ჯანდაცვა
რომელი პროდუქტები გვიცავს სტრესისგან
სპირტიანი სასმელების სტრესის მოსახსნელად საუკეთესო გადაწყვეტილება არაა, მით უმეტეს, რომ ალკოჰოლი იწვევს სხვადასხვა სერიოზული, მათ შორის გულ-სისხლძარღვთა, საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის და ონკოლოგიური დაავადებების განვითარებას.
განწყობა დამოკიდებულია ნეირომედიატორებზე, ჰორმონებზე, რომლებიც მოქმედებენ ტვინზე: სეროტონინი, დოფამინი, ოქსიტოცინი, ენდორფინები. ყველაზე ცნობილი “ბედნიერების ჰორმონი“ სეროტონინია, რომელიც პირდაპირ მოქმედებს ჩვენს განწყობაზე, ქცევასა და ემოციებზე. სეროტონინის სისტემის აქტივობის დონის დაქვეითებისას აღინიშნება შფოთვა, დეპრესიისადმი მიდრეკილება, ძილის დარღვევა, ლიბიდოს დაქვეითება, იმპულსური და აგრესიული ქცევა. განწყობის გასაუმჯობესებლად ადამიანმა აუცილებლად უნდა მიიღოს სროტონინი. მაგალითად ისეთი რამ გააკეთოს, რითაც საზოგადოების, ნათესავების და კოლეგების მხრიდან პატივისცემას დაიმსახურებს და სოციალურ მხარდაჭერას მიაღებინებს.
ჰორმონ დოფამინის დონე მატულობს, როდესაც ადამიანი დასახულ მიზანს აღწევს. ოქსიტოცინი გამომუშავდება ჩახუტების, კოცნის და ორგაზმის დროს, ხოლო ენდორფინები ფიზიკური დატვირთვისას.
მზის სხივები და სუფთა ჰაერი მნიშვნელოვნად ზრდის ბედნიერების ჰორმონის გამომუშავებს, ხოლო გაჯეტებიდან წამოსული სხივი კი პირიქით აქვეითებს მის დონეს.
მედიკოსების თქმით, კარგი განწყობის შექმნას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს კვება. ზოგჯერ სტრესის დროს ადამიანები განსაკუთრებით ეძალებიან გემრიელ საკვებს. მედიცინაში მას სტრესზე ჰიპერფაგურ რეაქციას უწოდებენ და მიაკუთვნებენ კვებითი ქცევის მოშლილობებს. ნაყროვანება აუმჯობესებს განწყობას და ეხმარება ემოციური პრობლემების გადაჭრაში, მაგრამ იწვევს სიმსუქნეს. ამასთან სიმსუქნე იწვევს სოციალარ მიუღებლობას, დანაშაულის შეგრძნებასა და სომატურ დაავადებებს. ამიტომ ნაყროვანება დროთა განმავლობაში აღრმავებს სტრესს და იწვევს დეპრესიას. ამ ჩაკეტილი წრიდან თავდასაღწევად აუცილებელია ზღვარის დაცვა სრულფასოვან და გადაჭარბებულ კვებას შორის.
უკანასკნელ წლებში დიდი ყურადღება ეთმობა ნაწლავის მიკრობიომის შესწავლას და მის გავლენას ზოგადად ადამიანის ორგანიზმზე და კერძოდ განწყობაზე.
დეპრესიული პაციენტების მიკრობიომი, როგორც გაირკვა უფრო ერთფეროვანია, ვიდრე ჯანმრთელი ადამიანების.
მიკრობიომს სჭირდება საკვები - პრებიოტიკები - საკვები ბოჭკოები. ყველაზე მეტ უჯრედისს შეიცავს: პარკოსნები, ცეხვილი პური, ციტრუსის ცედრა, ახალი ხილი და ბოსტნეული. ჯანმრთელი ადამიანის რაციონში ყოველდღიურად უნდა იყოს 25-50 გრ უჯრედისი.
ორგანიზმისთვის ასევე მნიშვნელოვანია მეტაბიოტიკები - სასარგებლო ბაქტერიების ცხოველქმედების პროდუქტები. ამით მდიდარია მჟავე კომბოსტო, მაწონი, ყველი.
