Տեղական դիտորդական կազմակերպությունները կդժվարանան աշխատել ընտրությունների ժամանակ. Վերլուծաբան
Եվս մեկ հռչակագիր այսպես կոչված «ռուսական օրենքի» դեմ - այս անգամ Եվրոպայի խորհրդարանական վեհաժողովը Վրաստանի իշխանություններին բանաձևով հայտնել է, որ նրանց ընդունած «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքը հակասում է եվրոպական արժեքներին, խոչընդոտում է Վրաստանի ինտեգրմանը Եվրոպային, խանգարում է հոկտեմբերի 26-ի ընտրությունների թափանցիկ և անվտանգ անցկացմանը, հետևաբար օրենքը պետք է վերացվի:
«Վեհաժողովը մտահոգված է, որ այս օրենքը բացասաբար կազդի ընտրությունների անցկացման վրա և դրա արդյունքների հանդեպ շահագրգիռ կողմերի և հասարակության վստահությանը, ինչը կարող է ազդեցություն ունենալ ընտրությունների լեգիտիմության վրա: Սա հատկապես կարևոր է, քանի որ այս օրենքի ընդունումը, չնայած նրա դեմ լայնորեն տարածված ընդդիմությանը վրացական հասարակության մեջ, մոտեցող ընտրությունները դարձրել է դե ֆակտո հանրաքվե Վրաստանի ժողովրդավարական ուղու և արտաքին կապերի վերաբերյալ, զգալիորեն մեծացրել է խաղադրույքները այս ընտրություններում և մեծացնում է բևեռացումը և լարվածությունը նախընտրական կլիմայում», - նշվում է բանաձևում:
Վրաստանում քաղաքական վերլուծաբանների մի մասը կարծում է, որ բազմաթիվ նման բանաձևերի հետ, երկրի իշխանությունը ոչ օրենքը վերացնելու մասին է մտածում, ոչ էլ մտահոգվում է եվրոպական ինտեգրման ճակատագրով: Նիկա Չիտաձեի խոսքով, երկրի արտաքին կուրսի փոփոխությունը կամ անփոփոխությունը կախված է ընտրություններից և դրանց արդյունքից:
«Վեհաժողովի ընդունած բանաձևը առաջինը չէ: Մինչև հիմա ընդունվել են բազմաթիվ բանաձևեր, որոնք վերաբերում են ռուսական օրենքին, բայց ես կասկածում եմ, որ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը օրենքը կվերացնի, քանի որ կփորձի ամեն գնով հաղթել ընտրությունները և պահպանել իշխանությունը, և այս օրենքի նպատակն էլ հենց դա է», - ասում է քաղաքական վերլուծաբան Նիկա Չիտաձեն:
Ինչ վերաբերում է Եվրոպայի կողմից Վրաստանի կառավարության նկատմամբ հնարավոր ֆինանսական սահմանափակումների կամ այլ կարգավորումների, որոնց մասին խոսում են ԵՄ բարձրաստիճան ներկայացուցիչները, վերլուծաբանը ենթադրում է, որ սահմանափակումները կհաստատվեն ընտրություններից հետո, եթե գործող կառավարությունը կրկին ստանա միանձնյա իշխանություն:
«Եթե վրացիները կրկին քվեարկեն իշխող կուսակցության օգտին, դա նշանակում է, որ նրանք պատրաստ չեն եվրոպական ինտեգրմանը», - ասում է Նիկա Չիտաձեն:
Նա նաև նշում է, որ ընտրությունների ժամանակ լրատվամիջոցներին և տեղական դիտորդական կազմակերպություններին աշխատանքը կդժվարանա, քանի որ օրենքի համաձայն, օտարերկրյա ուժերի շահերի ներկայացուցչի գրանցումը պետք է սկսվի օգոստոսին, սակայն կազմակերպությունների մեծ մասը չի պատրաստվում դա անել:
«Կարծում եմ, որ Եվրոպան այս ամենին կպատասխանի օտարերկրյա դիտորդական կազմակերպություններով, որոնք գրանցված չեն Վրաստանում և որոնց վրա օրենքը չի տարածվում: Կարծում եմ, որ ընտրություններին մեծ թվով օտարերկրյա դիտորդներ կլինեն ներկայացված»:
Չնայած տասնյակ հազարավոր քաղաքացիների, հասարակական և մեդիա կազմակերպությունների հակազդեցությանը, Վրաստանի խորհրդարանն ընդունեց «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքը մայիսի 14-ին, իսկ մայիսի 28-ին հաղթահարեց Վրաստանի նախագահի վետոն։ Վրաստանի իշխանությունների ներկայացուցիչների պնդմամբ, այս օրենքի նպատակը օտարերկրյա ֆինանսավորումների թափանցիկությունն ապահովելն է:
Օրենքի համաձայն, այն լրատվամիջոցները և հասարակական կազմակերպությունները, որոնք իրենց ֆինանսավորման 20%-ից ավելին ստանում են օտարերկրյա դոնորներից, ստիպված են գրանցվել որպես «օտարերկրյա ուժի շահերը կրող կազմակերպություններ», հակառակ դեպքում՝ կտուգանվեն: Նման օրենքը գործում է Ռուսաստանում 2012 թվականից, որը բազմաթիվ կազմակերպությունների փակման պատճառ է դարձել։ Ռուսաստանում այլևս չկան անկախ լրատվամիջոցներ և քաղաքացիական հասարակություն:
Այսպես կոչված «ռուսական օրենքի» ընդունման պատճառով ԱՄՆ-ն սահմանել է պատժամիջոցներ կառավարության ներկայացուցիչների նկատմամբ։