საზოგადოება
აბასთუმანში, მშენებლობის დროს უძველესი არტეფაქტები აღმოჩნდა
ამ ნაგებობებმა შესაძლოა, არქეოლოგები დაკარგული და განადგურებული უძველესი ქალაქის, ოძრხეს კვალზე გაიყვანოს, რომელიც არაბთა შემოსევის დროს, მე-8 საუკუნეში განადგურდა. ტერიტორიაზე, სადაც სავარაუდოდ, ადრეფეოდალური ხანის ნაგებობებია აღმოჩენილი, ახლა მდიდრული სახლები შენდება. მშრალი წყობით ნაშენი კედლები და ძვლები სწორედ მათი მშენებლობების დროს, მთის კალთის მოჭრისას გამოჩნდა. გათხრების გარეშე, შეუიარაღებელი თვალით ჩანს, რომ აქ რამდენიმე ათეული მეტრის სიგრძეზე და 2-3 მეტრის სიმაღლეზე კედელია. ადგილობრივები ამბობენ, რომ ტერიტორიის გათხრისას სავარაუდოდ, მარცვლეულის შესანახი არაერთი ხარო გამოჩნდა, რომელიც მუშებმა ისევ მიწით ამოავსეს და რამდენიმე მათგანის კვალი გააქრეს.
ტერიტორიაზე წესით, სპეციალისტები უნდა მუშაობდნენ, თუმცა ადგილზე მისულ ფორმულას გადამღებ ჯგუფს მხოლოდ მუშები დახვდნენ. მათი თქმით, ნამოსახლარის აღმოჩენის შემდეგ აქ არავინ გამოჩენილა, ტერიტორია არქეოლოგებს არ შეუსწავლიათ და მშენებლობაც ჩვეულ რეჟიმში გრძელდება.
ჰქონდათ თუ არა ინფორმაცია აბასთუმანში აღმოჩენის შესახებ და რატომ არ დაინტერესდა კულტურული მემკვიდრეობის სააგენტო - ამ კითხვებზე პასუხი ვერ მივიღეთ, უწყებაში ჩვენს სატელეფონო ზარებს არ უპასუხეს. ისტორიკოსები ამბობენ, რომ აბასთუმანში მშენებლობა უნდა შეჩერდეს, ადგილზე არქეოლოგიური სამუშაოები დაიწყოს, რამაც შესაძლოა, სპეციალისტები უძველესი ნასახლარის, ოძრხეს აღმოჩენამდე მიიყვანოს.
,,როგორც ჩანს მშენებლობა შესაჩერებელია, რადგან ძალიან უძველესი რამ დაფიქსირდა. ეს არის ალბათ ისტორიული ციხე-ქალაქ ოძრხეს ციხისა და მიმდებარე დასახლების ნაშთები. ეს ქალაქი და თვითონ ციხე აკონტროლებდა ორ შემოსასვლელს. შესაძლებელია, სწორედ ეს არის არაბების შემოსევის ყველაზე დიდი კვალი, რომლებიც გზაზე არაფერს ტოვებდნენ და როგორც ჩანს, ეს ფენა ყველაზე მეტად შემორჩა.
ყოველშემთხვევაში სასწრაფოდ არის მშენებლობა გასაჩერებელი, აუცილებლად უნდა ეცნობოთ არქეოლოგებს და დაიწყოს იქ გაწმენდითი, გათხრითი სამუშაოები. შეიძლება ძალიან მნიშვნელოვანი რამ აღმოჩნდეს, იქ ძალიან ბევრი ძვალია, შეიძლება იყოს ცხოველთა ძვლებიც, რადგან ,ესაქონლეობა იქნებოდა განვითარებული, ადამიანები, სამარხები" - აღნიშნავს ისტორიკოსი ცირა მესხიშვილი.
ამ სახლებს ივანიშვილთან დაკავშირებული კომპანია შპს „ვილა აბასთუმანი“ აშენებს. მიუხედავად იმისა, რომ ინვესტორს აქვს ვალდებულება არტეფაქტების აღმოჩენის შემთხვევაში დაუყონებლივ მიმართოს სახელმწიფოს, ეს ამბავი მხოლოდ ადგილობრივების წყალობით გახმაურდა. ძველი კედლები თამთა ჭანტურიამ შენიშნა და შესასწავლად არქეოლოგების ჩართვა ითხოვა. მიუხედავად იმისა, რომ სპეციალისტებმა აბასთუმანში აღმოჩენილი ნამოსახლარის შესახებ იციან, ტერიტორიაზე ამ დრომდე არავინ გამოჩენილა.