ცუდი განწყობის დროს, ადამიანების უმრავლესობას ტკბილისკენ მიუწევს გული. დესერტი ნამდვილად აუმჯობესებს განწყობას, რადგანაც ტკბილეულში ბევრი კალორიაა, რომელიც ორგანიზმის გადარჩენისთვის სჭირდება. დაზუსტებისთვის: მავნეა არა ტკბილეული, არამედ ბევრი ტკბილეული.
სტრესის დასაძლევად ასევე მნიშვნელოვანია ტრიპტოფანის შემცველი პროუქტები: რძის პროდუქტები, ფინიკი, ქლიავი, ლეღვი, პომიდორი, სოია, შავი შოკოლადი. ისინი ხელს უწყობენ სეროტონინის ბიოსინთეზს და განწყობის გაუმჯობესებას.
სტრესის მოსახსნელად შესანშნავი პროდუქტია ღვიძლის პაშტეტი. ამ დელიკატესში ბევრი ვიტამინი და ცხიმოვანი მჟავებია ტვინისათვის, ხოლო სუნელები გემოსათვის. პაშტეტი შეიცავს ქოლინს - ნერვული სისტემისათვის მნიშვნელოვან ნივთიერებას, რაც განაპირობებს სტრესისადმი მდგრადობას.
ხშირად ცუდი განწყობა დიეტაზე მყოფ ადამიანებს აღენიშნება. მათ სისხლში გლუკოზის დონე დაბალი აქვთ, რაც შიმშილის ძირითადი რეგულატორია. მშიერი ადამიანი ბრაზიანი და აგრესიულიც კია.
განწყობის გამოსწორება შესაძლებელია რთული ნახშირწყლებით მდიდარი პროდუქტების მიღებით, როგორიცაა: პური, ბურღულეული, კარტოფილი, მაკარონი. ამ შემთხვევაში სისხლში გლუკოზის დონე ნორმალური და ცუდი განწყობის მიზეზიც ნაკლები იქნება.
განწყობა დამოკიდებულია ნეირომედიატორებზე, ჰორმონებზე, რომლებიც მოქმედებენ ტვინზე: სეროტონინი, დოფამინი, ოქსიტოცინი, ენდორფინები. ყველაზე ცნობილი “ბედნიერების ჰორმონი“ სეროტონინია, რომელიც პირდაპირ მოქმედებს ჩვენს განწყობაზე, ქცევასა და ემოციებზე. სეროტონინის სისტემის აქტივობის დონის დაქვეითებისას აღინიშნება შფოთვა, დეპრესიისადმი მიდრეკილება, ძილის დარღვევა, ლიბიდოს დაქვეითება, იმპულსური და აგრესიული ქცევა. განწყობის გასაუმჯობესებლად ადამიანმა აუცილებლად უნდა მიიღოს სროტონინი. მაგალითად ისეთი რამ გააკეთოს, რითაც საზოგადოების, ნათესავების და კოლეგების მხრიდან პატივისცემას დაიმსახურებს და სოციალურ მხარდაჭერას მიაღებინებს.
ჰორმონ დოფამინის დონე მატულობს, როდესაც ადამიანი დასახულ მიზანს აღწევს. ოქსიტოცინი გამომუშავდება ჩახუტების, კოცნის და ორგაზმის დროს, ხოლო ენდორფინები ფიზიკური დატვირთვისას.
მზის სხივები და სუფთა ჰაერი მნიშვნელოვნად ზრდის ბედნიერების ჰორმონის გამომუშავებს, ხოლო გაჯეტებიდან წამოსული სხივი კი პირიქით აქვეითებს მის დონეს.
