«Պատվաստումների դրական արդյունքները գերազանցում են վնասը, որը COVID19- ը կարող է հասցնել»
Հիվանդությունների վերահսկման ազգային կենտրոնի ապրիլի 27-ի տեղեկատվության համաձայն ՝ Վրաստանում իրականացվել է 40 095 պատվաստում: Այստեղից 3622 մարդ արդեն ընդունել է պատվաստանյութի երկրորդ դեղաչափը: Սամցխե-Ջավախքում, մարտի 18-ին ընդհատված պատվաստման գործընթացը վերսկսվել է ապրիլի 27-ին, Ախալցիխեի ռեֆերալ հիվանդանոցում:
Ինչու՞ չեն պատվաստվում քաղաքացիները և ինչպես են պատվաստանյութերը գործում կորոնավիրուսի դեմ, այս մասին զրուցեցինք իմունոլոգ-ալերգոլոգ, «Նեոլաբ» կլինիկայի տնօրեն՝ Գիորգի Կամկամիձեի հետ:
Ի՞նչ եք կարծում, ինչպե՞ս է հնարավոր համոզել քաղաքացիներին, որ պատվաստումն անվտանգ և անհրաժեշտ է:
Շատ հազվադեպ է, երբ անաֆիլակտիկ ռեակցիայի պատճառով մարդ է մահանում: Այս դեպքը (խմբ. Մեգի Բաքրաձեի մահը) բացառություն է: Ընդհանուր առմամբ,անաֆիլակտիկ ռեակցիաների զարգացման ժամանակ, մահացությունը չի գերազանցում 2% -ը,այս ցուցանիշը ներառում է, երբ իրավիճակը զարգանում է բժշկական հաստատությունից հեռու, այսինքն, երբ բժշկական հասանելիությունը սահմանափակ է: Օրինակ ՝ միջատների խայթոցների ժամանակ կան այդպիսի մահվան դեպքեր, որոնք չափազանց հազվադեպ են լինում բժշկական հաստատությունում:
Սա բացառություն էր, դժբախտ պատահար, պատվաստումների գործընթացը հնարավոր չէ դադարեցնել այդ դեպքի պատճառով, քանի որ կորոնավիրուսի հետ կապված մահացությունների թիվը գերազանցում է նման դեպքերից մահվան թիվը: Մենք պետք է հաղթահարենք այս վատ դեպքը և զգուշորեն շարունակենք պատվաստումները:Այս դեպքը լուրջ ազդեցություն ունեցավ կորոնավիրուսի պատվաստումների վերաբերյալ տեղեկատվական արշավի վրա, ինչը հանգեցրեց ծանր հետեւանքների: Մեզ մոտենում է այսպես կոչված երրորդ ալիքը:
Երբ խոսում ենք բնակչության տրամադրության մասին, ամենից հաճախ լսում ենք, որ պատվաստանյութը ստեղծվել է կարճ ժամանակահատվածումև ոչ ոք չգիտի, թե ինչեր կարող են հետևել պատվաստմանը և ինչ կսպասվի երկու-երեք տարի հետո: Մարդիկ նաև ասում են, որ չգիտեն, թե ինչպես է գործում պատվաստանյութը և վախենում են, որ դրանով ԴՆԹ-ն կվնասվի կամ կփոխվի:
Շատ կարևոր է, որ մենք ունենքընտրության հնարավորություն: Ի սկզբանե վախ կար, որ պատվաստանյութը կվնասեր գենային համակարգը, հատկապես ԴՆԹ-ն: Աստրազենեկան, ռուսական «Սպուտնիկը», որը նույնպես վիրուսը հեռացնում է, այն օգտագործում ենք որպես սպասք, որը տանում է վիրուսի գենը – տեղեկությունը, որը պարունակում է պսակային սպիտակուց, այսինքն «սպայկ» պրոթեինի պատրաստման ցուցում: Արդյունքում, մեր բջիջները ստանում են այս տեղեկատվությունը դրսից և սկսում են արտադրել այդ սպիտակուցները: Սրանից հետո մեր օրգանիզմը կմշակի լավ իմունիտետ, որի շնորհիվ կպայքարենք կորոնավիրուսի դեմ:
ՌՆԹ պատվաստանյութերը չեն անցնում այդպիսի բարդ ընթացք, այն պարունակում է տեղեկություն միայն «սպայկ» սպիտակուցի մասին:Այն մտնում է մեր բջիջներ, բայց ոչ միջուկ:Հետեւաբար, այն ոչ մի կերպ չի կարող ընդգրկվել մեր գենետիկ նյութի մեջ: Մեխանիզմը նույնն է, արտադրում է «սպայկ» պրոթեին և մեր օրգանիզմը արձագանքում է օտար սպիտակուցներին: «Ֆայզերն» ու «Մոդերնան» պատկանում են ՌՆԹ պատվաստանյութերին:
Սրանք նոր տեխնոլոգիայով պատրաստված պատվաստանյութեր են, որոնք նախկինում այդքան զանգվածաբար չեն օգտագործվել: Այնուամենայնիվ, փորձերի միջոցով այս տեխնոլոգիաները օգտագործվել են տասնամյակներ շարունակ:Օրինակ ՝ ուռուցքների բուժման, գենային թերապիայի համար, երբ երեխան գենետիկ վնասվածքներ ունի:
