„ლუგარის ლაბორატორია რუსეთს ყელში აქვს გაჩხერილი“ - ანდრია ურუშაძე

ჯანდაცვა

09.08.2024

საქართველოს პარლამენტის მიერ მიღებული ე.წ „რუსული კანონი“ თავდაცვის სამინისტროს შემდეგ, უკვე საქართველოს ჯანდაცვის სფეროსაც შეეხო. ივლისის თვის ბოლოს აშშ-მ საქართველოს ხელისუფლებისთვის 95 მილიონი აშშ დოლარის დახმარება შეაჩერა. დახმარების თანხის ნაწილი ჯანდაცვის სექტორის ფუნქციონირებასაც მოიცავდა. შესაბამისად, დაფინანსება დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნულ ცენტრსაც შეუწყდა.

აშშ-ს შეწყვეტილი დახმარებიდან 2 მილიონი ლარი ჯანდაცვის სექტორს უნდა მოხმარებოდა. მიხეილ სარჯველაძის თქმით, აღნიშნულის გამო ლუგარის ლაბორატორიაში, რამდენიმე პროექტი შეჩერდა, თუმცა მინისტრი ირწმუნება, რომ ფაქტი ჯანდაცვის განვითარებაზე მნიშვნელოვან გავლენას არ მოახდენს. მინისტრის ოპტიმიზმს არ იზიარებენ ჯანდაცვის ექსპერტები.

ანდრია ურუშაძე ამბობს, რომ კანონის მიღების შემდეგ დასავლეთის მხრიდან მსგავსი ნაბიჯები მოსალოდნელი იყო, რაც რეალურ საფრთხეს უქმნის ამ სფეროს განვითარებას. შეზღუდვები შეეხო, ლუგარის ლაბორატორიას, რაც ექსპერტის აზრით, შეასუსტებს იმ სამეცნიერო პოტენციალს, რომელზეც არის დაფუძნებული საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ლაბორატორიების ქსელი საქართველოში.

„ლუგარის ლაბორატორია აშენდა ჩვენი ამერიკელი და ევროპელი პარტნიორების მხარდაჭერით. ლაბორატორიაში არაერთი პროექტი და მათ შორის კვლევითი პროექტები 2018 წლიდან ფინანსდება ევროპიდან, ასევე არის თანამშრომლობისა და განვითარების პროექტები, რომელიც აუცილებელია ლაბორატორიისთვის და თუ ეს პროექტები შემცირდება, შემცირდება ჯანდაცვის სისტემის შესაძლებლობებიც“ - განმარტავს ანდრია ურუშაძე.

მისივე თქმით, საქართველოს მთავრობამ გააკეთა ის, რაც აქამდე არცერთ წინა მთავრობას არ გაუკეთებია და ამით ოკუპანტი ქვეყნის წისქვილზე დაასხა წყალი.

„ლუგარის ლაბორატორია ყელში ჰქონდა რუსეთს გაჩხერილი და უამრავ დეზინფორმაციას უვრცელებდა წლების განმავლობაში. ყველამ უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა და სასწრაფოდ დავუბრუნდეთ ევროპულ გზას, რაც გააძლიერებს ჩვენს ჯანდაცვას თუ სოციალურ მხარეს. არჩევნები კი არის ის დღე, როცა ჩვენ შეგვიძლია მთავრობას შევახსენოთ, რომ ისინი არიან ხალხის არჩეულები და უნდა ატარებდნენ მათ ინტერესებს“,- ამბობს ჯანდაცვის ექსპერტი.

ათიათასობით მოქალაქის, საზოგადოებრივი და მედიაორგანიზაციების წინააღმდეგობის მიუხედავად, საქართველოს პარლამენტმა 14 მაისს კანონი "უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" მაინც მიიღო, 28 მაისს კი საქართველოს პრეზიდენტის ვეტო დაძლია. საქართველოს ხელისუფლების წარმომადგენლების მტკიცებით, კანონის მიზანია, უცხოეთიდან შემოსული დაფინანსებები გამჭვირვალე იყოს.

კანონი პირველი აგვისტოდან უკვე ძალაში შევიდა, რომლის მიხედვით, ის მედია და საზოგადოებრივი ორგანიზაციები, რომლებიც დაფინანსების 20%-ზე მეტს უცხოელი დონორებისგან იღებენ, იძულებულნი ხდებიან დარეგისტრირდნენ, როგორც "უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია", წინააღმდეგ შემთხვევაში დაჯარიმდებიან. მსგავსი კანონი 2012 წლიდან მოქმედებს რუსეთში. კანონის ამოქმედების შემდეგ ოკუპანტ ქვეყანაში მრავალი ორგანიზაცია დაიხურა. რუსეთში აღარ არსებობს დამოუკიდებელი მედია და სამოქალაქო საზოგადოება.

როგორც უკვე ცნობილია, საქართველოში მიმდინარე პროცესებს დასავლეთის მხრიდან მძაფრი რეაქცია მოჰყვა. კრიტიკულ განცხადებებთან ერთად, საქართველოს ევროპაში ინტეგრაციის პროცესი შეჩერდა, ამოქმედდა სხვადასხვა სანქციები და ფინანსური შეზღუდვები, როგორც ევროპის ისე ამერიკის მხრიდან. საქართველოში კი პრეზიდენტმა, არასამთავრობო ორგანიზაციის წარმომადგენლებმა და ოპოზიციონერმა დეპუტატებმა, საკონსტიტუციო სასამართლოში სარჩელი შეიტანეს, კანონის შეჩერების მოთხოვნით, რომელსაც სასამართლო დაახლოებით ერთი თვის ვადაში განიხილავს.