ნიშნებით არ ხასიათდება.
„თუ კლინიკაში ანალიზის პასუხით მოვლენ, ჩვენ შეგვიძლია რეკომენდაციები მივცეთ. დამატებითი კვლევებისთვის თბილისში გავუშვებთ, ოღონდ არა ნებისმიერ კლინიკაში", - ამბობს ახალციხის კლინიკა „იმედის“ პედიატრი მაია ზაზაძე.
დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის ინფორმაციით, ტყვიით მოწამვლა იწვევს გონებრივი განვითარების შეფერხებას, ქვეითდება ინტელექტუალური კოეფიციენტი, მცირდება ყურადღების კონცენტრაცია, იზრდება ანტისოციალური ქცევა და სხვ. მძიმე მეტალით ინტოქსიკაციისგან განსაკუთრებით დაუცველები ბავშვები არიან, ვინაიდან მათი ორგანიზმი ზრდასრულებთან შედარებით 4-5-ჯერ უფრო მეტ ტყვიას ითვისებს.
„საყურადღებო, მაგრამ არა საპანიკო“ - ასე გამოეხმაურა კვლევის შედეგებს ჯანდაცვის მინისტრი.
„კვლევის შედეგებმა დაგვანახა შემდგომი ეტაპების საჭიროება, რომლებიც უკვე დაწყებულია. ყველა ბავშვთან, სადაც ტყვიის მომატებული რაოდენობა აღმოჩნდა, მათთან და ოჯახის წევრებთან ჩატარდება განმეორებითი კვლევები, რომელსაც დაემატება გარემოს სინჯების აღება. ჩვენი სტრატეგიული ამოცანაა ტყვიის წყაროს პოვნა და ელიმინაცია“, - განაცხადა დავით სერგეენკომ მედიასთან საუბრისას.
ტყვიის პრობლემის მოსაგვარებლად საქართველოს მთავრობამ მოკლევადიანი და გრძელვადიანი გეგმები დასახა. კვლევაში მონაწილე ყველა ბავშვის ოჯახს გაეწევა რეკომენდაციები. იმ ბავშვის შემთხვევაში, რომლის სისხლში ტყვიის დონე აღემატება 5 მკგ/დლ-ს, ტყვიის წყაროების გამოსავლენად მოხდება მათი საცხოვრებელი გარემოს შეფასება. მათი ოჯახის 18 წლამდე ასაკის წევრებისთვის ტყვიის შემცველობის დონის განსაზღვრა უფასოდ მოხდება.
დაგეგმილია საქართველოს რეგიონებში ოჯახის ექიმების, პედიატრებისა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სამსახურების სპეციალისტების გადამზადება ტყვიის გამოვლენისა და მართვის საკითხებში.
მძიმე მეტალი ბავშვების ორგანიზმში - ოჯახები ტყვიაზე კვლევის პასუხის მოლოდინში არიან
სამცხე-ჯავახეთში ტყვიაზე 2-7 წლის 100 ბავშვი გამოიკვლიეს. მათგან 32-ს სისხლში მძიმე მეტალის დონე მომატებული აღმოაჩნდა. ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი დასავლეთ საქართველოში დაფიქსირდა. ამ მხრივ სამცხე-ჯავახეთი მეხუთე ადგილზეა და თბილისსაც უსწრებს. სახელმწიფოს წინაშე მთავარი გამოწვევა დგას - ტყვიის წყარო უნდა იპოვოს.
ნინო ივანიძე ტყვიაზე ჩატარებული კვლევის პასუხებს ელის. მის სამი წლის შვილს სისხლის ანალიზი გასული წლის შემოდგომაზე აუღეს. დააავდებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში ამბობენ, რომ ოჯახებში პასუხები უკვე გაგზავნილია და რეკომენდაციებთან ერთად რამდენიმე დღეში მიიღებენ.
“გამეხარდა, რომ ჩემი შვილი მოხვდა კვლევაში. მთელი ოჯახი ანალიზის პასუხების მოლოდინის რეჟიმში ვართ. თუ მომატებული იქნება ტყვიის დონე, დროულად გავერკვევით და მივხედავთ ამ საკითხს“, - ამბობს ნინო ივანიძე.
სამცხე-ჯავახეთში მცხოვრები 100 ბავშვის სისხლი იტალიის ჯანმრთელობის ინსტიტუტის ლაბორატორიაში გაიგზავნა. შედეგების მიხედვით, რეგიონში ბავშვების 32%-ის სისხლში ტყვიის შემცველობა მერყეობს 5-10 მკგ/დლ (მიკროგრამი დეცილიტრზე) ფარგლებში, რაც მიუთითებს მსუბუქ მატებაზე, ხოლო ბავშვების 12%-ის სისხლში ტყვიის შემცველობა ტოლია ან აღემატება 10 მკგ/დლ-ს.
დააავდებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში აცხადებენ, რომ ადამიანის ორგანიზმში ტყვიის მინიმალური, ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხო კონცენტრაცია არ არის დადგენილი. თუმცა, მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის და აშშ დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრების რეკომენდაციების შესაბამისად, გარკვეული ღონისძიებები უნდა დაიგეგმოს, როდესაც ვენურ სისხლში ტყვიის შემცველობა ტოლია ან აღემატება 5 მკგ/დლ-ს (მიკროგრამი დეცილიტრზე). ასეთი კი სამცხე-ჯავახეთში 100-დან 32 ბავშვია.
კვლევა საქართველოს სტატისტიკის ეროვნულმა სამსახურმა, გაეროს ბავშვთა ფონდისა და დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის მხარდაჭერით, 2018 წელს ჩაატარა. საქართველოს მასშტაბით, 2-7 წლის ასაკის 1 578 ბავშვის ვენური სისხლის ანალიზი აიღეს.
ლაბორატორიიდან მიღებული პასუხების მიხედვით, საქართველოში ბავშვების 41%-ს სისხლში ტყვიის შემცველობა მომატებული აქვს. კვლევის შედეგებში რამდენიმე დეტალი მოსახლეობისთვის მოულოდნელი აღმოჩნდა. მძიმე მეტალის დონე სოფლებში უფრო მაღალია, ვიდრე ქალაქებში. ამასთან, ნივთიერება სისხლში დასავლეთ საქართველოში გაცილებით მეტ ბავშვს დაუფიქსირდა, ვიდრე აღმოსავლეთში. თბილისში, სადაც უფრო მეტი მშენებლობაა და გარემოს გაცილებით მეტი ავტომობილი აბიუნძურებს, ტყვიის მაჩვენებელი არც თუ ისე მაღალია.
„მდგომარეობა საყურადღებოა, მაგრამ პანიკის საფუძველი არ არის. მსგავსი და უფრო მძიმე სიტუაცია იყო მრავალ განვითარებულ ქვეყანაში 20-30 წლის წინ, რომელიც დაიძლია შესაბამისი მიზნობრივი პროგრამებით და ინტერვენციებით“, - ამბობენ დაავადებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში.
იმ შემთხვევაში, თუ სისხლში ტყვიის შემცველობა ძალიან მაღალია (50-150 მკგ/დლ-ზე), ინიშნება მეტალის გამომძევებელი თერაპია.
„ორგანიზმიდან ტყვიის გამომძეველი თერაპია უფრო ცუდია, ვიდრე მისი მაღალი შემცველობა სისხლში. უმჯობესია ეს პროცესი კვებით დავარეგულიროთ. თუ პაციენტის ორგანიზმში ნორმის ფარგლებშია რკინა და კალიუმი, მაშინ ტყვია აღარ შეიწოვება“, - განაცხადა „ბათუმელებთან“ საუბრისას პედიატრმა თემურ მიქელაძემ.
სისხლში მძიმე მეტალის მაღალი შემცველობა ახალი გამოწვევაა ქართული მედიცინისთვისაც. მდგომარეობის სიმძიმიდან გამომდინარე, ექიმები ფრთხილობენ. ტყვიით ინტოქსიკაციის შემთხვევა, შესაძლებელია, რთული გამოსავლენი იყოს, რადგან ის სპეციფიკური ნიშნებით არ ხასიათდება.
„თუ კლინიკაში ანალიზის პასუხით მოვლენ, ჩვენ შეგვიძლია რეკომენდაციები მივცეთ. დამატებითი კვლევებისთვის თბილისში გავუშვებთ, ოღონდ არა ნებისმიერ კლინიკაში", - ამბობს ახალციხის კლინიკა „იმედის“ პედიატრი მაია ზაზაძე.
დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის ინფორმაციით, ტყვიით მოწამვლა იწვევს გონებრივი განვითარების შეფერხებას, ქვეითდება ინტელექტუალური კოეფიციენტი, მცირდება ყურადღების კონცენტრაცია, იზრდება ანტისოციალური ქცევა და სხვ. მძიმე მეტალით ინტოქსიკაციისგან განსაკუთრებით დაუცველები ბავშვები არიან, ვინაიდან მათი ორგანიზმი ზრდასრულებთან შედარებით 4-5-ჯერ უფრო მეტ ტყვიას ითვისებს.
„საყურადღებო, მაგრამ არა საპანიკო“ - ასე გამოეხმაურა კვლევის შედეგებს ჯანდაცვის მინისტრი.
„კვლევის შედეგებმა დაგვანახა შემდგომი ეტაპების საჭიროება, რომლებიც უკვე დაწყებულია. ყველა ბავშვთან, სადაც ტყვიის მომატებული რაოდენობა აღმოჩნდა, მათთან და ოჯახის წევრებთან ჩატარდება განმეორებითი კვლევები, რომელსაც დაემატება გარემოს სინჯების აღება. ჩვენი სტრატეგიული ამოცანაა ტყვიის წყაროს პოვნა და ელიმინაცია“, - განაცხადა დავით სერგეენკომ მედიასთან საუბრისას.
ტყვიის პრობლემის მოსაგვარებლად საქართველოს მთავრობამ მოკლევადიანი და გრძელვადიანი გეგმები დასახა. კვლევაში მონაწილე ყველა ბავშვის ოჯახს გაეწევა რეკომენდაციები. იმ ბავშვის შემთხვევაში, რომლის სისხლში ტყვიის დონე აღემატება 5 მკგ/დლ-ს, ტყვიის წყაროების გამოსავლენად მოხდება მათი საცხოვრებელი გარემოს შეფასება. მათი ოჯახის 18 წლამდე ასაკის წევრებისთვის ტყვიის შემცველობის დონის განსაზღვრა უფასოდ მოხდება.
დაგეგმილია საქართველოს რეგიონებში ოჯახის ექიმების, პედიატრებისა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სამსახურების სპეციალისტების გადამზადება ტყვიის გამოვლენისა და მართვის საკითხებში.
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
-14
°C
ახალქალაქი
-15
°C
ასპინძა
-11
°C
ადიგენი
1
°C
ბორჯომი
-9
°C
თბილისი
-5
°C
აბასთუმანი
-14
°C
ბაკურიანი
-12
°C
ნინოწმინდა
-15
°C
ვალუტა
AMD
1000
7.2341
EUR
1
2.9842
RUB
100
2.7304
TRY
1
0.0814
USD
1
2.8448
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