მედიკოსების თქმით, კარგი განწყობის შექმნას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს კვება. ზოგჯერ სტრესის დროს ადამიანები განსაკუთრებით ეძალებიან გემრიელ საკვებს. მედიცინაში მას სტრესზე ჰიპერფაგურ რეაქციას უწოდებენ და მიაკუთვნებენ კვებითი ქცევის მოშლილობებს. ნაყროვანება აუმჯობესებს განწყობას და ეხმარება ემოციური პრობლემების გადაჭრაში, მაგრამ იწვევს სიმსუქნეს. ამასთან სიმსუქნე იწვევს სოციალარ მიუღებლობას, დანაშაულის შეგრძნებასა და სომატურ დაავადებებს. ამიტომ ნაყროვანება დროთა განმავლობაში აღრმავებს სტრესს და იწვევს დეპრესიას. ამ ჩაკეტილი წრიდან თავდასაღწევად აუცილებელია ზღვარის დაცვა სრულფასოვან და გადაჭარბებულ კვებას შორის.
უკანასკნელ წლებში დიდი ყურადღება ეთმობა ნაწლავის მიკრობიომის შესწავლას და მის გავლენას ზოგადად ადამიანის ორგანიზმზე და კერძოდ განწყობაზე.
დეპრესიული პაციენტების მიკრობიომი, როგორც გაირკვა უფრო ერთფეროვანია, ვიდრე ჯანმრთელი ადამიანების.მიკრობიომს სჭირდება საკვები - პრებიოტიკები - საკვები ბოჭკოები. ყველაზე მეტ უჯრედისს შეიცავს: პარკოსნები, ცეხვილი პური, ციტრუსის ცედრა, ახალი ხილი და ბოსტნეული. ჯანმრთელი ადამიანის რაციონში ყოველდღიურად უნდა იყოს 25-50 გრ უჯრედისი.
ორგანიზმისთვის ასევე მნიშვნელოვანია მეტაბიოტიკები - სასარგებლო ბაქტერიების ცხოველქმედების პროდუქტები. ამით მდიდარია მჟავე კომბოსტო, მაწონი, ყველი.
ცუდი განწყობის დროს, ადამიანების უმრავლესობას ტკბილისკენ მიუწევს გული. დესერტი ნამდვილად აუმჯობესებს განწყობას, რადგანაც ტკბილეულში ბევრი კალორიაა, რომელიც ორგანიზმის გადარჩენისთვის სჭირდება. დაზუსტებისთვის: მავნეა არა ტკბილეული, არამედ ბევრი ტკბილეული.
სტრესის დასაძლევად ასევე მნიშვნელოვანია ტრიპტოფანის შემცველი პროუქტები: რძის პროდუქტები, ფინიკი, ქლიავი, ლეღვი, პომიდორი, სოია, შავი შოკოლადი. ისინი ხელს უწყობენ სეროტონინის ბიოსინთეზს და განწყობის გაუმჯობესებას.
სტრესის მოსახსნელად შესანშნავი პროდუქტია ღვიძლის პაშტეტი. ამ დელიკატესში ბევრი ვიტამინი და ცხიმოვანი მჟავებია ტვინისათვის, ხოლო სუნელები გემოსათვის. პაშტეტი შეიცავს ქოლინს - ნერვული სისტემისათვის მნიშვნელოვან ნივთიერებას, რაც განაპირობებს სტრესისადმი მდგრადობას.
ხშირად ცუდი განწყობა დიეტაზე მყოფ ადამიანებს აღენიშნება. მათ სისხლში გლუკოზის დონე დაბალი აქვთ, რაც შიმშილის ძირითადი რეგულატორია. მშიერი ადამიანი ბრაზიანი და აგრესიულიც კია.
განწყობის გამოსწორება შესაძლებელია რთული ნახშირწყლებით მდიდარი პროდუქტების მიღებით, როგორიცაა: პური, ბურღულეული, კარტოფილი, მაკარონი. ამ შემთხვევაში სისხლში გლუკოზის დონე ნორმალური და ცუდი განწყობის მიზეზიც ნაკლები იქნება.
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
ხალხის აზრით
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
9
°C
ახალქალაქი
7
°C
ასპინძა
7
°C
ადიგენი
15
°C
ბორჯომი
10
°C
თბილისი
16
°C
აბასთუმანი
6
°C
ბაკურიანი
5
°C
ნინოწმინდა
7
°C
ვალუტა
AMD
1000
7.1187
EUR
1
3.1202
RUB
100
3.4423
TRY
1
0.0696
USD
1
2.7315
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