,,გზიდან დავინახეთ, დავინტერესდით რა იყო, მივედით და აღმოჩნდა უზარმაზარი კედელი. გასაგებია, რომ მშენებლობა მიდის, შენდება და მშვენდება აბასთუმანი, მაგრამ საქმე იმაშია, რომ ეს ადგილი არის ისტორიული. ალექსანდრე მაკედონელის უძველეს წყაროებში ნახსენებია ოთხი დიდი ქალაქი და მათ შორის არის ოძრხე. ეს ოძრხე კი არათუ შესწავლილი, აღმოჩენილიც არ არის. რეალურად ჩვენ ვდგავართ დიდი აღმოჩენის ზღვარზე. იმ ადგილას მიდის მშენებლობა. ჯერ აღმოაჩინონ, შეისწავლონ ეს ადგილი. არქეოლოგები უკვე უნდა მუშაობდნენ, გათხრები მიდიოდეს. სად არის მონიტორინგი, ხომ უნდა მოვიდეს, შეისწავლოს. ნორმალურ ქვეყანაში ასე ხდება" - აცხდებს თამთა ჭანტურია.
თუ მიწის სამუშაოების დროს ძველი ნაგებობის კვალი აღმოჩნდება, კანონი მშენებელს ავალდებულებს, რომ არქეოლოგიური გათხრები საკუთარი სახსრებით ჩაატაროს. სპეციალისტების თქმით, სწორედ ეს უწყობს ხელს, რომ კომპანიები ხარჯის თვიდან ასარიდებლად, ხშირად ანადგურებენ არტეფაქტებს და აღმოჩენის შესახებ კულტურული მემკვიდრეობის სააგენტოს არ ატყობინებენ. შპს „ვილა აბასთუმანი“, რომელიც ვალდებულია ტერიტორია შეისწავლოს, ხშირად, ქონებას პირდაპირი მიყიდვის წესით ეუფლება. მისი მეწილეები „ქართული ოცნების“ მსხვილი შემომწირველები არიან. დავით ბალანჩივაძეს 2016 წლიდან, „ქართული ოცნებისთვის“ 415 ათასი ლარი აქვს შეწირული, ზურაბ კიკნაძეს კი - 145 ათასი ლარი. ზურაბ კიკნაძე ჩვენს სატელეფონო ზარებს არ პასუხობს, ამიტომ არ ვიცით, ჩააყენა თუ არა საქმის კურსში კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტო მშენებელმა.
ტერიტორიაზე წესით, სპეციალისტები უნდა მუშაობდნენ, თუმცა ადგილზე მისულ ფორმულას გადამღებ ჯგუფს მხოლოდ მუშები დახვდნენ. მათი თქმით, ნამოსახლარის აღმოჩენის შემდეგ აქ არავინ გამოჩენილა, ტერიტორია არქეოლოგებს არ შეუსწავლიათ და მშენებლობაც ჩვეულ რეჟიმში გრძელდება.
ჰქონდათ თუ არა ინფორმაცია აბასთუმანში აღმოჩენის შესახებ და რატომ არ დაინტერესდა კულტურული მემკვიდრეობის სააგენტო - ამ კითხვებზე პასუხი ვერ მივიღეთ, უწყებაში ჩვენს სატელეფონო ზარებს არ უპასუხეს. ისტორიკოსები ამბობენ, რომ აბასთუმანში მშენებლობა უნდა შეჩერდეს, ადგილზე არქეოლოგიური სამუშაოები დაიწყოს, რამაც შესაძლოა, სპეციალისტები უძველესი ნასახლარის, ოძრხეს აღმოჩენამდე მიიყვანოს.
,,როგორც ჩანს მშენებლობა შესაჩერებელია, რადგან ძალიან უძველესი რამ დაფიქსირდა. ეს არის ალბათ ისტორიული ციხე-ქალაქ ოძრხეს ციხისა და მიმდებარე დასახლების ნაშთები. ეს ქალაქი და თვითონ ციხე აკონტროლებდა ორ შემოსასვლელს. შესაძლებელია, სწორედ ეს არის არაბების შემოსევის ყველაზე დიდი კვალი, რომლებიც გზაზე არაფერს ტოვებდნენ და როგორც ჩანს, ეს ფენა ყველაზე მეტად შემორჩა.
ყოველშემთხვევაში სასწრაფოდ არის მშენებლობა გასაჩერებელი, აუცილებლად უნდა ეცნობოთ არქეოლოგებს და დაიწყოს იქ გაწმენდითი, გათხრითი სამუშაოები. შეიძლება ძალიან მნიშვნელოვანი რამ აღმოჩნდეს, იქ ძალიან ბევრი ძვალია, შეიძლება იყოს ცხოველთა ძვლებიც, რადგან ,ესაქონლეობა იქნებოდა განვითარებული, ადამიანები, სამარხები" - აღნიშნავს ისტორიკოსი ცირა მესხიშვილი.
ამ სახლებს ივანიშვილთან დაკავშირებული კომპანია შპს „ვილა აბასთუმანი“ აშენებს. მიუხედავად იმისა, რომ ინვესტორს აქვს ვალდებულება არტეფაქტების აღმოჩენის შემთხვევაში დაუყონებლივ მიმართოს სახელმწიფოს, ეს ამბავი მხოლოდ ადგილობრივების წყალობით გახმაურდა. ძველი კედლები თამთა ჭანტურიამ შენიშნა და შესასწავლად არქეოლოგების ჩართვა ითხოვა. მიუხედავად იმისა, რომ სპეციალისტებმა აბასთუმანში აღმოჩენილი ნამოსახლარის შესახებ იციან, ტერიტორიაზე ამ დრომდე არავინ გამოჩენილა.
,,გზიდან დავინახეთ, დავინტერესდით რა იყო, მივედით და აღმოჩნდა უზარმაზარი კედელი. გასაგებია, რომ მშენებლობა მიდის, შენდება და მშვენდება აბასთუმანი, მაგრამ საქმე იმაშია, რომ ეს ადგილი არის ისტორიული. ალექსანდრე მაკედონელის უძველეს წყაროებში ნახსენებია ოთხი დიდი ქალაქი და მათ შორის არის ოძრხე. ეს ოძრხე კი არათუ შესწავლილი, აღმოჩენილიც არ არის. რეალურად ჩვენ ვდგავართ დიდი აღმოჩენის ზღვარზე. იმ ადგილას მიდის მშენებლობა. ჯერ აღმოაჩინონ, შეისწავლონ ეს ადგილი. არქეოლოგები უკვე უნდა მუშაობდნენ, გათხრები მიდიოდეს. სად არის მონიტორინგი, ხომ უნდა მოვიდეს, შეისწავლოს. ნორმალურ ქვეყანაში ასე ხდება" - აცხდებს თამთა ჭანტურია.
თუ მიწის სამუშაოების დროს ძველი ნაგებობის კვალი აღმოჩნდება, კანონი მშენებელს ავალდებულებს, რომ არქეოლოგიური გათხრები საკუთარი სახსრებით ჩაატაროს. სპეციალისტების თქმით, სწორედ ეს უწყობს ხელს, რომ კომპანიები ხარჯის თვიდან ასარიდებლად, ხშირად ანადგურებენ არტეფაქტებს და აღმოჩენის შესახებ კულტურული მემკვიდრეობის სააგენტოს არ ატყობინებენ. შპს „ვილა აბასთუმანი“, რომელიც ვალდებულია ტერიტორია შეისწავლოს, ხშირად, ქონებას პირდაპირი მიყიდვის წესით ეუფლება. მისი მეწილეები „ქართული ოცნების“ მსხვილი შემომწირველები არიან. დავით ბალანჩივაძეს 2016 წლიდან, „ქართული ოცნებისთვის“ 415 ათასი ლარი აქვს შეწირული, ზურაბ კიკნაძეს კი - 145 ათასი ლარი. ზურაბ კიკნაძე ჩვენს სატელეფონო ზარებს არ პასუხობს, ამიტომ არ ვიცით, ჩააყენა თუ არა საქმის კურსში კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტო მშენებელმა.
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
23:05 / 10.04.2025
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
ხალხის აზრით
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
5
°C
ახალქალაქი
3
°C
ასპინძა
9
°C
ადიგენი
10
°C
ბორჯომი
7
°C
თბილისი
11
°C
აბასთუმანი
1
°C
ბაკურიანი
0
°C
ნინოწმინდა
3
°C
ვალუტა
AMD
1000
7.0335
EUR
1
3.1259
RUB
100
3.2753
TRY
1
0.0724
USD
1
2.7558
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