Եւս երկու խումբ կա՝ «Սինոֆարմը», որն արդեն ներմուծել է Վրաստան, պատվաստանյութ է, որը պարունակում է սպանված վիրուսներ:Այն պատրաստվել է հին տեխնոլոգիայով, ճիշտ այնպես, ինչպես գրիպի պատվաստանյութը:Այսպիսով, մենք այստեղ որևէ անակնկալ չկա, չնայած համեմատած նոր տեխնոլոգիայով պատրաստված պատվաստանյութերի հետ, արդյունավետությունը ցածր է:
Եւս մեկ խումբ, որը շուտով կներմուվի Վրաստան և ըստ ինձ, սա ամենահեռանկարայինն է Վրաստանի պայմաններում, այսպես կոչված՝ սպիտակուցային պատվաստանյութն է:Առաջին ծիծեռնակը ամերիկյան «Նովավաքսն» է, որը չի պարունակում որեւէ գենետիկ տեղեկատվություն: Դա մաքրված պատվաստանյութ է, որը պարունակում է «սպայկ» սպիտակուցներ, տարիքային սահմանափակում չկա, և լոգիստիկորեն դրա պահպանման պայմանները սովորական են:
Պատվաստումից խուսափում են ոչ միայն 55 տարեկանից բարձր քաղաքացիները, այլ նույնիսկ բժշկական անձնակազմը:Ի՞նչ եք կարծում, ինչու՞ ենք հայտնվել նման իրավիճակում, քանի որ բժիշկներեը սովորաբար ավելի շատ բան գիտեն պատվաստանյութի և դրա անվտանգության մասին և նույնիսկ բավականաչափ տեղեկատվություն ունեն նորությունների մասին:
Ցավոք, Վրաստանը նոր պատվաստանյութի հանդեպ ավանդաբար, թերահավատորեն է տրամադրված: Օրինակ ՝ գրիպի դեմ պատվաստումը միշտ էլ խնդրահարույց է եղել: Ներմուծված չափաբաժինն անգամ չէր ծախսվում: Առողջապահության աշխատակիցները ջրծաղիկի պատվաստանյութիննույնպես շատ թերահավատորեն էին վերաբերվում, փաստորեն, նույնպես չէին օգտագործում պատվաստանյութերը:
Պապիլոմա վիրուսի դեմ պատվաստանյութերին նույնպես չէին հավատում, իսկ դա, ըստ էության, կանխում էր քաղցկեղը: Այս խնդիրը կա նաև հիմա, կորոնավիրուսի դեմ պատվատման ժամանակ, բացի այդ, շատ շտապ արտադրվեց պատվաստանյութը: Մարդիկ ասում են նաև, որ պատվաստանյութերը արդյունավետ չեն լինի, ուստի չարժե օգտագործել:
Երբ պատվաստանյութերի ընտրության հնարավորություն ունենք, ընդունելությունն էլ բարձր պետք է լինի:Եթե Վրաստանում ավելացնենք պատվաստանյութերի քանակը, կարծում եմ, որ պատվաստումներից կախվածությունը շատ ավելի լավ կլինի:Աստիճանաբար մենք կհասնենք այն նպատակին, որը ունենք ՝ պատվաստելբնակչության 60-70%-ը:
Այսպիսով է պատրաստվումաշխարհը դադարեցնելհամաշխարհային համաճարակը, դեռևս որևէ այլ միջոց չի հայտնաբերվել, քանի որ վիրուսների դեմ բուժիչ դեղերն արդյունավետ են:
Ախալցխացի բուժքույր՝ Մեգի Բաքրաձեի մահը գերազանցեց Վրաստանում կորոնավիրուսից մահացած ավելի քան 4000 մարդկանց մահը:
Ցավոք, պատվաստումների հետ կապված խնդիրն այն է, որ առողջ մարդը պատվաստվում է, և նման դեպքը (Մեգի Բաքրաձեի մահը, խմբ.) շատ լուրջ հետևանքներ է ունենում ամբողջ գործընթացի համար:Երբ մարդը վարակվում է և բուժվում է, ծանր հետեւանքներն այստեղ այնքան էլ անսպասելի և սարսափելի չեն ընկալվում, որքան առողջ մարդու մահը:
Հաճախ քրոնիկ հիվանդություններ ունեցող մարդիկ վախենում են պատվաստվելուց և որպես պատրվակ օգտագործում են իրենց առողջական վիճակը: Սա կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ: Քանի որ քրոնիկ հիվանդություններ ունեցող մարդիկ այն խումբն են, որոնց դեպքում բարդություններն և մահվան դեպքերն անխուսափելի են:
Հազարավոր մարդիկ մահացան առաջին ալիքի ժամանակ և կրկնությունը կանխելու համար մենք պետք է հնարավորինս շուտ պատվաստվենք: