SSSS



Տնտեսություն
Ամսական 365 լարին չորս հոգանոց ընտանիքի համար և կրկնապատկված գների «գլխացավը»
Հոդացավ, տեսողություն, արյան անոթներ, արյան ճնշում, սիրտ – 50 տարեկանից բարձր մարդիկ տառապում են այս և առողջության բազմաթիվ այլ խնդիրներով: Այդ պատճառով կենսաթոշակի կամ եկամուտի մեծ մասը հիմնականում ծախսվում է դեղերի վրա: Արժեզրկված լարիի և թանկարժեք դեղամիջոցների ֆոնին, էլ ավելի է դժվարանում ամսական բյուջեն վերաբաշխել այնպես, որպեսզի հոգան ամենաառաջնային կարիքները: Պետության որոշմամբ ՝ 178,10 լարին բավարար է, որպեսզի մարդը մեկ ամսվա ընթացքում սնվի և ապրի: Գլխավոր հարցը այն է, թե ինչպես կբախշվի պետության կողմից սահմանված բյուջետը և ինչպես կհերիքի ժողովրդին այս գումարը:

65-ամյա Ցիցո Լոնդարիձեն ձախ աչքի քրոնիկ հիվանդություն (Գլաուկոմա) ունի: Նրա մոտ ախտորոշումը հայտնաբերեցին երեք տարի առաջ, դրանից հետո, բժշկի նշանակմամբ, նա ամեն օր ընդունում է անհրաժեշտ դեղամիջոցները, որպեսզի հիվանդությունը չտարածվի նաև մյուս աչքի վրա, և նա ամբողջովին չկորցնի տեսողությունը: Անհրաժեշտ դեղամիջոցը (Ազարգա) մինչ համաճարակն արժեր 18-20 լարի: Քանի որ այդ դեղորայքը թանկացավ, նա բժշկիկն խնդրեց համեմատաբար էժան դեղեր նշանակել: «Կալտե» դեղիրայքի 5 գրամանոց սրվակի համար վճարում էր մինչև 10 լարի և այն հերիքում էր գրեթե երեք շաբաթ: 2019 թվականի դեկտեմբերից դեղամիջոցի գինն աստիճանաբար աճեց, չնայած մի քանի ամիս առաջ այն դեղագործական շուկայից ընդհանրապես անհետացավ: Վախենալով տեսողության կորստից, կրկին ստիպված եղավ գնել թանկարժեք «Ազարգա» դեղամիջոցը: Այլ դեպքերում, կսկսվեր աչքերի ցավ, որոշ ժամանակ անց աչքերում առարկաներն էլ ավելի կպղտորվեին և սեւ կետերը կբազմանային: Դեղորայքը, որի համար մեկ տարի առաջ Ցիցո Լոնդարիձեն վճարում էր 18 լարի, այսօր զեղչով գնել է 35 լարիով, էլ ավելի դառնացավ թե աչքի ցավը, թե թանկացած կյանքից բխող գլխացավը:

Ըստ պետության ՝ չորս հոգանոց ընտանիքի կենսապահովման նվազագույն գումարը 365 լարի է:
Առանց այն էլ կորցված տեսողությունն պահպանելու դեղորայքը, թե թոռան համար «Պիրամիդա» շոկոլադը գնի, այս երկուսն էլ Ցիցոի համար դժվար են:

Դեղորայքը բավարարում է երեք շաբաթ, ապագայի մասին կմտածի հետո: Մինչդեռ պետության կողմից սահմանված 365 լարիից դրամապանակում մնաց 330-ը, ամսվա վերջից 30 օր առաջ, և ընտանիքում նրանից բացի կա եւս երեք անդամ:

Դեղատնից դուրս գալով ՝ նա մի պահ կանգ է առնում, խորը շունչ քաշում ու նայում շուրջը: Նրա աչքերի դեմ փռված է դատարկված Ախալցիխեն: Ամբոխ է տեսնում միայն դեղատներում և բանկերում: Նա նայում է հերթ պահած ժողովդրին, ովքեր պետք է վճարեն վարկերը և ի տարբերություն նրանց, Ցիցոյի ընտանիքը զերծ է նման պարտականություններից:

Ցիցոն վերհիշում է, որ 90-ական թվականներին «լավ տնային տնտեսուհի» չկարողացավ լինել: Շեվարդնաձեի ժամանակաշրջանում նույնպես չհասկացավ, թե ինչպես կարող էր ընտանիքը մեկ ամիս պահել 8 լարիով այնպես, որ անգամ խաչապուրին չպակասեր:

Ապրիլից պետական փոխհատուցումները այլեւս չեն վերաբերվի կոմունալ ծառայությունների վճարումերին: Իսկ Ախալցիխեում գիշերը ջերմաստիճանը դեռ իջնում է -6 աստիճանի: Չնայած խնայողաբար սպառմանը, Ցիցոի ընտանիքը գրեթե ամեն երեկո միացնում էր ջեռուցումը: Միայն էլեկտրաէներգիայի և բնական գազի ամսեկան վճարը կազմում է 108 լարի:


Բնական գազը - 89.97 լարի                   ջուրը - 1 տ - 0.5 լարի
Հոսանքը- 18.37 լարի                              մաքրության համար - 2 լարի


Լույսի և գազի գումարը վճարում է: Պարզ թվաբանությամբ, որը քաղաքացու համար այնքան էլ պարզ չէ, որքան «Geostat» -ի, ընտանիքին մնացած բոլոր ծախսերը հոգալու համար մնում է 221,66 լարի:

Կոմունալ ծառայությունները վճարելուց հետո, ժամանակն է գնել անհրաժեշտ սննդամթերքն ու հիգիենայի անհրաժեշտ իրերը, որոնք անչափահասին և թոշակառուին հարկավոր են միանման:
Geostat- ի տվյալների համաձայն, 365 լարիի 30% -ը, այսինքն 109,5 լարին պետք է ծախսվի ոչ պարենային անհրաժեշտությունների վրա: Այս ծախսը ներառում է կոմունալ ծառայությունները, հիգիենայի պարագաները, տրանսպորտը և այլն:

Այս ամսվա ընթացքում ոչ պարենային ծախսերը չեն հերիքում անգամ կոմունալ ծառայությունների վճարների, կամ նույնիսկ հիգիենայի պարագաների վրա:

Գումարի 70% -ը, այս դեպքում ՝ 255,5 լարին, չորս հոգանոց ընտանիքը պետք է բավարարի ամբողջ ամսվա ընթացքում սնունդ գնելու համար, ինչը շաբաթական կազմում է 59,62 լարի:
Այս ապրանքը գնելուց հետո ընտանիքը մնաց առանց սուրճի, մրգերի, քաղցրավենիքի, ինչպես նաև ատամի մածուկի, շամպունի, լվացքի փոշու և ձեռքի օճառի, ինչպես նաև այլ անհրաժեշտ միջոցների:
Ցիցո Լոնդարիձեն չի կարող պահել գումար «սև օրվա» համար - «Ողջ ես, մահանում ես, դպրոց կա, երեխա է...»:

Սամցխե-Ջավախքում չորս հոգանոց ընտանիքն ամսական մեկ պարկ ալյուր է օգտագործում: Հիմնականում հաց են թխում, բայց երբեմն այն օգտագործվում է մեսխեթական ուտեստներ պատրաստելու համար (Թութմաջի, Գաթա և այլն): Բնակչության մեծ մասը գումար խնայելու համար ամենաբարձր որակի փոխարեն՝ գնում է առաջին որակի ալյուր:

«Արդեն անգամ 5 լարին նշանակություն ունի: Բարձրագույն որակի ալյուրն արժե 80 լարի, այն դեպքում, երբ առաջին որակինն 75 լարի է: Գյուղից եկած մարդը, ով գոնե ալյուր, շաքար և բուսական յուղ պետք է գնի, այլևս չի կարողանում ձեռք բերել այս բոլորը միասին այն դեպքում, երբ նրա աճեցրած բերքն օրեցօր էժանանում է», - ասում է ալյուր վաճառող՝ Ալեքսանդրե Նեբաձեն:
Ալյուր վաճառողների համար հաջողված է համարվում այն օրը, երբ վաճառում են մեկ պարկ ալյուր: Հացահատիկային մշակաբույսերի թանկացումը (45-ից 80 լարի) նվազեցրել է գնորդների թիվը: Նրանք ասում են.
«Օրեր են անցնում այնպես, որ ոչ ոք նույնիսկ գինը չի հարցնում»:

Համաճարակի և տնտեսական ճգնաժամի ֆոնին Ախալցիխեում կարծում են, որ իրավիճակը սրվել է երկրում տիրող քաղաքական ճգնաժամի պատճառով: Երկու մասի բաժանված քաղաքական գործիչները «պայքարում են աթոռի և ոչ թե ժողովրդի համար» ,- զայրանում են Վրաստանի հարավում: Գների համատարած աճի ֆոնին `ընտանիքների մեծ մասը փաստացիորեն հրաժարվում է պատրաստի սնունդ գնելուց, տաքսիով ճանապարհորդելուց, սրճարաններից և այլ հնարավորություններից:

Գները և պետությունը

2020 թվականի դեկտեմբերից պետությունն այլևս չի հաշվարկում կենսապահովման մակարդակը `ըստ ընտանիքի անդամների քանակի: Ազգային վիճակագրական ծառայությունը սահմանում է կենսապահովման մակարդակը` հիմնվելով մթերային նվազագույն զամբյուղի վրա: Նվազագույն մթերային զամբյուղը պարունակում է սննդամթերքի այն քանակը, որը ֆիզիոլոգիապես անհրաժեշտ է աշխատանքային տարիքի տղամարդու նորմալ կյանքի և բնականոն աշխատունակության համար:

