Երեխաների աշխատանքը դեռևս մարտահրավեր է գլոբալ մակարդակով։ Շատերը դարձել են քննադատության թիրախ իրենց կողմից երեխաների աշխատանքի կամ ոչ պատշաճ պայմանների, վճարների և աշխատանքային պայմանների պատճառով։

Վրաստանում երեխաների աշխատանքի ազգային հետազոտությունը վերջերս իրականացվել է 2015 թվականին։ Այս հետազոտությունը մանրամասնորեն քննարկել է երեխաների ներգրավվածությունը տնտեսական գործունեության մեջ, ներառյալ տնային և գյուղատնտեսական աշխատանքները, երեխաների դպրոցական հաճախումը և այլն։

Սակայն 2015 թվականից ի վեր նման հետազոտություն չի իրականացվել։ Այժմ երեխաների աշխատանքի վերաբերյալ տվյալներ հավաքում է Աշխատանքի տեսչական ծառայությունը, սակայն դրա մանդատը վերաբերում է միայն այն դեպքերին, երբ անչափահասը աշխատում է օբյեկտում, և կա գործատու (ֆիզիկական անձ, իրավաբանական անձ կամ ընկերություն)։

Աշխատանքի տեսչական ծառայության ղեկավարի առաջին տեղակալ Նատո Նաթենաձեն խոսում է Վրաստանում երեխաների աշխատանքի հետ կապված խախտումների վերաբերյալ։ Նաթենաձեն նշել է, որ «երեխաների աշխատանքը իր էությամբ օրենքի պահանջների խախտում է, քանի որ ենթադրում է այնպիսի գործունեություն, որը վնասում է երեխայի առողջությանը, ֆիզիկական, մտավոր զարգացմանը, խանգարում է ուսմանը, հանգստին և այլն»:

Նա նաև նշել է, որ ամեն տարի ավելանում է ստուգումների գործընթացը և հայտնաբերված խախտումների քանակը։ Տարբեր օբյեկտներում երեխաների աշխատանքի վերաբերյալ ի հայտ են եկել այնպիսի անհամապատասխանություններ, ինչպիսիք են աշխատանքային ժամերի չվճարումը, պայմանագրի բացակայությունը, արտաժամյա աշխատանքային ժամերը և այլն։

Ինչ վերաբերում է վիճակագրությանը, Աշխատանքի տեսչական ծառայության հաշվետվությունից պարզ է դառնում, որ Վրաստանում անցյալ տարի երեխաների աշխատանքի ոլորտում խախտումներ են հայտնաբերվել 11 օբյեկտներում 23 անչափահասի նկատմամբ։ 23-ից 22-ը վերաբերել են աշխատանքային օրենսգրքի, իսկ մեկը՝ աշխատանքի անվտանգության կանոնների խախտմանը։ Ընդհանուր առմամբ, այդ օբյեկտները տուգանվել են 64 400 լարիով։

Ինչպես նշել է Նաթենաձեն, հայտնաբերված դեպքերի մեծ մասը եղել է Թբիլիսիում և Աջարիայում, ինչպես նաև խախտումներ են հայտնաբերվել Իմերեթիում և Կախեթիում։

Երեխաների աշխատանքի հետ կապված հայտնաբերված խախտումների մեծ մասը առնչվել է սննդի և տեղավորման օբյեկտների ոլորտին։

«Ամենաշատը 18 տարեկանից ցածր անչափահասների աշխատանքային իրավունքների խախտման դեպքերը տեղի են ունեցել I հատվածում՝ սննդի և տեղավորման ծառայությունների մատուցման ոլորտում», - ասվում է հաշվետվությունում։

Նշվում է նաև, որ աշխատանքային օրենսգրքի համաձայն, կան որոշակի աշխատանքներ, որտեղ արգելվում է անչափահասների զբաղվածությունը, այդ թվում՝ շինարարության ոլորտը։ Նաթենաձեի խոսքով, անցյալ տարի հայտնաբերվել է մեկ դեպք, երբ անչափահաս աշխատել է շինարարության վրա։

«Շինարարական օբյեկտում ցանկացած անչափահասի աշխատանքը արդեն ենթադրում է շինարարական գործընթացի դադարեցում, ինչը այս դեպքում իրականացվել է», - ավելացրեց Նաթենաձեն։

Նաթենաձեի խոսքով, ամենածանր դեպքը վերաբերում է անչափահասի հարկադիր աշխատանքին։ Հայտնաբերված փաստով օբյեկտը տուգանվել է։

«Աշխատանքի տեսչական ծառայությունը հայտնաբերել է անչափահասի հարկադիր աշխատանքի դեպք, որը ամենածանր խախտումն էր», - նշել է Նատո Նաթենաձեն։