Տվյալների համաձայն, չորս անդամից բաղկացած ընտանիքին ամսեկան 365 լարի է անհրաժեշտ: Ըստ Geostat- ի ներկայացուցիչ՝ Գիորգի Միքելաձեի, «ծախսերը բաժանվում են երկու մասի ՝ սննդի և ոչ պարենային ծախսեր: Օրինակ ՝ կոմունալ ծառայությունների արժեքը չի փոխվում ՝ լինի դա մեկ կամ չորս անդամից բաղկացած ընտանիք, և կարտոֆիլի տապակման ժամանակ յուղի քանակը նույնպես չի փոխվում, բայց կայքում հրապարակված հաշվարկի մեթոդաբանությունը ներառում է այլ մանրամասներ»:

Կենսապահովման նվազագույն պարենային զամբյուղը բաղկացած է 40 սննդամթերքից՝ հաց, ձավարեղեն, միս, կաթնամթերք, բանջարեղեն և հրուշակեղեն: Հատկանշական է, որ մարտ ամսվա կենսապահովման մակարդակը 4,5 լարիով պակաս է, քան այն նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում էր:
Ապրիլ ամսվա տվյալները Վրաստանյան վիճակագրությունը կհրապարակի մայիսի 14-ին: Ինչպես հաշվարկում է պետությունը, գրեթե ամեն ինչ թանկանում է: Դեղերը, ապրանքներն ու վառելիքը հատկապես թանկացան ապրիլին:

Համաճարակից առաջ մեկ պարկ ալյուրն արժեր 45 լարի, բայց այսօր այն կարելի է ձեռք բերել միայն 80 լարիով:

Վառելիքի գները Վրաստանում շարունակում են աճել, և առաջին անգամ 1 լիտր բարձրորակ բենզինի գինը հատել է հոգեբանական շեմը և այն արժե ավելի քան 3 լարի:

2021 թվականի մայիսի 7-ին, Ազգային բանկի որոշմամբ, 1 ԱՄՆ դոլարի արժեքը 3,4324 լարի է: Մինչդեռ ուղիղ մեկ տարի առաջ լարիի և ԱՄՆ դոլարի հարաբերակցությունը 3,1999 էր:
Լարիի փոխարժեքի անկումը բարդացրեց ամեն ինչ. Արտարժութային վարկերը թանկացան: Աճել է նաև վրացական լարիով վճարվելիք վարկերի գումարը, քանի որ վերջին երկու ամիսներին (մարտի 17-ին և ապրիլի 28-ին) վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքն աճել է 1,5 տոկոսով:

Խանութի սեփականատերերի խոսքերով ՝ գների համընդհանուր բարձրացումն ուղեկցվել է Ուկրաինայում և Ռուսաստանում արտադրվող ձեթի սակավությամբ, ինչը կրկնապատկել է այս ապրանքի գինը:.
Ձեթի հետ մեկտեղ, զգալի թանկացել է շաքարը, այն դեպքում, երբ մինչ համաճարկը մեկ կգ շաքարն արժեր 1,4, այսօր այն արժե 2,3 լարի: Բացարձակապես բոլոր ապրանքների գները բարձրացել են, իսկ բնակչության եկամուտը կամ մնացել է նույնը, կամ նվազել, կամ ընդհանրապես նրանք մնացել են առանց եկամուտի:

Երկրում կենսապահովման նպաստ ստացողների թիվը մարտ ամսին աճել է 18,2% -ով: Սոցիալական ծառայության գործակալության տվյալներով ՝ Վրաստանում նպաստ է ստանում 151 հազար ընտանիք: Վերջին տվյալների համաձայն ՝ միայն սոցիալական օգնություն ստացողների թիվը կազմել է 541764, դա կազմում է Վրաստանի բնակչության 14,5% -ը:

Ցիցո Լոնդարիձեն կարծում է, որ գնված սննդամթերքը ընտանիքին կբավարարի մոտ 2 շաբաթ: Թաղամասում գտնվող խանութում ունեցած պարտքն ուզում էր մարել, բայց տետրում նրա անունը այս ամիս էլ չի ջնջվի: Ցիցոյի նման, գնաճի հետ մեկտեղ պետությունում աղքատ մարդկանց թիվն օրեցօր աճում է: Չորս հոգանոց ընտանիքի համար սահմանված կենսապահովման նվազագույն գումարը, լավագույն դեպքում, գոյատևելու համար ընտանիքին կհերիքի ընդամենը 14 օր:

Բնական գազը
Facebook Twitter
სხვა სიახლეები
ამინდი
ახალციხე 10 °C
img
ახალქალაქი 7 °C
img
ასპინძა 9 °C
img
ადიგენი 17 °C
img
ბორჯომი 11 °C
img
თბილისი 14 °C
img
აბასთუმანი 9 °C
img
ბაკურიანი 6 °C
img
ნინოწმინდა 7 °C
img
ვალუტა
AMD
AMD
1000
6.8978
EUR
EUR
1
2.8837
RUB
RUB
100
2.8914
TRY
TRY
1
0.0829
USD
USD
1
2.6755
კალენდარი
«« მაისი  »»
2930 1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31 12
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.